1938

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Escaicimientos

Aragón

• 8 de chinero - as tropas de l'Exercito Popular Republicano conquieren a ciudat de Teruel en a batalla de Teruel mientres d'a Guerra Civil Espanyola, con a rendición d'o coronel Domingo Rey d'Harcourt.
• 22 de febrero - en a Guerra Civil Espanyola, tropas d'os sulevatos mandatas por Juan Yagüe y José Enrique Varela reconquieren a ciudat aragonesa de Teruel.
• 3 de marzo - en Alcanyiz mientres a guerra civil espanyola s'escaició o bombardeyo d'Alcanyiz efectuau per l'aviación italiana a las órdens de l'exercito sublevau de Franco.
• 12 de marzo - En Andorra mientres a guerra civil espanyola s'escaició o primer ataque d'o Borbardeyo d'Andorra efectuau per l'aviación italiana a las órdens de l'exercito sublevau de Franco.
• 13 de marzo - En Andorra mientres a guerra civil espanyola s'escaició o segundo ataque d'o Borbardeyo d'Andorra efectuau per l'aviación italiana a las órdens de l'exercito sublevau de Franco.
• 16 de noviembre - mientres a Guerra Civil espanyola, remata a batalla de l'Ebro, con a victoria d'os sublevatos, prencipiando asinas a ofensiva de Catalunya.
• William D. Elcock defensa la suya tesi doctoral De quelques affinités phonétiques entre l'aragonais et le béarnais en París. Ye una d'as primeras obras cientificas sobre l'aragonés y tracta especialment a fonetica de l'idioma.
• Mosen José Pardo Asso publica o Nuevo diccionario etimológico aragonés (voces, frases y modismos usados en el habla de Aragón), con mas de 5000 voces que no s'heba publicau antes.

Atros países

• 21 d'agosto - matrimonio entre Humphrey Bogart y Mayo Methot.
• 31 de mayo - en a Guerra Civil Espanyola, a ciudat catalana de Granollers ye bombardiada por l'aviación italiana, con centenars de victimas civils.
• 25 de chulio - ofensiva de l'Exercito Popular Republicano en trescruzando o río Ebro, prencipiando asinas a dita batalla de l'Ebro.
• 9 de noviembre - as autoridaz nazis d'o Tercer Reich, en a nueit d'o 9 a o 10 de noviembre, organizan un pogrom contra a población chodiga d'o país, con mortaleras de mas de 100 victimas, y botigas y atras propiedaz chodigas espullatas u destruyitas, a mas de 30.000 chodigos engarcholatos en os campos de concentración. Ye a dita Kristallnacht.

Naixencias

Aragón

• - naixencia en Lecinyena (Monegros) d'o disenyador de moda aragonés Antonio Marcén Arroyos (†1998).
• 25 de chulio - naixencia en Canfrán (Chacetania, Uesca) d'o politico aragonés Santiago Marraco.
• 29 de noviembre - naixencia en Zaragoza de Carlos Lapetra, futbolista aragonés.

Atros países

Chinero

• 6 de chinero - naixencia en Milán (Lombardia) de l'actor y cantaire italiano Adriano Celentano.
• 23 de chinero - naixencia en Deutschbaselitz (Kamenz, Saxonia, Alemanya) o pintor, escultor y disenyador grafico alemán Georg Baselitz.

Marzo

• 2 de marzo - naixencia en Santiago de Chile d'o politico, avogau y economista chileno Ricardo Lagos, President de Chile en 2000-2006.
• 8 de marzo - naixencia en Nueva York (Nueva York, Estaus Unius) d'o director cinematografico estausunidense Lewis Teague.
• 17 de marzo - naixencia en o Transiberián en Siberia (Unión Sovietica), amán d'Irkutsk, d'o ballarín ruso d'orichen tartaro Rudolf Nureyev (†1993).

Abril

• 15 d'abril - naixencia en Túniz (Protectorau de Tunicia, hue Tunicia) de l'actriz italiana Claudia Cardinale.

Chunio

• 30 de chunio - naixencia en Bilbau (Bizcaya) d'o director cinematografico, guionista y productor cinematografico basco Pedro Olea.

Chulio

O director, guionista y productor neerlandés Paul Verhoeven, naixito o 18 de chulio de 1938.

