Independencia

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

A independencia ye a situación d'un país que no ye chusmeso a l'autoridat d'atro.

Acceso a la independencia d'os destintos países d'o mundo

Se distingue de l'autonomía, en la que sigue existindo vinculación institucional entre dos territorios, cada un d'éls goza d'o poder de decidir sobre ciertas materias (competencias) y a dependencia centralista, an o poder central controla territorios sin d'autonomía.

Manimenos, l'aparición d'o neocolonialismo en os países d'o tercer mundo y en atros lugars, surte cuan no existe plena independencia d'un país, sino que'n ye chusmeso a los dictaus culturals, lingüisticos y especialment, economicos, d'atro. Se distingue d'o antigo colonialismo en cual ya no s'emplega la fuerza militar por meyo de l'ocupancia dreita d'o país.