Hamburgo
|
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
A Ciudat Libre y Hanseatica d'Hamburgo, (en alemán Hamburg /ˈhambʊɐk/, en baixo alemán Hamborg /ˈhambʊɪç/) ye una ciudat situata a o norte d'Alemanya. Antimás tamién ye un estau federau que tien una amplaria no muito mayor que a d'a mesma ciudat (755 km²).[2] Hamburgo ye a segunda mayor ciudat d'Alemanya dimpués de Berlín y a seisena d'a Unión Europea.[3] A población d'a ciudat blinca d'os 1,8 millons d'habitants, mientres que a Rechión Metropolitana d'Hamburgo (que incluye partis d'os estaus federatos vecins de Baixa Saxonia y Schleswig-Holstein) tien mas de 5 millons d'habitants. A cantos d'o río Elba, o puerto d'Hamburgo ye o segundo puerto mas gran d'Europa (dimpués d'o puerto de Rotterdam) y o deceno mas gran d'o mundo.
| Ciudat Libre y Hanseatica d'Hamburgo Freie und Hansestadt Hamburg | |||||
| Ciudat hanseatica y estau d'Alemanya | |||||
| |||||
 Mapa de situación en Alemanya | |||||
| Entidat • Estau |
Ciudat hanseatica y estau Alemanya
| ||||
| Capital | Hamburgo | ||||
| Idioma oficial • Atros idiomas |
Alemán Baixo alemán | ||||
| Superficie • Total |
755.09 km² | ||||
| Gubierno • Alcalde |
Carl Vincent Krogmann | ||||
| Población • Total (2014) • Densidat |
1 758 041 hab. 2.453 hab/km² | ||||
| Chentilicio | Hamburgués/a[1] | ||||
| ISO 3166-2 | DE-HH | ||||
| Pachina web oficial | |||||
O nombre oficial d'Hamburgo, Ciudat Libre y Hanseatica d'Hamburgo (en alemán Freie und Hansestadt Hamburg),[4] reflecta a historia d'a ciudat como miembro d'a Liga hanseatica, como ciudat libre imperial d'o Sacro Imperio Romano Chermanico, y o feito de que Hamburgo ye una ciudat estau y un d'os deciseis estaus d'Alemanya. Antis d'a unificación d'Alemanya en 1871, Hamburgo yera un estau sobirán.
Hamburgo ye un gran nyudo de comunicacions en o Norte d'Alemanya y un d'os prencipals d'Europa. Amás s'ha convertito en un centro industrial y de medios de comunicación con fabricas y instalacions d'interpresas como Airbus, Blohm + Voss y Aurubis. A emisora de radio y televisión Norddeutscher Rundfunk y as editorials Gruner + Jahr y Spiegel-Verlag son os dos pilars prencipals d'a industria mediatica en Hamburgo. Hamburgo tamién ha estau un important centro financiero mientres muitos sieglos, y ye a seu d'o segundo banco mas antigo d'o mundo, o Berenberg Bank. En total, bi ha mas de 120.000 interpresas.
D'atra man a ciudat ye un important centro turistico tanto ta visitants d'o propio país como ta foranos. Hamburgo se trobaba en 2012 en o puesto 17 de ciudaz con millor calidat de vida ,[5] y, en 2010, yera en a 10ena posición.
Cheografía
editar
Hamburgo se troba en a parti sud d'a peninsula de Chutlandia, chustament entre Europa Continental por o sud y Escandinavia por o norte. A mar d'o Norte se troba a l'ueste y a mar Baltica a o nord-este d'Hamburgo. Hamburgo se situa chunto a o río Elba en o forcallo con os ríos Alster y Bille. O centro d'a ciudat city centre ye arredol d'o Binnenalster ("Alster interior") y l'Außenalster ("Alster exterior") dos lacos artificials formatos en entibar o río Alster. A isla de Neuwerk y as dos chicotas islas vecinas de Scharhörn y Nigehörn, situatas en o Parque nacional d'a mar de Frisia hamburgués, fan tamién parti d'Hamburgo.[6]
Os barrios de Neuenfelde, Cranz, Francop y Finkenwerder fa parti d'a rechión conoixita como Altes Land, a mayor rechión productora de fruita d'Europa Central. En o barrio de Neugraben-Fischbek se troba o Hasselbrack, o punto mas alto d'Hamburgo con una altaria de 116,2 m.[7]
Clima
editarHamburgo tien un clima oceanico. O clima d'Hamburgo ye influyenciato por trobar-se amán d'a costa y d'as masas d'aire marín que s'orichinan en l'Oceano Atlantico. En os almarchals bi ha un clima maritimo templato. Os nevazos son raros y nomás bi'n ha una u dos vegadas a l'anyo.
