Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Iste articlo tracta sobre Bruello. Ta la sierra que tamién se diz asinas, se veiga Sierra de Partara.

Bruello ye una aldeya aragonesa d'o municipio de l'Aínsa-Sobrarbe, en a comarca de Sobrarbe y a provincia de Uesca. Actualment se troba despoblau.

Bruello
Despoblau d'Aragón

Envista parcial de Bruello.
Entidat
 • País
 • Provincia
 • Comarca
 • Municipio
Despoblau
 Aragón
 Uesca
Sobrarbe
l'Aínsa-Sobrarbe
Partiu chudicial Boltanya
Población
 • Total

0 hab. (2010)
Altaria
 • Meyana

693 m.
Distancia
 • 106 km
 • 8 km

enta Uesca
enta l'Aínsa
Codigo postal 22395
Patrons Sant Lino
Parroquial
 • Diocesi
 • Arcipestrau

Uesca
Semontano-Sobrarbe
Ríos Bco. de Bruello
Coordenadas
Bruello ubicada en Aragón
Bruello
Bruello
Bruello en Aragón

Cheografía editar

Bruello se troba en a valleta d'o barranco de Bruello, afluent d'o río Cinca, sobre as espuendas de la man norte en as garras d'o sarrato que se conoix como lo «sarrato de Bruello». Se i accede por a pista asfaltada que naix en a curva d'a carretera autonomica A-138, chusto cuan pasa por alto d'o barranco.

O sarrato de Bruello no ye sique una estribación d'a sierra de Partara, que se prolarga dende la collada d'o Grau, por a on que l'Ena amaneix cara ta l'Ara en Guaso, dica la «penya d'o Cotón» u de Tou, por alto de Moriello de Tou.

Bruello ye o solo lugar poblau que encara queda en a valleta d'o barranco a lo que le da o nombre. Ista zona, que enantes feba parte d'o municipio de Santa María de Buil[1] comprende bella pardina que i son, todas, en a cuenca d'o barranco; Sarratiás dista, aproximadament, 1,5 km de Bruello por a mesma pista y bels 500 metros Coroniellas, toz dos en a mesma man d'o barranco que Bruello, O Sarrato ye en a cuentra, mesmo que Pelegrín y A Capana, que son un poquet mas t'abaixo, en as garras d'o sarrato de Camporretuno.

Casas editar

As casas de Bruello yeran 3, d'entre as que dos son deshabitadas dende fa anyos y no i queda sique una en uso[2].

D'as dos casas vuedas, una data d'o sieglo XVI[3] y l'atra tiene una inscripción en a portalada, en a cual se i leye «1698 IAIME FUMANAL». Casa Broto tiene una inscripción mandada fer por una duenya viuda que tuvo a casa, en as zaguerías d'o sieglo XIX, an se leye «FRANCISCA LAPLANA CRISTO JESUS AÑO 1893 JOAQUIN BROTO»[3].

Toponimia editar

O toponimo Bruello tiene una explicación controvertida, anque a suya fonetica filiada a la luenga aragonesa ye platera, lo menos en os zaguers sieglos.

L'investigador Manuel Benito Moliner proposó que podeba dimanar d'una parola romance local, «Bruíl»,[4] que significa selveta menuda u corrolde d'árbols. M. Benito tamién contempló a posibilidat que dimanase d'a parola latina <*BRUSCUS, con a que se designaba os puestos petrosos y con matas abundants,[4] que dificilment se podeban aprofeitar ta cultura.

Bienvenido Mascaray afirma, por contra, que a etimolochía d'o toponimo cal mirar-la en a luenga ibera local, en un pasau encara mas luent. Mascaray considera que se composa de dos etimos ibericos: <buru, «cabezo», y <elor, «cabana» u caseta. A combinación de todas dos cosas vendría a significar «as cabanas d'o pueyo» u «cabanas d'o cabezo»[3].

Fiestas editar

Referencias editar

  1. (es) «Santa María de Buil»; consultada l'1 de mayo de 2011.
  2. (es) «Santa María de Buil» en o portal TurismoSobrarbe.com; consultau l'1 de mayo de 2011.
  3. 3,0 3,1 3,2 (es) Dentrada de Bruello en a web Iberia según Mascaray, consultada o 22 de septiembre de 2015.
  4. 4,0 4,1 (es) Índice de pueblos del Alto Aragón, el orígen de sus nombres. Por Manuel Benito Moliner. Consultau l'1 de mayo de 2011.
  5. (es) «Calendario festivo» en a pachina oficial d'a Comarca de Sobrarbe; consultada l'1 de mayo de 2011.
  6. (es) «Fiestas Populares del Sobrarbe»; consultada o 5 de mayo de 2011.
  7. (es) «Ermita de San Lino (Buil)», consultada o 5 de mayo de 2011.

Vinclos externos editar