Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

A Ciudat Libre y Hanseatica d'Hamburgo, (en alemán Hamburg /ˈhambʊɐk/, en baixo alemán Hamborg /ˈhambʊɪç/) ye una ciudat situata a o norte d'Alemanya. Antimás tamién ye un estau federau que tien una amplaria no muito mayor que a d'a mesma ciudat (755 km²).[2] Hamburgo ye a segunda mayor ciudat d'Alemanya dimpués de Berlín y a seisena d'a Unión Europea.[3] A población d'a ciudat blinca d'os 1,8 millons d'habitants, mientres que a Rechión Metropolitana d'Hamburgo (que incluye partis d'os estaus federatos vecins de Baixa Saxonia y Schleswig-Holstein) tien mas de 5 millons d'habitants. A cantos d'o río Elba, o puerto d'Hamburgo ye o segundo puerto mas gran d'Europa (dimpués d'o puerto de Rotterdam) y o deceno mas gran d'o mundo.

Ciudat Libre y Hanseatica d'Hamburgo
Freie und Hansestadt Hamburg
Ciudat hanseatica y estau d'Alemanya
Escudo de  Hamburgo
Bandera Escudo

Mapa de situación en Alemanya
Entidat
 • Estau
Ciudat hanseatica y estau
Alemanya
Capital Hamburgo
Idioma oficial
 • Atros idiomas
Alemán
Baixo alemán
Superficie
 • Total

755.09 km²
Gubierno
 • Alcalde

Carl Vincent Krogmann
Población
 • Total (2014)
 • Densidat

1 758 041 hab.
2.453 hab/km²
‎Chentilicio Hamburgués/a[1]
ISO 3166-2 DE-HH
Pachina web oficial

O nombre oficial d'Hamburgo, Ciudat Libre y Hanseatica d'Hamburgo (en alemán Freie und Hansestadt Hamburg),[4] reflecta a historia d'a ciudat como miembro d'a Liga hanseatica, como ciudat libre imperial d'o Sacro Imperio Romano Chermanico, y o feito de que Hamburgo ye una ciudat estau y un d'os deciseis estaus d'Alemanya. Antis d'a unificación d'Alemanya en 1871, Hamburgo yera un estau sobirán.

Hamburgo ye un gran nyudo de comunicacions en o Norte d'Alemanya y un d'os prencipals d'Europa. Amás s'ha convertito en un centro industrial y de medios de comunicación con fabricas y instalacions d'interpresas como Airbus, Blohm + Voss y Aurubis. A emisora de radio y televisión Norddeutscher Rundfunk y as editorials Gruner + Jahr y Spiegel-Verlag son os dos pilars prencipals d'a industria mediatica en Hamburgo. Hamburgo tamién ha estau un important centro financiero mientres muitos sieglos, y ye a seu d'o segundo banco mas antigo d'o mundo, o Berenberg Bank. En total, bi ha mas de 120.000 interpresas.

D'atra man a ciudat ye un important centro turistico tanto ta visitants d'o propio país como ta foranos. Hamburgo se trobaba en 2012 en o puesto 17 de ciudaz con millor calidat de vida ,[5] y, en 2010, yera en a 10ena posición.

Cheografía

editar
 
Hamburgo dende a Estación Espacial Internacional

Hamburgo se troba en a parti sud d'a peninsula de Chutlandia, chustament entre Europa Continental por o sud y Escandinavia por o norte. A mar d'o Norte se troba a l'ueste y a mar Baltica a o nord-este d'Hamburgo. Hamburgo se situa chunto a o río Elba en o forcallo con os ríos Alster y Bille. O centro d'a ciudat city centre ye arredol d'o Binnenalster ("Alster interior") y l'Außenalster ("Alster exterior") dos lacos artificials formatos en entibar o río Alster. A isla de Neuwerk y as dos chicotas islas vecinas de Scharhörn y Nigehörn, situatas en o Parque nacional d'a mar de Frisia hamburgués, fan tamién parti d'Hamburgo.[6]

Os barrios de Neuenfelde, Cranz, Francop y Finkenwerder fa parti d'a rechión conoixita como Altes Land, a mayor rechión productora de fruita d'Europa Central. En o barrio de Neugraben-Fischbek se troba o Hasselbrack, o punto mas alto d'Hamburgo con una altaria de 116,2 m.[7]

Hamburgo tien un clima oceanico. O clima d'Hamburgo ye influyenciato por trobar-se amán d'a costa y d'as masas d'aire marín que s'orichinan en l'Oceano Atlantico. En os almarchals bi ha un clima maritimo templato. Os nevazos son raros y nomás bi'n ha una u dos vegadas a l'anyo.

