Croacia
A Republica de Croacia (Republika Hrvatska [xř̩.ʋaː.ʦkaː] en crovate), ye un país europeu d'a Europa Central, que muga a o norte con Eslovenia y Hongría; a o noreste con Serbia; a l'este con Bosnia y Herzegovina; y a o sud con Montenegro. Ta o sudueste muga con a mar Hadriana, amás de tener una muga maritima con Italia en o Golfo de Trieste.
,Republika Hrvatska | |||||
| |||||
Lema nacional: No en tien | |||||
Himno nacional: Lijepa naša domovino | |||||
Capital • Población • Coordenatas |
Zagreb 809,235 (2020) 45°48′ N 16°0′ E | ||||
Mayor ciudat | Zagreb | ||||
Idiomas oficials | Crovate¹ | ||||
Forma de gubierno | Republica Kolinda Grabar-Kitarović Andrej Plenković | ||||
Independencia • Declarada • Reconoixida |
(de Yugoslavia) 25 de chunio de 1991 12 de chinero de 1992 | ||||
Superficie • Total • % augua Mugas Costas |
Posición 123º 56.542 km² 0,01% 2.197 km 1.778 km (5.790 km con islas) | ||||
Población • Total • Densidat |
Posición 119º 4.058.165 (2020 est.) 78,76 hab/km² | ||||
PIB (PPA) • Total (2005) • PIB per capita |
Posición 72º US$ 55.638 millons US$ 12,364 | ||||
Moneda | kuna (kn) (HRK )
| ||||
Chentilicio | Crovate | ||||
Zona horaria • en Verano |
CET (UTC+1) CEST (UTC+2) | ||||
Dominio d'Internet | .hr | ||||
Codigo telefonico | +385
| ||||
Prefixo radiofonico | 9AA-9AZ
| ||||
Codigo ISO | 191 / HRV / HR | ||||
Miembro de: ONU, OSCE | |||||
¹Tamién se charra italiano. |
A suya población ye de 4.453.000 habitants (estimación de 2008) en una superficie de 56.542 km², con una densidat de población de 78,76 hab/km².
A principal ciudat d'o país (y a suya capital dende a independencia de Yugoslavia en 1991) ye Zagreb. Politicament, ye una republica parlamentaria; o president d'o país ye Kolinda Grabar-Kitarović y o primer menistro ye Jadranka Kosor.
Croacia ye miembro de Nacions Unitas, d'a OSCE, d'a OTAN y dende l'1 de chuliol de 2013 d'a Unión Europea.
Población por etnias y nacionalidatzEditar
A mayoría d'a población ye de nacionalidat etnica crovata, bi ha una minoría serbia, que se redució muito quan en 1995 l'aria on yera més numerosos fue recuperata por o gubierno. En a rechión d'Eslavonia bi ha representacions chicotas de diferents nacionalidatz d'o Imperio Austro-Hongaro que participoron en a repoblación (rutens y hongaros). En Croacia tamién bi ha restos de poblacions vlacas en o interior de Dalmacia (Morlacos) y Istria (Istrorrumans), y musulmans refuchiatos d'a Guerra d'independencia de Bosnia-Herzegovina.
En Croacia en 1981 os crovates yeran 3.455.000, os serbios 532.000, os hongaros 25.000, os eslovens 25.000, os musulmans de luenga serbocrovata 24.000 y os yugoslavos de garra nacionalidat concreta 379.000.
HistoriaEditar
A historia de Croacia presenta diferents periodos temporals: l'arribada d'os crovates como etnia-tampón entre os avaros y bizantins, o Reino de Croacia medieval, o Reino de Croacia asociau a lo Reino d'Hongría en unión personal, una invasión otomana que deixó una part chica de Croacia en poder d'os Habsburgo, pa quedar dimpués en o Imperio Austro-hongaro, pasar a fer part de Yugoslavia con a desaparición d'os imperios centroeuropeus, y esdevenir dimpués d'as guerras yugoslavas de secesión un estau miembro d'a Unión Europea.
EsporteEditar
- Categoría principal: Esportistas de Croacia.
O esporte mas popular en Croacia ye o fútbol, y dimpués o baloncesto, o balonmán, o waterpolo y o tenis. O Dinamo de Zagreb ye o club de futbol con mes exito, seguiu d'o Hajduk de Split, equipe que despierta as pasions d'unos aficionaus muito devotos. Manimenos en os zaguers anyos o baixo libel ha feito que muitos crovates prefieran seguir en televisión a liga espanyola antes que a liga crovata.
Esportistas crovatesEditar
- Davor Suker, ex-chugador de fútbol d'o Sevilla FC y Real Madrid.
- Ivano Balić, millor chugador de balonmán d'o mundo en 2003.
- Goran Ivanišević, un d'os millors chugadors de tenis d'o mundo.
- Blanka Vlašić, dos vegadas campiona d'o mundo d'atletismo en o 2007 y 2009, subcampiona en o 2011 y campiona d'Europa en o 2010 de salto d'altaria.[1]
- Dražen Petrović y Toni Kukoc, os dos millors chugadors d'a historia d'o baloncesto crovate.
Se veiga tamiénEditar
ReferenciasEditar
BibliografíaEditar
- (es) André Sellier, Jean Sellier: Atlas de los pueblos de Europa Central. Acento editorial.
Se veiga tamiénEditar
Estatos d'Europa |
Abkhasia3 | Albania | Alemanya | Andorra | Armenia2 | Artsakh3 | Austria | Azerbaichán1 | Belarrusia | Belchica | Bosnia y Herzegovina | Bulgaria | Cazaquistán1 | Croacia | Cheorchia1 | Chipre2 | Chipre d'o Norte2, 3 | Chequia | Dinamarca | Donetsk3 | Eslovaquia | Eslovenia | Espanya1 | Estonia | Finlandia | Francia1 | Grecia | Hongría | Islandia | Irlanda | Italia1 | Kosovo3 | Letonia | Liechtenstein | Lituania | Lugansk3 | Luxemburgo | Macedonia d'o Norte | Malta | Moldavia | Mónegue | Montenegro | Noruega | Osetia d'o Sud3 | Países Baixos | Polonia | Portugal | Reino Unito | Rumanía | Rusia1 | San Marino | Serbia | Suecia | Suiza | Transnistria3 | Turquía1 | Ucraína | Vaticano |
Dependencias: Åland | Akrotiri y Dhekelia | Chibraltar | Guernési | Isla de Man | Islas Feroe | Jèrri | Svalbard |
1 Parti d'o suyo territorio ye difuera d'Europa. 2 Se troba en Asia, pero tien relacions historico-culturals con Europa. 3 Parcialment reconoixito. 4 No reconoixito |