Corea d'o Norte

Estau d'Asia
(Reendrezau dende Coreya d'o Norte)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Corea d'o Norte, oficialment Republica Democratica Popular de Corea (en coreano 조선 민주주의 인민 공화국, Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk), ye un estau d'Asia oriental. Ocupa a parti setentrional d'a peninsula de Corea, situada a l'este de China, entre as mars de l'este y Amariella. O territorio ye monterizo, con cordeleras cubiertas por selvas a l'este, sobre o litoral d'a Mar de l'Este. En as planas se cautiva roz, que ye o prencipal producto agricola. O 90% d'a tierra se treballa en forma cooperativa. Ye un país rico en recursos minerals (carbón, fierro, sen, arambre, plomo y manganeso). A suya capital y ciudat mas gran ye Pyongyang. A Zona Desmelitarizata de Corea sirve como zona neutral de deseparación entre Corea d'o Norte y Corea d'o Sud. O río Amnok y o río Tumen fan de muga entre Corea d'o Norte y a Republica Popular China. Una chicota d'o río Tumen en o suyo extremo nord-este ye a muga con Rusia.

Republica Democratica Popular de Corea
조선 민주주의 인민 공화국
Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk
Bandera de Corea d'o Norte Escudo de Corea d'o Norte
(En detalle) (En detalle)
Lema nacional: 강성대국
(Coreano; Poderosa, prospera y gran nación'')
Himno nacional: Achimŭn pinnara
Situación de Corea d'o Norte
Situación de Corea d'o Norte
Capital
 • Población
Pyongyang (평양)
3.702.757 ab.
Mayor ciudat Pyongyang
Idiomas oficials Coreano
Forma de gubierno
President
President de l'asamblea
d'o pueblo
Premier
Estau Socialista
Kim Jong-un¹
Kim Yong Nam²

Kim Jong-un
Independencia
Reconoixita
de Chapón
15 d'agosto de 1945
Superficie
 • Total
 • % augua
Mugas
Posición 99º
120.540 km²
0,1%
1.673 km
Población
 • Total
 • Densidat
Posición 54º
25.643.466
212.74 hab/km²
PIB (PPA)
 • Total ([[]])
 • PIB per capita
Posición º
US$ 25.6 mil millons
1.118
Moneda Won (원, KPW)
Chentilicio Nortcoreano/a[1]
Zona horaria UTC+8:30
Dominio d'Internet Garra (tien reservato .kp)
Codigo telefonico +850
Prefixo radiofonico P5A-P9Z / HMA-HMZ
Codigo ISO 408 / PRK / KP
Miembro de: ONU
1Kim Zong II ye l'«autoridat administrativa mas alta» de Corea d'o Norte, como President d'a Comisión d'Esfensa.
2Kim Yong Nam ye o chefe d'estau de facto.

A peninsula entera fue gubernata por l'Imperio Coreano dica que fue anexionata por Chapón dimpués d'a guerra ruso-chaponesa en 1905. En rematar a Segunda Guerra Mundial, en l'anyo 1945, fue dividita en dos zonas d'ocupación, una sovietica y una atra estausunidense. Corea d'o Norte refusó fer parti d'as eleccions que se celebroron en 1948 en o sud baixo a supervisión d'as Nacions Unidas, lo que fació que se creyasen dos gubiernos diferents en cadaguna d'as dos zonas d'ocupación. As dos, Corea d'o Norte y d'o Sud, reclamoron a sobiranía sobre tota a peninsula, lo que fació que esclatase a Guerra de Corea en 1950. L'armisticio de 1953 remató con a luita; manimenos, os dos países se troban encara oficialment en guerra l'un con l'atro, ya que nunca no s'ha sinyato un tractau de paz.[2] Os dos estaus dentroron en as Nacions Unidas en l'anyo 1991.[3]

Divisions administrativas

editar
 
Divisions administrativas de Corea d'o Norte
 
Ciudaz prencipals de Corea d'o Norte
Nombrea Chosŏn'gŭl Hanja
Ciudaz dreitament gubernatas (Chikhalsi)a
1 Pyongyang (Capital Nacional) 평양직할시 平壤直轄市
2 Rason 라선직할시 羅先直轄市
Rechions Administrativas Especials (T'ŭkpyŏl Haengjŏnggu)a
3 Rechión Industrial de Kaesong 개성공업지구 開城工業地區
4 Rechión Turistica de Kumgangsan 금강산관광지구 金剛山觀光地區
5 Rechión Administrativa Especial de Sinuiju 신의주특별행정구 新義州特別行政區
Provincias (do)a
6 Chagang 자강도 慈江道
7 Pyongan d'o Norte 평안북도 平安北道
8 Pyongan d'o Sud 평안남도 平安南道
9 Hwanghae d'o Sud 황해남도 黃海南道
10 Hwanghae d'o Norte 황해북도 黃海北道
11 Kangwon 강원도 江原道
12 Hamgyong d'o Sud 함경남도 咸鏡南道
13 Hamgyong d'o Norte 함경북도 咸鏡北道
14 Ryanggang * 량강도 兩江道
* – Transcrito en os dialectos d'o sud como "Yanggang" (양강도).

Prencipals ciudaz

editar

Referencias

editar
  1. (an) Diccionario aragonés-castellano-catalán. Versión preliminar. Estudio de Filología Aragonesa. Edacar num. 14. Zaragoza. Edicions Dichitals de l'Academia de l'Aragonés. ISSN 1988-8139. Octubre de 2024.
  2. "U.S.: N. Korea Boosting Guerrilla War Capabilities". FOX News Network, LLC. 2009-06-23. http://www.foxnews.com/story/0,2933,528320,00.html. Retrieved 2009-07-04. 
  3. Sanger, David E. (1991-05-29). "North Korea Reluctantly Seeks U.N. Seat". The New York Times Company. http://www.nytimes.com/1991/05/29/world/north-korea-reluctantly-seeks-un-seat.html. Retrieved 2009-07-04. 


Estaus d'Asia

Afganistán | Arabia Saudita | Armenia1 | Azerbaichán1 | Bahrein | Bangladesh | Birmania | Bután | Brunei | Cambocha | Cazaquistán1 | Cischordania2 | Corea d'o Norte | Corea d'o Sud | Chapón | Cheorchia1 | Republica Popular de China | Republica de China (Taiwan) | Chipre1 | Chordania | Echipto | Emiratos Arabes Unius | Francha de Gaza2 | Filipinas | India | Indonesia | Irán | Iraq | Israel | Kirguizistán | Kuwait | Laos | Liban | Malaisia | Maldivas | Mongolia | Nepal | Omán | Pakistán | Qatar | Rusia1 | Singapur | Sri Lanka | Siria | Tachiquistán | Tailandia | Timor Oriental | Turquía1 | Turkmenistán | Uzbekistán | Yemen | Vietnam

Dependencias: Akrotiri y Dhekelia | Hong Kong | Islas Cocos | Isla de Nadal | Macau | Territorio Britanico de l'Ocián Indico
1 Perteneix a Europa por razons culturals y historicas, pero cheograficament ye en Asia. 2 Territorios controlaus por Israel y gubernaus por l'Autoridat Palestina.