25 d'octubre

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Fiestas

Atros lugars

• Fiestas en honor de Santa Daría en Cenicero (A Riocha).
• Fiestas en honor de Sant Gavín en Illorai (Cerdenya).
• Fiestas en honor de Sant Gavín en Onieri (Cerdenya).

Escaicimientos

Atros países

Sieglo XV

• 1415 - en a batalla d'Azincourt, mientres a Guerra d'os Cient Anyos, os arquers d'Enrique V d'Anglaterra redotan de raso a la Caballería francesa.
• 1495 - o rei Manuel I de Portugal puya a la cadiera reyal.

Sieglo XVI

• 1521 - os comuneros d'o Reino de Castiella sulevatos alcuerdan a rendición d'a ciudat de Toledo a Carlos V, rematando asinas a Guerra d'as Comunidaz de Castiella.

Sieglo XVIII

• 1760 - puya a la cadiera reyal o rei Chorche III d'o Reino Uniu, tamién rei de Hannover.

Sieglo XIX

• 1811 - en a batalla de Murviedro, mientres a Guerra d'o Francés, l'Exercito francés mandato por Louis Gabriel Suchet redota a las tropas de l'Exercito espanyol, mandatas por Joaquín Blake y Joyes.
• 1854 - en a Guerra de Crimea bi ha la batalla de Balaklava, con a famosa Carga d'a Brigada Lichera sobre a cual Alfred Tennyson en fació un famoso poema.
• 1863 - Aprobau o nombre de Carrera d'Aragón ta a carrera L de l'Eixample de Barcelona.

Sieglo XX

• 1936 - signatura d'o Pacto d'o Eixe entre a Italia de Mussolini y o Tercer Reich de Hitler, establindo asinas as Potencias d'o Eixe.
• 1956 - o politico hongaro János Kádár esdevién Secretario cheneral d'o Partiu Socialista Obrero d'Hongría.
• 1977 - signatura en Madrit (Espanya) d'os ditos Pactos d'a Moncloa entre partius politicos, sendicatos y asociacions patronals ta estabilizar a situación economica y politica d'o país.
• 1979 - aprobación en dos referendums en Catalunya y País Basco d'os suyos estatutos d'autonomía.
• 1983 - l'Exercito estausunidense invade o país caribenyo de Grenada.

Sieglo XXI

• 2022 - Rishi Sunak, d'o Conservative Party, esdevién primer ministro d'o Reino Uniu, en succedindo a Liz Truss.

Naixencias

Atros países

Sieglo XVII

• 1692 - naixencia en Parma (ducau de Parma) d'Isabel de Farnesio, reina consorte d'Espanya por a suya voda con Felipe V d'Espanya.

Sieglo XVIII

• 1767 - naixencia en Lausana (cantón de Vaud, Suiza) d'o escritor y politico francés Benjamin Constant (†1830).
• 1789
  • - naixencia en Santo Ángel Guardián de las Misiones (hue ye o lugar de Santo Ângelo en Rio Grande do Sul, Brasil) d'o militar y politico archentino Carlos María de Alvear (†1852).
  • - naixencia en Dessau (hue en Saxonia-Anhalt) de l'astronomo y botanico alemán Heinrich Schwabe (†1875).
• 1800 - naixencia en Leicestershire (Anglaterra) d'o escritor, poeta, historiador y politico britanico Thomas Babington Macaulay (†1859).

Sieglo XIX

Anyos 1800

• 1806 - naixencia en Bayreuth (Reino de Bavera) d'o filosofo alemán Max Stirner (†1856).

Anyos 1810

• 1811 - naixencia en Bourg-la-Reine (Altos d'o Sena, Isla de Francia) d'o matematico francés Évariste Galois (†1832).
• 1815 - naixencia en Chenova (Liguria) d'o vriolinista y compositor italiano Camillo Sivori (†1894).

Anyos 1820

O compositor austriaco Johann Strauss fillo, naixito o 25 d'octubre de 1825.

• 1825 - naixencia en Viena (Imperio Austriaco) d'o compositor austriaco Johann Strauss fillo (†1899).
• 1827 - naixencia en París d'o quimico y politico francés Marcellin Berthelot (†1907).

Anyos 1830

• 1838 - naixencia en París d'o compositor francés Georges Bizet (†1875).

Anyos 1860

• 1864 - naixencia en Moscú d'o compositor ruso Alexander Gretchaninov (†1956).
• 1865 - naixencia en Tui (provincia de Pontevedra) d'o bispe y escritor gallego Manuel Lago González (†1925).

