Semicultismos en francés

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Los semicultismos en francés tienen circunstancias pareixidas a las de las atras luengas neolatinas. Son bien estudiaus los semicultismos derivaus d'esdruixols latinos y griegos, beluns d'éls ligaus a lo cristianismo.

Semicultismos d'orichen latín puro editar

Estioron parolas latinas no helenicas que orichinoron semicultismos en las luengas romances: ARIDU, CAPITULU, CEREU, EBOREU, HUMILE, IMAGINE, IMPERIU, INVIDIA, NAVIGIU, OLEU, ORDINE, PALLIDU, POPULU, PRINCIPE, REMEDIU, SAECULU, SPECIE, STUDIU, SUPPLICE, TITULU, VIRGINE.

Latín Francés
ARIDU are (en francés antigo)
CAPITULU chapitre
CEREU cierge
EBUREU ivoire
HUMILE humble.
IMAGINE image.
IMPERIU empire
INVIDIA envie.
NAVIGIU navire.
OLEU huile.
ORDINE ordre
PALLIDU pâle
POPULU peuple
PRINCIPE prince
REMEDIU remède
SAECULU siècle
SPECIE espèce
STUDIU étude
SUPPLICIU supplice
TITULU titre
VIRGINE vierge

Destacan las parolas gloire, histoire y memoire, que presentan la i en una posición diferent a la d'atras luengas romances.

S'observa rotacismo en chapitre, ordre y titre.

Son semicultismos de la mesma familia que chapitre palabras derivadas de CAPUT, CAPITIS como chapitrer, chapiteau y cheptel. En realidat cheptel ye una palabra refeita a partir de la palabra patrimonial chetel de lo sieglo XI.[1]

Semicultismos d'orichen griego editar

Estioron parolas latinas d'orichen griego orichinadoras de semicultismos en luengas romances: ANGELU, APOSTOLU, CANONICU, COEMETERIU, COPHINU, DIABOLU, DIACONU, ECCLESIA, ENCAUSTU, EPISCOPU, EPISTULA, EVANGELIU, GRAMMATICA, IDOLU, MONACU, ORGANU, ORPHANU, PARABOLA, PAROECIA y SYNODU.

Latín Francés
ANGELU ange
APOSTOLU apôtre
APOSTOLICU apostoile
CANONICU chanoine
COEMETERIU cimetière
COPHINU coffre
DIABOLU diable
DIACONU diacre
ECCLESIA ilesia|église
ENCAUSTU encre
EPISCOPU évêque
EPISTULA épître
EVANGELIU évangile
GRAMMATICA grammaire
IDOLU idole
MONACU moine
ORGANU orgue
ORPHANU orphelin
PARABOLA parole
PAROECIA paroisse
SYNODU synode

S'observa rotacismo en apôtre, diacre, encre y épitre.

En esta tabla s'observa evolucions de terminacions como:

  • -ATICA > -aire. Se troba en grammaire, y siguen lo mesmo modelo daumaire y artimaire.
  • -OLICU > -oile (apostoile).
  • -ONICU > -oine (chanoine, moine).

Variants semicultas de prefixos editar

Bi ha variants semicultas de prefixos, por eixemplo vi- (vicomte) ye la variant semiculta de lo prefixo vice- (vice-roi).[1]

Referencias editar

  1. 1,0 1,1 (fr) Jacqueline Picoche y Jean-Claude Rolland: Dictionnaire étymologique du français. Dictionnaires Le Robert, 2009. ISBN 2849024244, 9782849024249. p 99, p 237.

Bibliografía editar


Los semicultismos en aragonés y en atras luengas romances
en aragonés | en astur-leyonés | en castellano | en catalán | en francés | en galaicoportugués | en italiano | en occitán | en rumano


Gramatica d'o francés
Fonetica Accentuación · Epentesi de consonant-puent · Fonetica · Fonolochía · Elisión · H aspirada · Liaison · Sincopa
Morfolochía Adchectivos (Cualificativos · Chentilicios · Colors · Grau comparativo · Grau superlativo · Demostrativos · Exclamativos · Indefinius · Interrogativos · Posesivos · Numerals cardinals · Numerals ordinals) · Adverbios (Afirmación · Cantidat · Dubda · Opinión · Deicticos · Espacials · Exclamativos · Frecuencia · Interrogativos · Modals · Manera · Negación · Relación lochica · Tiempo) · Articlos (Definius · Indefinius · Partitivo) · Chenero · Conchuncions (Copulativas · Adversativas · Dischuntivas · Causals · Comparativas · Completivas · Concesivas · Condicionals · Consecutivas · Finals · Subordinativas· Temporals) · Numerals · Numero · Pronombres (Demostrativos · Indefinius · Interrogativos · Posesivos · Personals · Relativos) · Prefixos (Cultos) · Sufixos (Cultos · Verbals) · Preposicions · Locucions prepositivas · Verbos · Conchugación (Primera conchugación · Verbos acabaus en -oir · Verbos acabaus en -re · Verbos acabaus en -ir d'a tercera conchugación · Conchugacions incoativas · Verbos irregulars acabaus en -ître · Segunda conchugación · Verbos irregulars · Modo condicional · Modo imperativo · Modo indicativo · Modo infinitivo · Modo participio · Modo subchuntivo · Tiempos verbals · Tiempos verbals perifrasticos · Verbos auxiliars · verbo être · verbo avoir) · Verbos modals · Verbos de movimiento · Verbos pronominals · Locucions verbals · Construccions verbo-nominals
Sintaxi Concordancia · Estilo directo · Estilo indirecto · Inversión · Negación · Sintagma adchectival · Sintagma nominal · Sintagma verbal · Orden de pronombres · Voz pasiva · Oracions de relativo · Oracions completivas · Oracions completivas infinitivas · Oracions temporals · Oracions causals · Oracions finals · Oracions consecutivas · Oracions concesivas · Oracions condicionals · Oracions comparativas · Oracions impersonals
Lexicolochía Anglicismos · Antroponimia · Arabismos · Arpitanismos · Castellanismos · Celtismos · Cultismos · Chermanismos · Escandinavismos · Eslavismos · Fitonimia · Hidronimia · Goticismos · Helenismos · Hongarismos · Italianismos · Lusismos · Miconimia · Neerlandismos · Occitanismos · Palabras ampradas d'as luengas d'oïl en francés · Persismos · Superstrato francico · Tudesquismos · Turquismos · Nominalización · Oronimia · Semicultismos · Toponimia · Zoonimia
Ortografía Normas ortograficas d'o francés