Os meses mas calidos son chunio, chulio y agosto, con temperaturas maximas d'entre 19,9 y 22,2 °C. Os meses mas fredos son aviento, chinero y febrero cuan as minimas temperaturas son d'entre -1.4 y 0.0 °C.

Cultura

editar

En a ciudat d'Hamburgo se celebra lo Festival de Cine d'Hamburgo (Filmfest Hamburg), a on cada anyo se conceden bels premios ciematograficos.

Demografía

editar
Poblacions inmigrants importants[8]
País Población (2012)
  Turquía 50.261
  Polonia 22.401
  Afganistán 11.996
  Serbia 10.014
  Portugal 8.627
  Rusia 7.521
  Grecia 6.230
  Italia 6.106
  Irán 5.658
  Ghana 5.414
  Filipinas 4.890

A 31 d'aviento de 2006, bi heba 1.754.182 personas rechistradas en o censo d'a ciudat d'Hamburgo (un 6.2% mas d'os 1.652.363 rechistratos en 1990) en un aria de 755,3 km². A densidat de población yera de 2.322 hab/km².[9] L'aria metropolitana d'Hamburgo tien una población total de bels 4,3 millons de personas, que viven en una superficie de 19.000 km².[10]

Bi heba 856.132 hombres y 898.050 mullers censatos en Hamburgo. Por cada 1.000 hombres, bi heba 1.049 mullers. En 2006, bi naixioron 16.089 personas d'Hamburgo (d'os que un 33,1% yeran de mullers que no casadas); 6.921 vodas y 4.583 divorcios. En a ciudat, os ninos menors de 18 anyos representaban un 15.7% d'a población y as personas mayors de 65 anyos un 18.8%.[9]

Recent estimates put the number of people with a migrant background at 30% (515.000).[11] Os immigrants yeran plegatos de 180 países diferents, entre os que se trobaban Turquía, Polonia, Rusia, Afganistán, Pakistán, Cazaquistán, Irán u Ghana.

En 1999, bi heba 910.304 casas, en as que en un 18.9% teneban ninos menors de 18; o 47.9% d'istas las formaban personas sin parella. A meyana ye de 1.9 personas por casa.[12]

Antepasaus d'os habitants d'Hamburgo[11]

editar
Antepasaus Porcentache
Alemans 70.6% (1.231.993)
Atros europeus 13.7% (240.052)
Asiaticos 6.3% (109.933)
Turcos 5.3% (92.766)
Africanos 2.0% (34.847)
Hispanos y caribenyos 0.9% (16.224)
Atros/desconoixitos 1.2% (20.958)

Organización politico-administrativa

editar

Hamburgo ye una ciudat-estau. A ciudat d'Hamburgo en Alemanya se divide administrativament en 7 districtos (en alemán Bezirke) que se subdividen en 104 vicos (en alemán Stadtteile).

 
Districtos d'Hamburgo

O chefe d'o gubierno d'a ciudat-estau ye lo Primer Alcalde y President d'o Senado (en alemán Erster Bürgermeister und Präsident des Senats).

