Qatar

	Estau de Qatar; دولة قطر; Dawlat Qatar
	(En detalle)
	Lema nacional:
	Himno nacional: As Salam al Amiri
	Situación de Qatar
Capital	Doha
Mayor ciudat
Idiomas oficials	Arabe
Forma de gubierno Emir; ; Primer Ministro	Emirato ; Tamim bin Hamad Al Thani; Khalid bin Khalifa
Independencia	3 de setiembre de 1971
Superficie; • Total	Posición 157º; 11.437 km²
Población; • Total; • Densidat	Posición 154º; 769.152 (2000); 69 hab/km²
PIB (PPA); • Total ([[]]); • PIB per capita	Posición º; ;
Moneda	Reyal cuatarín (QAR)
Chentilicio	Cuatarín/a
Zona horaria	UTC+3
Dominio d'Internet	.qa
Codigo telefonico	+974
Prefixo radiofonico
Codigo ISO
	Miembro de: OPEP, ONU, Liga d'Estaus Arabes

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

O Estau de Qatar (en arabe دولة قطر) ye un país de l'Orient Meyo d'Asia situau en en o Golfo Persico mugant con Arabia Saudita.

Qatar tien arredol de 2,7 millons d'habitants, pero nomás arredol d'o 10 % d'éls son ciudadans de Qatar. A mayoría d'o 90 % restant d'a población total d'o país son treballadors migrants sin ciudadanía cuatarina; ista ye la taxa mas alta de treballadors migrants en o mundo. A resultas de que la mayoría d'istos immigrants son orichinarios d'o sud y sudeste d'Asia, nomás os d'o sud d'Asia representan mas d'a metat de toz os residents en Qatar.

Qatar obtenió la suya independencia d'o Reino Uniu en 1971. Dende alavez s'ha gubernau de forma autoritaria como una monarquía absoluta. L'Islam ye la relichión de l'estau y la Sharia ye la prencipal fuent de lechislación. Se considera que la situación d'os dreitos humans en o país ye extremadament critica y, en particular, os immigrants con salarios baixos en Qatar bella vegada reciben un tracto inhumán.

En termins d'ingresos, o país tien o tercer PIB per capita mas alto d'o mundo y la seisena RNB per capita mas alta. Qatar ye clasificau per a ONU como un país de muit alto desembolique humán, con o tercer IDH mas alto d'o mundo arabe dimpués d'os Emiratos Arabes Unius y Arabia Saudita. Qatar ye una economía d'ingresos elevaus seguntes o Banco Mundial, apoyada per a tercera reserva mundial de gas natural y de petrolio. Manimenos ye tamién o prencipal emisor de gases d'efecto hibernadero d'o mundo per capita.^[2]

Qatar tamién adquirió prominencia internacional per estar a seu de l'achencia de noticias Al Jazeera, fundada en 1996 per o gubierno de Qatar, de gran eco en o mundo arabe y islamico, que ha estau o centro de contraversias y tensions con os Estaus Unius.^[3]

Clima editar

Con una precipitación anyal de menos de 100 mm, Qatar ye un d'os paisaches mas ixucaus d'a tierra. A causa d'a suya proximidat con o Golfo Persico, o clima ye subtropical y caloroso tot l'anyo. A humedat oscila entre lo 40 % y lo 70 % seguntes o mes. De verano, as temperaturas de 45 °C no son raras, d'hibierno baixan a un promeyo de 17 °C. Manimenos, especialment en os zaguers hibiernos, as temperaturas per debaixo d'os 10 °C han estau mas frecuents. L'aire ixuto y polvoriento d'o nordueste, Shamal, bufa a ormino.

Respective a esferras naturals como erupcions volcanicas, huracans, tierratremos, sequeras y l'aumento d'o livel d'a mar, Qatar ye considerau un d'os países mas seguros d'o mundo. En l'Informe de risgo mundial de 2021, teneba lo risgo d'esferras mas baixo d'os 181 países enquestaus.^[4]

Organización politico-administrativa editar

Mapa d'os municipios de Qatar.

Qatar ye dividiu dende 2014 en 8 municipios (baladiyah):

Municipio	Capital	Habitants Anyo: 2015^[5]	Superficie en km²	Habitants per km²
Doha	Doha	956.457	234	4.087
al-Chaur	al-Chaur	202.031	1.613,3	125
ad-Daʿayan		43.176	236	183
ar-Rayyan	ar-Rayyan	605.712	2.450	247
al-Wakra	al-Wakra	299.037	2.578	116
asch-Schahaniyya	asch-Schahaniyya	187.571	3.309	57
asch-Schamal	Madīnat asch-Schamāl	7.975	902	8,8
Umm Salal	Umm Salal	90.835	318	286

Economía editar

A suya economia yera basada prencipalment en a pesca y a recolección de perlas, pero o descrubimiento de petrolio en o suyo territorio mientres os anyos 1940 produce un cambio en a suya economia. Actualment ye una economía basada en o petrolio pero o estau ye invertindo en infraestructuras ta esdevenir un puesto turistico y organizar escaicimientos esportivos importants.

Esporte editar

Competicions esportivas editar

A competición mas important celebrada en Qatar será a Copa Mundial de fútbol en a suya XXII edición de 2022, tamién important ye o Gran Premio de Qatar de Motociclismo organizau dende l'anyo 2004 en o cercuito de Losail.

Referencias editar

↑ (an) Diccionario ortografico de l'aragonés (Seguntes la Propuesta Ortografica de l'EFA). Versión preliminar. Estudio de Filología Aragonesa. ISSN 1988-8139. Octubre de 2022.
↑ (en) Where in the world do people emit the most CO2? en ourworldindata.org
↑ (ca) Qatar en a Gran Enciclopèdia Catalana
↑ (de) Bündnis Entwicklung Hilft, Institut für Friedenssicherungsrecht und Humanitäres Völkerrecht Ruhr-Universität Bochum (Hrsg.): WeltRisikoBericht 2021. 2021, ISBN 978-3-946785-11-8, pp. 44–45, 54–57
↑ (de) Citypopulation.de: Katar

Vinclos externos editar

Se veigan as imáchens de Commons sobre Qatar.

Estaus d'Asia

¹ Perteneix a Europa por razons culturals y historicas, pero cheograficament ye en Asia. ² Territorios controlaus por Israel y gubernaus por l'Autoridat Palestina.

[DORTO-1] (an) Diccionario ortografico de l'aragonés (Seguntes la Propuesta Ortografica de l'EFA). Versión preliminar. Estudio de Filología Aragonesa. ISSN 1988-8139. Octubre de 2022.

[2] (en) Where in the world do people emit the most CO2? en ourworldindata.org

[3] (ca) Qatar en a Gran Enciclopèdia Catalana

[4] (de) Bündnis Entwicklung Hilft, Institut für Friedenssicherungsrecht und Humanitäres Völkerrecht Ruhr-Universität Bochum (Hrsg.): WeltRisikoBericht 2021. 2021, ISBN 978-3-946785-11-8, pp. 44–45, 54–57

[5] (de) Citypopulation.de: Katar

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]