Anyos 1880

• 1881 - naixencia en Malaga (Andalucía) d'o pintor, escultor y disenyador andaluz Pablo Picasso.
• 1886 - naixencia en Weedon (Northamptonshire, Anglaterra) de l'actor britanico Leo G. Carroll (†1972).
• 1887 - naixencia en Haarlem (Holanda Septentrional) d'o pianista y compositor neerlandés Willem Andriessen (†1964).
• 1888 - naixencia en Winchester (Virchinia) d'o militar, marino, aviador y explorador estausunidense Richard Byrd (†1957).
• 1889 - naixencia en París d'o director cinematografico, guionista y productor cinematografico francés Abel Gance (†1981).

Anyos 1890

• 1895 - naixencia en Oratov (Imperio Ruso, hue Ucraína) d'o politico israelín Levi Eshkol, primer ministro en 1963-1969 (†1969).

Sieglo XX

Anyos 1900

• 1902 - naixencia en San Colombano al Lambro (provincia de Milán, Lombardía) d'o sacerdot italiano Carlo Gnocchi, beatificato en 2009 (†1956).

Anyos 1910

• 1910
  • - naixencia en Bridgeport (Connecticut) d'o fisico estausunidense William Higinbotham (†1994).
  • - naixencia en Valls (Alto Campo, provincia de Tarragona) d'o director cinematografico catalán Ignacio F. Iquino (†1994).
• 1913 - naixencia en Bad Godesberg (Imperio Alemán) de Klaus Barbie, qui manó a Gestapo en León del Roine (Francia) mientres a Segunda Guerra Mundial (†1991).
• 1914 - naixencia en McAlester (Oklahoma) d'o poeta estausunidense John Berryman (†1972).
• 1915
  • - naixencia en Buenos Aires de l'actor archentino José Marrone (†1990).
  • - naixencia d'o matematico canadiense Ivan Niven (†1999).
  • - naixencia en Tudela (merindat de Tudela) d'o churista espanyol Francisco Salinas Quijada (†2006).

Anyos 1920

• 1921 - naixencia en Sinaia (Judeţ de Prahova) d'o rei Miguel I de Rumanía.
• 1924 - naixencia en Millsboro (Pennsilvania) de l'actor estausunidense Billy Barty (†2000).
• 1927 - naixencia en Montevideo d'o politico uruguayo Jorge Batlle, president d'Uruguai en 2000-2005.
• 1928
  • - naixencia en Nueva York (Nueva York) de l'actor estausunidense Anthony Franciosa (†2006).
  • - naixencia en Vitória (Espírito Santo) de l'arquitecto y urbanista brasilero Paulo Mendes da Rocha.
  • - naixencia d'o informatico danés Peter Naur.
  • - naixencia en Watertown (Minnesota) de l'actriz estausunidense Marion Ross (†2006).
  • - naixencia en La Plata (provincia de Buenos Aires) d'a escritora archentina María Dhialma Tiberti (†1987).

Anyos 1930

• 1931 - naixencia en París (Isla de Francia) de l'actriz francesa Annie Girardot (†2011).
• 1933 - naixencia en O Rosal (provincia de Pontevedra) d'o lexicografo gallego José Martínez de Sousa.
• 1935 - naixencia en Neptune (Nueva Jersey) de l'astronauta estausunidense Rusty Schweickart.
• 1936 - naixencia en Londres d'o historiador britanico Martin Gilbert.

Anyos 1940

• 1940 - naixencia en Massillon (Ohio) d'o entrenador de baloncesto estausunidense Bob Knight.
• 1941
  • - naixencia en Melbourne (Victoria) de l'actriz y cantaire australiana Helen Reddy.
  • - naixencia en Minneapolis (Minnesota) d'a escritora estausunidense Anne Tyler.
• 1944 - naixencia en Accrington (Lancashire, Anglaterra) d'o musico britanico Jon Anderson.
• 1946 - naixencia en Valparaíso d'o futbolista chileno Elías Figueroa.
• 1948
  • - naixencia en Newport (Kentucky) d'o chugador de baloncesto estausunidense Dave Cowens.
  • - naixencia en Batavia (Illinois) d'o chugador de baloncesto estausunidense Dan Issel.
  • - naixencia en Blackheath (West Midlands, Anglaterra) d'o musico britanico Glenn Tipton, miembro de Judas Priest.
• 1949 - naixencia en Chicago (Illinois) de l'actor estausunidense Brian Kerwin.