Os meses mas calidos son chunio, chulio y agosto, con temperaturas maximas d'entre 19,9 y 22,2 °C. Os meses mas fredos son aviento, chinero y febrero cuan as minimas temperaturas son d'entre -1.4 y 0.0 °C.
Cultura
editarCine
editarEn a ciudat d'Hamburgo se celebra lo Festival de Cine d'Hamburgo (Filmfest Hamburg), a on cada anyo se conceden bels premios ciematograficos.
Demografía
editar| Poblacions inmigrants importants[8] | |
| País | Población (2012) |
|---|---|
 Turquía |
50.261 |
 Polonia |
22.401 |
.svg){kind=small} Afganistán |
11.996 |
 Serbia |
10.014 |
 Portugal |
8.627 |
 Rusia |
7.521 |
 Grecia |
6.230 |
 Italia |
6.106 |
 Irán |
5.658 |
 Ghana |
5.414 |
 Filipinas |
4.890 |
A 31 d'aviento de 2006, bi heba 1.754.182 personas rechistradas en o censo d'a ciudat d'Hamburgo (un 6.2% mas d'os 1.652.363 rechistratos en 1990) en un aria de 755,3 km². A densidat de población yera de 2.322 hab/km².[9] L'aria metropolitana d'Hamburgo tien una población total de bels 4,3 millons de personas, que viven en una superficie de 19.000 km².[10]
Bi heba 856.132 hombres y 898.050 mullers censatos en Hamburgo. Por cada 1.000 hombres, bi heba 1.049 mullers. En 2006, bi naixioron 16.089 personas d'Hamburgo (d'os que un 33,1% yeran de mullers que no casadas); 6.921 vodas y 4.583 divorcios. En a ciudat, os ninos menors de 18 anyos representaban un 15.7% d'a población y as personas mayors de 65 anyos un 18.8%.[9]
Recent estimates put the number of people with a migrant background at 30% (515.000).[11] Os immigrants yeran plegatos de 180 países diferents, entre os que se trobaban Turquía, Polonia, Rusia, Afganistán, Pakistán, Cazaquistán, Irán u Ghana.
En 1999, bi heba 910.304 casas, en as que en un 18.9% teneban ninos menors de 18; o 47.9% d'istas las formaban personas sin parella. A meyana ye de 1.9 personas por casa.[12]
| Antepasaus | Porcentache |
|---|---|
| Alemans | 70.6% (1.231.993) |
| Atros europeus | 13.7% (240.052) |
| Asiaticos | 6.3% (109.933) |
| Turcos | 5.3% (92.766) |
| Africanos | 2.0% (34.847) |
| Hispanos y caribenyos | 0.9% (16.224) |
| Atros/desconoixitos | 1.2% (20.958) |
Organización politico-administrativa
editarHamburgo ye una ciudat-estau. A ciudat d'Hamburgo en Alemanya se divide administrativament en 7 districtos (en alemán Bezirke) que se subdividen en 104 vicos (en alemán Stadtteile).
O chefe d'o gubierno d'a ciudat-estau ye lo Primer Alcalde y President d'o Senado (en alemán Erster Bürgermeister und Präsident des Senats).
