Idioma veneciano

(Reendrezau dende Idioma venecián)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Veneciano
Vèneto
Atras denominacions:
Parlau en: Italia, Croacia y Eslovenia
Rechión: Mar Hadriana
Etnia: {{{pueblo}}}
Parladors: 2.200.000
Posición: {{{clasificación}}} (Ethnologue 1996)
Filiación chenetica: Luengas indoeuropeas

 Italica
  Romance
   Galoitalica (?)
   Italo-dalmata (?)
    Veneciano

Estatus oficial
Oficial en: No ye oficial
Luenga propia de: {{{propia}}}
Reconoixiu en: Veneto
Regulau por: Sin de regulación
Codigos
ISO 639-1 {{{iso1}}}
ISO 639-2 roa ("Romances, atras")
ISO 639-3 vec
SIL vec
Idioma veneciano

O veneciano[1] u veneto[1] ye una luenga romance charrata por dos millons de personas en a rechión d'o Veneto, de Friuli-Venecia Chulia y de Trentino (Italia), y por una cantidat pareixita en arias mugants d'Istria (sobre tot a Istria Eslovena), arias antigament baixo influencia d'a Republica de Venecia (en localidaz costeras de Dalmacia, Croacia, en Kotor, Montenegro y en Tulcea, Dobrucha rumana) y arias que han recibito emigración noritaliana recient como Brasil y Mexico.

Deriva d'o latín vulgar charrato en a rechión, muito influito por l'antigo venetico como substrato lingüistico.

En as localidaz costeras de Dalmacia l'idioma veneto y l'idioma croata substituyoron a l'idioma dalmata, pero os cambios de población que siguioron a la Segunda Guerra Mundial facioron que a mayor part d'a población de luenga veneta u italiana fuese forachitata d'a Republica Democratica Federal de Yugoslavia, por o que a presencia d'o veneto en Dalmacia y en cuasi tota a costa antigament yugoslava ye residual. En a Istria Eslovena, a on que os movimientos de población fuoron diferents por prolongar-se o litichio territorial con a creyación d'o Territorio libre de Trieste quedoron mes parlants d'o veneto y o italiano, manimenos l'idioma veneto no ye oficial, i habendo cooficialidat d'o italiano y o esloveno. Tanto en Italia como en fuera d'Italia o italiano oficial va substituyindo a l'idioma veneto.

Parolas italianas d'orichen veneciano editar

L'idioma italiano prene d'o veneciano Ballottaggio (de ballottino), Arsenale (y o veneciano de l'arabe dar as-sina'ah "o puesto d'a construcción", Baita, Broglio, cantiere, ciao (d'o veneto s-ciavo, "esclavo", "a tu servicio"), Ditta, Gazzetta, Guetto (d'o verbo getar, "fundir"), Giocattolo (d'o veneto zugàtolo), Gondola, Lido, Imbloglio, Laguna ("albufera"), Lazzaretto, Pantalone, Regata y Montenegro. Como puet veyer-se o italiano ha transmeso a las atras luengas romances belunas d'estas parolas.

Referencias editar

Vinclos externos editar

 
Wikipedia
Ista luenga tien a suya propia Wikipedia. Puetz vesitar-la y contribuir en Wikipedia en veneciano.


Luengas romances
Aragonés | Arrumano | Astur-leyonés | Castellano | Catalán | Corso incluindo o gallurés | Chudeocastellano | Dalmata | Francés incluindo o diasistema d'as luengas d'oïl con o Borgonyón, Campanyés, Franco-Contés, Galó, Lorenés, Normando (Guernesiés, Jèrriais y Anglo-normando), Petavín-Santonchés, Picardo y Valón | Francoprovenzal | Friulán | Gallego | Istriot | Istrorrumano | Italiano | Ladino | Ligur | Lombardo | Meglenorrumano | Napolitán | Occitán incluindo o gascón y l'aranés | Piemontés | Portugués | Rumanche | Rumano | Sardo incluindo o sasarés | Siciliano | Veneciano