Anyos 1950

• 1950 - naixencia en Redcar (North Yorkshire) d'o musico y cantaire britanico Chris Norman.
• 1951 - naixencia en Pittsburgh (Pennsilvania) d'o musico estausunidense Richard Lloyd.
• 1952 - naixencia en Beirut d'o politico libanés Samir Geagea.
• 1954 - naixencia en Punta Arenas d'o politico chileno Carlos Mladinic.
• 1955 - naixencia en Hannover (Baixa Saxonia) d'o musico y compositor alemán Matthias Jabs, miembro de Scorpions.
• 1958 - naixencia en Plauen (Saxonia) d'a nadadora alemana Kornelia Ender.

Anyos 1960

• 1961 - naixencia en Saint Paul (Minnesota) d'o musico estausunidense Chad Smith, miembro de Red Hot Chili Peppers.
• 1964
  • - naixencia en Saarbrücken (Sarre) d'a cantaire alemana Nicole Hohloch.
  • - naixencia en Nueva York (Nueva York) de l'actor estausunidense Kevin Michael Richardson.
• 1965 - naixencia en Neuilly-sur-Seine (Altos d'o Sena, Isla de Francia) de l'actor y director cinematografico francés Mathieu Amalric.
• 1969 - naixencia en Leningrado (Unión Sovietica) d'o futbolista ruso Oleg Salenko.

Anyos 1970

• 1970
  • - naixencia en Ciudat de Mexico d'o guionista y director cinematografico mexicano Juan Carlos Carrasco.
  • - naixencia en Santa Monica (California) de l'actor, director y productor cinematografico estausunidense Adam Goldberg.
• 1976
  • - naixencia en Santa Maria de Palautordera (Vallés Oriental, provincia de Barcelona) d'o chugador de balonmano catalán David Davis Cámara.
  • - naixencia en Vigo (provincia de Pontevedra) d'o futbolista gallego Roberto Losada Rodríguez.
• 1977
  • - naixencia en Dos Hermanas (provincia de Sebilla, Andalucía) d'o futbolista ecuatoguineán Rodolfo Bodipo.
  • - naixencia en Frankfurt d'o Main (Hesse) d'o futbolista alemán Birgit Prinz.
• 1978 - naixencia en Vantaa (Finlandia d'o Sud) de l'atleta finlandés Markus Pöyhönen.

Anyos 1980

• 1981 - naixencia en Greenwich (Londres d'o futbolista britanico Shaun Wright-Phillips.
• 1982 - naixencia en Valencia d'a debuixant valenciana Victoria Francés.
• 1984 - naixencia en Santa Barbara (California) d'a cantaire estausunidense Katy Perry.
• 1985 - naixencia en Austin (Texas) d'a cantaire estausunidense Ciara.

Anyos 1990

• 1995 - naixencia en Vancouver (Columbia Britanica) de l'actriz canadiense Conchita Campbell.

Defuncions

Aragón

• 1794 - muere en Zaragoza (Comarca de Zaragoza) l'advogato y churista aragonés Juan Francisco La Ripa (n.1733).

Atros países

Sieglo X

• 911 - muere o rei Rodolfo I de Borgonya (n.859).

Sieglo XII

• 1154 - muere en Dover o rei d'Anglaterra Esteban de Blois (n.1096).

Sieglo XIV

• 1349 - muere en a batalla de Llucmajor (Llucmajor, Reino de Mallorca, hue en Balears) Chaime III de Mallorca, rei de Mallorca, conte de Rosellón y conte de Cerdanya (n.1315).
• 1400 - muere en Londres o escritor, filosofo, politico, diplomatico y poeta anglés Geoffrey Chaucer (n.1343).

Sieglo XV

• 1415
  • - muere en a batalla d'Azincourt Antonio de Borgonya, duque de Brabant y duque de Limburgo (n.1384).
  • - muere en a batalla d'Azincourt o duque Chuan I d'Alençon (n.1385).
  • - muere en a batalla d'Azincourt Chuan IV de Bueil (n.1365).
  • - muere en a batalla d'Azincourt Eduardo III de Bar, duque de Bar (n.1377).
  • - muere en a batalla d'Azincourt Felipe II de Borgonya, duque de Borgonya (n.1342).
  • - muere en a batalla d'Azincourt Ferry I de Vaudémont, conte de Vaudémont (n.1368).
• 1495 - muere en Alvor (Portimão, Algarve) o rei Chuan II de Portugal (n.1455).

Sieglo XVII

• 1647 - muere en Florencia o fisico y matematico italiano Evangelista Torricelli (n.1608).
• 1653 - muere en París o periodista, medico y filantropo francés Théophraste Renaudot (n.1586).

