Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Ista fuella ye escrita en aragonés de Baixo Penyas.

A Espunya
Municipio d'Aragón
Ambista cheneral d'o lugar d'a Espunya
Anvista cheneral d'o lugar d'a Espunya
Entidat
 • País
 • Provincia
 • Comarca
Municipio
 Aragón
 Uesca
Sobrarbe
Partiu chudicial Boltanya
Superficie 45,52 km²
Población
 • Total
 • Densidat

279 hab. (2013)
6,13 hab/km²
Altaria
 • Meyana

725 m.
Distancia
 • 125 km

enta Uesca
Alcalde Agapito Antonio Castillo Mur
Codigo postal 22361
Parroquial
 • Diocesi
 • Arcipestrau

Balbastro-Monzón
Sobrarbe-Ribagorza
Ríos Cinca
Coordenadas
A Espunya ubicada en Aragón
A Espunya
A Espunya
A Espunya en Aragón
Web oficial

A Espunya u (Laspuña en castellano, anque tamién se puede sentir Laespunya) ye un municipio aragonés d'a provincia de Uesca, en a comarca de Sobrarbe.

A población d'o municipio ye de 279 en una superficie de 45,52 km² y una densidat de población de 6,13 hab/km².

Cheografía editar

A Espunya como lugar ye en l'alto d'un pueyo sobre a Cinca, en a baixadeta mas occidental d'a Penya Montanyesa, con anvista d'a valle d'a Cinca y d'a valle de Puértolas delante; está a 725 metros d'altaria sobre o livel d'a mar y a una distancia de 125 km de Uesca, a capital d'a suya provincia.

Historia editar

Existe, aintro d'o termino municipal, enrunas d'un puente sobre a Cinca, d'a epoca romana.

Os orichens d'o lugar no son guaire conocius en l'actualidat, fueras de bel documento historico que los sitúan en o sieglo X u XI, igual con relación con as posesions d'o monesterio de Sant Veturián d'Asán.

A epoca de mas expansión demografica y social d'o lugar estuvo arredol d'o sieglo XVII, cuando s'estabilizó iste municipio, derivau d'as propiedaz de Sant Veturián, se'n empezó a quitar madera, mas que mas d'a Plana de Ceresa, siendo ixe momento o prencipio de l'actividat navatera d'a localidat. D'ista epoca ye o molino navatero que estuvo activo hasta l'anyo de 1960, siendo uno d'os simbolos d'a fertil actividat industrial madedera d'o lugar entre 300 anyos.

Demografía editar

Evolución demografica
1362 f 1495 f 1842 1857 1860 1877 1887 1897 1900
- - - - - - - - 449

1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1981 1991
468 523 554 461 468 529 379 315 256

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
- - 276 - 312 - 294 - -

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
- - - - - - 291 298 -

2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 -
- 286 - - - - - - -

 1717-1981: población de feito; 1990- : población de dreito.
Fuent: Intercensal en l'INE, Series de población en l'INE y Relación d'unidatz poblacionals en l'INE.

Luenga editar

L'aragonés d'a Espunya ye o mas castellanizau d'o dialecto de Baixo As Penyas. Bella cosa pa nombrar sobre l'Aragonés de Baixo Peñas que se charra en A Espunya ye que:

-S'ha perdiu, como en a resta de lugars de Baixo Penyas, o diptongo -it- castellanizándo-se en -ch-. Mucha, fecho, lucha.

-S'ha trafegau o pronombre i/-ie, anque en otros lugars mas chicarrons de Baixo Penyas aún puede trobar-se. Manimenos, o pronombre en/-ne s'emplea mucho.

-S'emplea o verbo ser como en castellano, separau d'o verbo estar.

-Existe a preposición pa d'intención y a preposición ta de dirección. Me'n voi ta L'Ainsa. T'o puerto y t'o molino. Pa fer ixo caldrá parar cuenta. Pa tú.

O normal en a Espunya ye charrar mas en castellano y ficar palabras aragonesas, pero usando mas estructuras y palabras castellanas que no aragonesas. Ye cuasi imposible tener una parla con toz os elementos de l'Aragonés de Baixo Peñas sin sentir palabras u estructuras castellanas.

Administración editar

Reparto de concellers editar

Eleccions municipals[1]
Partiu 1979 1983 1987 1991 1995 1999 2003 2007 2011 2015 2019
Partido Popular - - - - - - 4 4 4 4 4
Partido de los Socialistas de Aragón 4 7 7 4 7 3 3 3 2 3 3
Partido Aragonés - - - 3 - - - 0 1 - -
Independients - - - - - 4 - - - - -
Unión de Centro Democrático 3 - - - - - - - - - -
Total 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7

Alcaldes editar

Lista d'alcaldes
Lechislatura Nombre Partiu politico
19791983
19831987
19871991
19911995
19951999
19992003
20032007 Antonio Belzuz Partido Popular
20072011 Antonio Belzuz Partido Popular
20112015 Agapito Antonio Castillo Mur Partido Popular

Fiestas editar

Curiosidaz editar

A motada que tienen os d'a Espunya ye de Pegunteros.

Veyer tamién editar

Referencias editar

Vinclos externos editar


Lugars d'o municipio d'a Espunya
Poblaus: A Espunya | O Casal de Ceresa | Ceresa
Despoblaus: Socastiello