Present de subchuntivo en aragonés
O present de subchuntivo en aragonés fa parte de muitas oracions subordinadas.
Presona | 1ª Conchugación | 2ª Conchugación | 3ª Conchugación |
1ª Sing. | Aduye | Deba | Parta |
2ª Sing. | Aduyes | Debas | Partas |
3ª Sing. | Aduye | Deba | Parta |
1ª Plur. | Aduyemos | Debamos | Partamos |
2ª Plur. | Aduyetz | Debatz | Partatz |
3ª Plur. | Aduyen | Deban | Partan |
Os usos d'o present de subchuntivo en aragonés son pareixitos a los usos d'o present de subchuntivo en atras luengas neolatinas, pero ye un poquet menos corrient porque bi ha oracions subordinadas d'as que o verbo principal influi en o verbo subordinado que se resuelven con o infinitivo y no con o subchuntivo. Ye o caso d'as oracions con o verbo caler.
- No te cal correr. Compare-se con o castellano no es necesario que corras".
Un uso caracteristico ye quan o verbo d'a oración subordinata expresa una accion no realizata, en oracions temporals con as conchuncions y locucions "dimpués (de) que", "quan", ecetra:
- dimpués que marchés. (replegato en o Viello Sobrarbe).
Present de subchuntivo con función d'imperativoEditar
Quan se quiere dar ordens u indicacions con cortesía en as que se considera que o imperativo ye masiau directo se fa servir o present de subchuntivo y como present vusté: aglore, den, creiga, frida, salgan.[1]
O pronombre se puet posar debant: se siente vusté, se sienten vustés, se viengan vustés, s'aparten t'alto vustés.[1]
ReferenciasEditar
- ↑ 1,0 1,1 (es) Brian Mott: El Habla de Gistain. Instituto de Estudios Altoaragoneses, 1989. p 74
BibliografíaEditar
- (es) Brian Mott: El Habla de Gistain. Instituto de Estudios Altoaragoneses, 1989.