Sieglo XIX

• 1826 - muere en París o psiquiatra francés Philippe Pinel (n.1745).
• 1833 - muere en París o farmaceutico y naturalista francés Félix Louis L'Herminier (n.1779).
• 1839 - muere en París o militar y politico francés Aimé Picquet du Boisguy (n.1776).
• 1861 - muere en Berlín o churista alemán Friedrich Carl von Savigny (n.1779).
• 1866 - muere en Madrit o historiador, escritor y periodista espanyol Modesto Lafuente (n.1806).
• 1889 - muere en Croissy-sur-Seine (Yvelines, Isla de Francia) o escritor, poeta y dramaturgo francés Émile Augier (n.1820).
• 1899 - muere en Haslemere (Surrey, Anglaterra, Reino Uniu) o escritor sobre a Ciencia y novelista canadiense Grant Allen (n.1848).

Sieglo XX

Anyos 1910

• 1916 - muere en Nueva York (Nueva York) o pintor estausunidense William Merritt Chase (n.1849).

Anyos 1920

• 1920
  • - muere en Atenas o rei Aleixandre I de Grecia (n.1893).
  • - muere en Florencia (Reino d'Italia, hue Italia) o naturalista y botanico italiano Odoardo Beccari (n.1843).

Anyos 1930

• 1938 - muere en Mar del Plata (provincia de Buenos Aires) a poetesa y escritora archentina Alfonsina Storni (n.1892).

Anyos 1940

• 1941 - muere en Montpeller (Erau, Lenguadoc-Rosellón) o pintor francés Robert Delaunay (n.1885).
• 1944 - muere en Edimburgo (Escocia) o fisico britanico Charles Glover Barkla, Premio Nobel de Fisica en 1917 (n.1877).

Anyos 1950

• 1954 - muere en Santiago de Chile o politico chileno Manuel Trucco (n.1875).
• 1957 - muere en Dublín (Irlanda) o militar y escritor britanico Edward Plunkett (n.1878).

Anyos 1960

• 1961 - muere en Senigallia (provincia d'Ancona, Marcas) o fotografo italiano Giuseppe Cavalli (n.1904).
• 1963 - muere en Winchester (Massachusetts) o incheniero austriaco Karl von Terzaghi (n.1883).
• 1966 - muere o futbolista basco José María Echevarría Ayestarán (n.1920).

Anyos 1970

• 1970 - muere asasinato en Santiago de Chile o militar chileno René Schneider (n.1913).
• 1973
  • - muere en Addis Abeba l'atleta etiope Abebe Bikila, Campión olimpico de maratón en Roma 1960 y Tokio 1964 (n.1932).
  • - muere en París (Francia) o pintor asturiano Luis Fernández López (n.1900).
• 1976 - muere en París o escritor, novelista, dramaturgo, poeta y matematico francés Raymond Queneau (n.1903).
• 1977 - muere en Niza (Alpes Maritimos, Provenza-Alpes-Costa Azul) o politico francés Félix Gouin (n.1884).

Anyos 1980

• 1981 - muere a historiadora y escritora estausunidense Ariel Durant (n.1898).
• 1984 - muere en París l'actriz francesa Pascale Ogier (n.1958).
• 1985 - muere en Budapest o director cinematografico ongaro Gábor Bódy (n.1946).
• 1986 - muere en Madrit o futbolista y entrenador de fútbol andaluz Guillermo Eizaguirre Olmos (n.1909).
• 1989 - muere en Nueva York (Nueva York) a escritora estausunidense Mary McCarthy (n.1912).

Anyos 1990

• 1993 - muere en Los Angeles (California) l'actor estausunidense Vincent Price (n.1911).
• 1994 - muere en Nueva York (Nueva York) l'actriz estausunidense Mildred Natwick (n.1905).
• 1995 - muere en Encinitas (California) o chugador de tenis estausunidense Bobby Riggs (n.1918).
• 1999 - muere en Dakota d'o Sud en accident aerio o chugador de golf estausunidense Payne Stewart (n.1957).

Sieglo XXI

• 2001 - muere en Gainesville (Florida) l'antropologo y sociologo estausunidense Marvin Harris (n.1927).
• 2002 - muere en Londres (Anglaterra, Reino Uniu) l'actor irlandés Richard Harris (n.1930).
• 2008 - muere en Arezzo (provincia d'Arezzo, Toscana) o chugador de tenis italiano Federico Luzzi (n.1980).
• 2009 - muere en Buenos Aires o actor archentino Axel Pauls (n.1943).

Vinclos externos

• Se veigan as imachens de Commons sobre o 25 d'octubre.