Lista d'o Primer Alcalde y President d'o Senado d'Hamburgo

editar
# Imachen Primer alcalde Inicio d'a lechislatura Final d'a lechislatura Partiu
1   Max Brauer 19 de noviembre de 1946 2 d'aviento de 1953 SPD
2   Kurt Sieveking 2 d'aviento de 1953 4 d'aviento de 1957 CDU)
3   Max Brauer 4 d'aviento de 1957 31 d'aviento de 1960 SPD
4   Paul Nevermann 1 de chinero de 1961 9 de chunyo de 1965 SPD
5   Herbert Weichmann 9 de chunyo de 1965 9 de chunyo de 1971 SPD
6   Peter Schulz 9 de chunyo de 1971 4 de noviembre 1974 SPD
7   Hans-Ulrich Klose 12 de noviembre 1974 25 de mayo de 1981 SPD
8   Klaus von Dohnanyi 24 de chunyo de 1981 8 de chunyo de 1988 SPD
9   Henning Voscherau 8 de chunyo de 1988 8 d'otubre de 1997 SPD
10   Ortwin Runde 12de noviembre 1997 31 d'otubre de 2001 SPD
11   Ole von Beust 31 d'otubre de 2001 25 d'agosto de 2010 CDU
12   Christoph Ahlhaus 25 d'agosto de 2010 7 de marzo de 2011 CDU
13   Olaf Scholz 7 de marzo de 2011 13 de marzo de 2018 SPD
14   Peter Tschentscher 28 de marzo de 2018 SPD

Esporte

editar

Localidaz achirmanatas

editar
 
Hamburgo

Hamburgo tien nueu localidaz achirmanatas arredol d'o mundo. Dar es Salaam (Tanzania) ye a zaguera que s'adhibió a la lista en 2010.[13]

Puestos d'intrés

editar

Personalidaz naixitas de Hamburgo

editar

Gastronomía

editar

A causa d'a suya historia centenaria como una important ciudat portuaria, la cocina d'Hamburgo ye muit diversificada. Dica o sieglo XX, a cocina d'Hamburgo se carauterizaba prencipalment por l'amplia variedat de diferents tipos de pescau d'o río Elba y d'a cercana Mar Baltica.

Virollas tipicas son:

Referencias

editar
  1. (an) Diccionario aragonés-castellano-catalán. Versión preliminar. Estudio de Filología Aragonesa. Edacar num. 14. Zaragoza. Edicions Dichitals de l'Academia de l'Aragonés. ISSN 1988-8139. Octubre de 2024.
  2. (es) Klaus Michel Miebach: El federalismo en la República Federal de Alemania, Materiales de Trabajo N° 3, p.9, Friedrich Ebert Stiftung, 1997.
  3. (en) Europe's largest cities. City Mayors Statistics
  4. Constitución d'Hamburgo (de) Verfassung der Freien und Hansestadt Hamburg
  5. (en) Quality of Living survey Mercer.com
  6. (de) Gesetz über den Nationalpark Hamburgisches Wattenmeer
  7. (de) Geologisches Landesamt Hamburg. Statistisches Jahrbuch 2007/2008. Statistisches Amt für Hamburg und Schleswig-Holstein. ISSN 1614-8045
  8. (de) Statistisches Jahrbuch Hamburg 2012/2013 Statistikamt Nord, 7 d'abril de 2013
  9. 9,0 9,1 (de) Oficina d'Estatistica d'Hamburgo y Schleswig-Holstein (Statistisches Amt für Hamburg und Schleswig-Holstein). Statistisches Jahrbuch 2007/2008. ISSN 1614-8045
  10. (en) Hamburg Metropolitan Area fact sheet. Oficina d'Estatistica d'Hamburgo y Schleswig-Holstein (Statistisches Amt für Hamburg und Schleswig-Holstein)
  11. 11,0 11,1 (de) www.statistik-nord.de (31-12-2010)
  12. (de) Regionalergebnisse. Oficina de censos. Oficina Estatistica d'Hamburgo y Schleswig-Holstein.
  13. (de) Hamburg und seine Städtepartnerschaften (Localidaz achirmanatas d'Hamburgo) Pachina oficial d'Hamburgo
  14. (en) Dresden - Partner Cities 2008 Landeshauptstadt Dresden

Vinclos externos

editar


  Estaus d'Alemanya  

Baden-Wurtemberg | Bavera | Baixa Saxonia | Berlín | Brandemburgo | Bremen | Hamburgo | Hesse | Mecklemburgo-Pomerania Occidental | Renania d'o Norte-Westfalia | Renania-Palatinato | Sarre | Saxonia | Saxonia-Anhalt | Schleswig-Holstein | Turinchia