Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Ainzón ye un municipio aragonés de l'ueste d'a provincia de Zaragoza, situato en a comarca d'o Campo de Borcha y partiu chudicial de Tarazona.

Ainzón
Municipio d'Aragón
Bandera Escudo d'armas
Anvista d'Ainzón, con a suya ilesia
Anvista d'Ainzón, con a suya ilesia.
Entidat
 • País
 • Provincia
 • Comarca
Municipio
 Aragón
 Zaragoza
Campo de Borcha
Partiu chudicial Tarazona
Superficie 40,46 km²
Población
 • Total

1055 hab. (2013)
Altaria
 • Meyana

429 m.
Distancia
 • 64 km

enta Zaragoza
Alcalde Miguel Royo Chamorro
Codigo postal 50570
Patrons Sant Sabastián
Parroquial
 • Diocesi
 • Arcipestrau
 • Parroquia

Tarazona
Uecha
Ntra. Sra. d'a Piedat
Coordenadas
Ainzón ubicada en Aragón
Ainzón
Ainzón
Ainzón en Aragón
Web oficial

A suya población ye de 1.245 habitants (INE 2011), en una superficie de 40,46 km², con una densidat de población de 30,77 hab/km².

Cheografía

editar

Ye situau en materials terciarios d'a Depresión d'Ebro, en a val de la Uecha, a la dreita d'este río, a 429 metros d'altaria sobre o livel d'a mar y a una distancia de 64 km d'a ciudat de Zaragoza, a capital d'a suya provincia y d'Aragón.

Toponimia

editar

I hai bellas posibles teorías sobre l'orichen d'o nombre de Ainzón:

  • que promana d'o basco "ain" (altaria).[1]
  • que promana d'o antroponimo latín "Em(p)tus".
  • que promana de l'arabe "An-Yanna".
  • que promana d'o antroponimo latín "Agentius".[2]

Atros nombres historicos documentaus son: Aianzione, Ayençon, Aynçon, Anson, Ayncon, Aynson, Ayson.

Historia

editar

Ainzón estió conquerita en 1121 por o rei Alifonso I o Batallero d'Aragón. A zaguers d'o sieglo XIV, a Villa s'incorpora a lo patrimonio real per perteneixer a la Sinyoría d'a reina María de Luna. Posteriorment a primers d'o sieglo XV pasase a la Sinyoría de Ruy Díaz de Mendoza a qui se la mercase dimpués o Monesterio de Veruela en 1453. Dende ixe inte y dica 1835 a villa perteneixerá a la sinyoría verolense. En 1712, Felipe V d'Espanya le atorga lo titol de "Muito Leyal, Muito Noble y Muito fidel Villa", per la suya participación en a defensa de Borcha en a Guerra de Succesión Espanyola.

Demografía

editar
Evolución demografica
1362 f 1495 f 1842 1857 1860 1877 1887 1897 1900
- - - - - - - - 2.061

1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1981 1991
1.751 1.796 1.960 1.926 1.881 1.741 1.530 1.313 1.226

1992 1994 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002
- - 1.221 - 1.236 1.233 1.228 1.228 1.230

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
1.211 1.229 1.267 1.268 1.282 1.274 1.277 1.269 1.245

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
1.214 1.187 1.162 1.143 1.136 1.095 1.085 1.077 1.064

2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 -
1.067 1.066 - - - - - - -

 1717-1981: población de feito; 1990- : población de dreito.
Fuent: Intercensal en l'INE, Series de población en l'INE y Relación d'unidaz poblacionals en l'INE.

En o termin municipal d'Ainzón se troba tamién o despoblau de Huechaseca.

Administración

editar

Reparto de concellers

editar
Eleccions municipals
Partiu 1979 1983 1987 1991 1995 1999 2003 2007 2011
Partido de los Socialistas de Aragón 5 6 5
Partido Popular 3 3 4
PAR 1
Total 9 9 9 9 9 9 9 9 9

Alcaldes

editar
Lista d'alcaldes
Lechislatura Nombre Partiu politico
19791983 Miguel Tabuenca
19831987 Enrique González Aznar
19871991 Enrique González Aznar
19911995 Enrique González Aznar
19951999 Enrique González Aznar
19992003 Enrique González Aznar
20032007 María Isabel Tabuenca Sanmartín
20072011
20112015 Miguel Royo Chamorro Partido de los Socialistas de Aragón
2015-2019 Javier Corella Merle Partido de los Socialistas de Aragón
2019-2023 Paula Cruz Aranda AV (Ainzón Vivo)
2023-2027 Paula Cruz Aranda [3] AV (Ainzón Vivo)

Fiestas

editar

Puestos d'intrés

editar

Personaches ilustres

editar

Cultura

editar

Referencias

editar
  1. (es) Pascual Miguel Ballestín: Toponimia Mayor de Aragón: ciudades, villas, lugares, aldeas, ríos, montanyas y territorios. Gara d'Edizions, 2015, ISBN 978-84-8094-070-2, p.29
  2. (es) Marcelino Cortés Valenciano Toponimia aragonesa antroponímica con la terminación -ón (I), Alazet, n° 30, 2018, ISSN 0214-7602, p.78
  3. (es) Consulta el listado de alcaldes que han sido proclamados en Aragón en Heraldo de Aragón

Vinclos externos

editar


Lugars d'o municipio d'Ainzón
Poblaus: Ainzón
Despoblaus: Huechaseca