Lista d'o Primer Alcalde y President d'o Senado d'Hamburgo
editar| # | Imachen | Primer alcalde | Inicio d'a lechislatura | Final d'a lechislatura | Partiu | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 
|
Max Brauer | 19 de noviembre de 1946 | 2 d'aviento de 1953 | SPD | |
| 2 | 
|
Kurt Sieveking | 2 d'aviento de 1953 | 4 d'aviento de 1957 | CDU) | |
| 3 |
|
Max Brauer | 4 d'aviento de 1957 | 31 d'aviento de 1960 | SPD | |
| 4 | _(cropped,_Paul_Nevermann).jpg)
|
Paul Nevermann | 1 de chinero de 1961 | 9 de chunyo de 1965 | SPD | |
| 5 | 
|
Herbert Weichmann | 9 de chunyo de 1965 | 9 de chunyo de 1971 | SPD | |
| 6 | 
|
Peter Schulz | 9 de chunyo de 1971 | 4 de noviembre 1974 | SPD | |
| 7 | .jpg)
|
Hans-Ulrich Klose | 12 de noviembre 1974 | 25 de mayo de 1981 | SPD | |
| 8 | 
|
Klaus von Dohnanyi | 24 de chunyo de 1981 | 8 de chunyo de 1988 | SPD | |
| 9 | 
|
Henning Voscherau | 8 de chunyo de 1988 | 8 d'otubre de 1997 | SPD | |
| 10 | .jpg)
|
Ortwin Runde | 12de noviembre 1997 | 31 d'otubre de 2001 | SPD | |
| 11 | 
|
Ole von Beust | 31 d'otubre de 2001 | 25 d'agosto de 2010 | CDU | |
| 12 | 
|
Christoph Ahlhaus | 25 d'agosto de 2010 | 7 de marzo de 2011 | CDU | |
| 13 | .jpg)
|
Olaf Scholz | 7 de marzo de 2011 | 13 de marzo de 2018 | SPD | |
| 14 | 
|
Peter Tschentscher | 28 de marzo de 2018 | SPD | ||
Esporte
editar- O FC St. Pauli y o Hamburger SV son dos clubs de fútbol con seu en ista ciudat y que partecipan en a Bundesliga alemana de fútbol.
Localidaz achirmanatas
editar
Hamburgo tien nueu localidaz achirmanatas arredol d'o mundo. Dar es Salaam (Tanzania) ye a zaguera que s'adhibió a la lista en 2010.[13]
|
|
Puestos d'intrés
editar- Elbphilharmonie (u Elphi).
- St. Pauli-Landungsbrücken.
- Speicherstadt.
- Casa d'a Ciudat d'Hamburgo.
- Reeperbahn.
- Ilesia de Sant Nicolau d'Hamburgo.
Personalidaz naixitas de Hamburgo
editarGastronomía
editarA causa d'a suya historia centenaria como una important ciudat portuaria, la cocina d'Hamburgo ye muit diversificada. Dica o sieglo XX, a cocina d'Hamburgo se carauterizaba prencipalment por l'amplia variedat de diferents tipos de pescau d'o río Elba y d'a cercana Mar Baltica.
Virollas tipicas son:
Referencias
editar- ↑ (an) Diccionario aragonés-castellano-catalán. Versión preliminar. Estudio de Filología Aragonesa. Edacar num. 14. Zaragoza. Edicions Dichitals de l'Academia de l'Aragonés. ISSN 1988-8139. Octubre de 2024.
- ↑ (es) Klaus Michel Miebach: El federalismo en la República Federal de Alemania, Materiales de Trabajo N° 3, p.9, Friedrich Ebert Stiftung, 1997.
- ↑ (en) Europe's largest cities. City Mayors Statistics
- ↑ Constitución d'Hamburgo (de) Verfassung der Freien und Hansestadt Hamburg
- ↑ (en) Quality of Living survey Mercer.com
- ↑ (de) Gesetz über den Nationalpark Hamburgisches Wattenmeer
- ↑ (de) Geologisches Landesamt Hamburg. Statistisches Jahrbuch 2007/2008. Statistisches Amt für Hamburg und Schleswig-Holstein. ISSN 1614-8045
- ↑ (de) Statistisches Jahrbuch Hamburg 2012/2013 Statistikamt Nord, 7 d'abril de 2013
- ↑ 9,0 9,1 (de) Oficina d'Estatistica d'Hamburgo y Schleswig-Holstein (Statistisches Amt für Hamburg und Schleswig-Holstein). Statistisches Jahrbuch 2007/2008. ISSN 1614-8045
- ↑ (en) Hamburg Metropolitan Area fact sheet. Oficina d'Estatistica d'Hamburgo y Schleswig-Holstein (Statistisches Amt für Hamburg und Schleswig-Holstein)
- ↑ 11,0 11,1 (de) www.statistik-nord.de (31-12-2010)
- ↑ (de) Regionalergebnisse. Oficina de censos. Oficina Estatistica d'Hamburgo y Schleswig-Holstein.
- ↑ (de) Hamburg und seine Städtepartnerschaften (Localidaz achirmanatas d'Hamburgo) Pachina oficial d'Hamburgo
- ↑ (en) Dresden - Partner Cities 2008 Landeshauptstadt Dresden
Vinclos externos
editar
