Plantilla:Portalada/Sapebas

a Guayana Esequiba ye un territorio de 159.000 km² perteneixient actualment á Guyana y reclamato por Venezuela?
os güellos actuals, per variatos que sigan, tienen os suyos oríchens en un protogüello que aparentment s'habría desarrollato fa uns 540 millons d'anyos?
se conoixen más de 16.000 especies d'abellas y s'estima que existen en total bellas 30.000 especies?

Imachens d'o tetular

Cada mes ira cambeando

os Establimentz de Chaca son un documento an que s'apreban os establimientos u ordinacions d'a ciudat de Chaca en o sieglo XIII y que son escritos en gascón con bellas influyencias aragonesas y catalanas?
o rei Pero III d'Aragón se convirtió en rei de Secilia dimpués d'as Vespras secilianas an que os franceses estioron expulsatos violentament d'a isla?.
l'aragonés ye l'unico idioma peninsular á on encara se i fa destinción entre os glans (fruitos d'o caixigo) y as bailotas, (d'o latín; ballota, os fruitos d'a carrasca)?.

En a constelación de Tauro se troba una de as pocas estrelas de primer magnitut d'o cielo, a luminosa y roya Aldebarán (α Tau)?
Belunas d'as fuents mas importants de l'antiga luenga celtibera se troban en Aragón, entre as que destacan os bronzes de Botorrita trobatos en Botorrita y as inscripcions rupestres d'o santuario de Penyalba de Bellestar?
A Cronica de Sant Chuan d'a Penya ye una cronica historiografica medieval escrita por iniciativa d'o rei Pero IV d'Aragón que abraca la historia d'o Reino d'Aragón den d'os suyos oríchens condals y d'a posterior Corona enta la muerte d'Alifonso II d'Aragón?

fendo referencia enta la variedat d'emplegos d'a ixada, en l'aragonés se diz popularment que belún "ye más sofrito que una ixada" cuan se deixa fer de totas as colors per os atros?
o islandés escrito ha cambiato relativament poco dende o sieglo XIII y por ixo os charradors d'islandés moderno pueden encara leyer, alto u baixo, as sagas islandesas y os eddas en a suya versión orichinal, tal qual estioron escritas fa ya uns uitocientos anyos?
Cáller formó parte d'a Corona d'Aragón y las barras d'o sinyal d'Aragón formoron lo escuto d'a ciudat dica 1766?

Los Angeles con 16 millons d'habitants ye a segunda ciudat d'os Estaus Unius, pero en cuanto á superficie ye a ciudat mas gran d'America d'o Norte, con bells 100 km de distancia entre o extremo norte y o sur d'a ciudat?
o cheso ye la variedat de l'aragonés occidental que mas aguanta los suyos rasgos definitorios y, chunto con lo baixorribagorzano, uno de los dialectos aragoneses con mayor vitalidat?
as Casas del Reyno yeran un edificio que s'acordó de construir en 1436, como seu d'a Deputación Cheneral d'Aragón y d'o Chusticia d'Aragón, en a plaza d'a Seu de Zaragoza?

a Guerra Anglo-Zanzibariana que estió una guerra entre o Reino Unito y Zanzíbar o 27 d'agosto de 1896 ye con una duración de 45 menutos a guerra más curta rechistrata en a historia?
Una pardina (también dita mas localment en a Ribagorza) ye una casa rural anisolada, luent d'altras poblacions, que puede haber arrepostato altras edificacions agricolas u remateras á lo suyo rolde?
o Comenche ye un territorio de l'Alta Gascunya, en o sudueste d'a Republica francesa, estando un d'os territorios que mugan con l'Alto Aragón y que ye troixiato politicament y almenistrativa entre os departamentos de Gers, l'Alta Garona y Arièja?

A churra tensina ye una variedat de uella churra endemica d'Aragón y se caracteriza por as orellas y unas marcas negras arredol d'os uellos y a boca?
Occitania ye o nombre d'o conchunto de territorios a on se fabla l'occitán y encluye gran parti d'o sud de Francia, a val d'Arán y bellas vals alpinas d'o Piemont en Italia?
As quatrefuellas son unas cruces emplegatas a sobén ta decorar as fronteras u puertas de muitas casas d'o Pireneu aragonés en forma d'amuleto u talismán?

Brasil ye o cinqueno país d'o mundo en población y superficie?
o Reino d'Aragón naixe en 1035, por a unión d'os condatos de Aragón, Sobrarbe y Ribagorza en a fegura de Remiro I?
o chinés ye o idioma más charrato d'o mundo con más de 900 millons de fablants como luenga materna?

a canaula ye una pieza de fusta que s'emplega ta meter a esquilla en o cuello d'as uellas, vacas, crabas u d'altros animals domesticos?
Miguel Servet debito á los suyos problemas con a Ilesia Catolica habió de fuyir ta Francia á on vivió con a identidat de Michel de Villeneuve?
os Decretos de Nueva Planta que s'emitioron o 29 de chunio de 1707 suprimiban a organización politica d'Aragón y Valencia ta implantar-ie as leis propias de Castiella?

a Cruz d'Enneco Ariesta yera o simbolo presonal u signum regis, que emplegaba Remiro I como elemento propio d'o suyo sinyal en os documentos?
o extremenyo ye una variedat de l'asturlionés fablata en o norueste d'Extremadura y sud de Salamanca?
o delta de o Roine s'emprencipió á formar fa uns 7.000 anyos y que actualment ocupa una superficie de 1.710 km², con una longaria de litoral de 90 km?

entre os sieglos XII e XV, Bordeus estió un feudo anglés?
en anglés, entre os pilotos, ye costumbre de referir-se á lo piloto automatico como George (Chorche)?
anque as dos ciudatz prencipals d'Australia son Melbourne y Sydney, a suya capital almenistrativa ye Canberra, fundata como compromís entre istas dos ciudatz en 1908?

a Guayana Esequiba ye un territorio de 159.000 km² perteneixient actualment á Guyana y reclamato por Venezuela?
os güellos actuals, per variatos que sigan, tienen os suyos oríchens en un protogüello que aparentment s'habría desarrollato fa uns 540 millons d'anyos?
se conoixen más de 16.000 especies d'abellas y s'estima que existen en total bellas 30.000 especies?

l'actual estato alemán de Baden-Wurtemberg ye o resultado d'a unión d'os estatos independients de Baden y Wurtemberg en referendum popular en 1952?
o bucardo pirenenco (Capra pyrenaica pyrenaica) yera un sozespecie d'o bucardo, extinchita dende l'anyo 2000 y que antigament yera abundant en totz os Pireneus?
a Cinca ye o más gran afluyent de l'Ebro en tota la suya compleganza, con una compleguera propia de 9.699 km² que abastan 3.903 hm³ promeyos?