• 9 de chulio - naixencia en Bridgeport (Connecticut) de l'actor estausunidense Brian Dennehy.
• 15 de chulio - naixencia en Nueva York d'o director cinematografico estausunidense Larry Cohen.
• 18 de chulio - naixencia en Amsterdam (Holanda Septentrional) d'o director cinematografico, guionista y productor cinematografico neerlandés Paul Verhoeven.
• 20 de chulio - naixencia en San Francisco (California) de l'actriz estausunidense Natalie Wood (†1981).
• 28 de chulio - naixencia en Lima (Perú) d'o politico peruano Alberto Fujimori, president de Perú dende 1990 dica 2000.

Setiembre

• 23 de setiembre - naixencia en Viena (Austria) de l'actriz austro-franco-alemana Romy Schneider (†2004).
• 29 de setiembre - naixencia en Bergambacht (Holanda Meridional) d'o politico neerlandés Wim Kok, primer ministro d'os Países Baixos en 1994-2002.

Octubre

• 4 d'octubre - naixencia en Aarberg (cantón de Berna) d'o quimico suizo Kurt Wüthrich, Premio Nobel de Quimica en 2002.
• 22 d'octubre
  • - naixencia en Londres de l'actor y director cinematografico britanico Derek Jacobi.
  • - naixencia en Stamford (Connecticut) de l'actor estausunidense Christopher Lloyd.
• 26 d'octubre - naixencia en Nimes (Gardon, Lenguadoc-Rosellón) de l'actriz francesa Bernadette Lafont.
• 28 d'octubre - naixencia en Londres d'a escritora britanica Anne Perry.
• 29 d'octubre
  • - naixencia en Haifa (Mandato britanico de Palestina, hue Israel) d'o director cinematografico, guionista y productor cinematografico estausunidense Ralph Bakshi.
  • - naixencia en Monrovia d'a politico liberiano Ellen Johnson-Sirleaf, presidenta de Liberia dende 2006.

Aviento

• 29 d'aviento - naixencia en Yonkers (Nueva York) de l'actor estausunidense Jon Voight.
• 30 d'aviento - naixencia en Siligo (Cerdenya) d'o escritor italiano Gavino Ledda.
• 31 d'aviento - naixencia en Atlantic City (Nueva Jersey) d'a cantaire y actriz estausunidense Rosalind Cash.

Defuncions

Aragón

• 25 de marzo - muere en Andorra (Andorra-Sierra d'Arcos) l'atleta aragonés Antonio Balaguer Pascual (n.1855).
• 28 de mayo - muere en A Coruña (Galicia) o tenor aragonés Miguel Fleta (n.1897).
• chulio - muere en Zaragoza (comarca de Zaragoza) o cantaire aragonés de ixota aragonesa Blas Mora (n.1861).

Atros países

• 1 de marzo - muere en Gardone Riviera (Lombardía, Reino d'Italia) o escritor italiano Gabriele d'Annunzio (n.1863).
• 15 d'abril - muere en París (Isla de Francia, Francia) o poeta, escritor y periodista peruano César Vallejo (n.1892).
• 26 d'abril - muere en Freiburg im Breisgau (Baden-Wurtemberg) o filosofo alemán Edmund Husserl.
• 13 de mayo - muere en Sèvres (Altos d'o Sena, Tercera Republica Francesa, hue Francia) o fisico suizo Charles Édouard Guillaume, Premio Nobel de Fisica en 1920 (n.1861).
• 16 de chulio - muere en Roma o cardenal italiano Giulio Serafini.
• 24 d'octubre - muere en Rostock (Mecklemburgo-Pomerania Occidental) o escultor alemán Ernst Barlach (n.1870).
• 25 d'octubre - muere en Mar del Plata (provincia de Buenos Aires) a poetesa y escritora archentina Alfonsina Storni (n.1892).
• 27 d'octubre - muere en Londres o poeta britanico Lascelles Abercrombie (n.1881).
• 10 de noviembre - muere en Estambul (Turquía) o militar y politico turco Mustafa Kemal Atatürk, considerato o creyador d'a Turquía muderna.

Se veiga tamién

• Muertes en 1938.
• Naixitos en 1938.

Referencias

• Datos: Q18645
• Multimedia: 1938 / Q18645