Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000

O termin elemento quimico fa referencia a una clase d'atomos, toz éls con o mesmo numero de protons en o suyo nuclio. Sindembargo, por tradición, se gosa decir elemento quimico a ixa substancia que puede descomponer-se, por medio d'una reacción quimica, en atras mas simplas.

Tabla periodica d'os elementos quimicos

Cal diferenciar un "elemento quimico" d'una substancia simpla. Asinas l'ozón (O3) y o dioxicheno (O2) son dos substancias simplas, cadaguna d'ellas con propiedaz diferents. Sindembargo, l'elemento quimico que forma istas dos substancias simplas ye l'oxicheno (O). Trobamos un atro eixemplo en o carbonio, que se presenta en a naturaleza como grafito u como diamant (estaus alotropicos).

Se'n conoixe mas de 118 elementos. A mas gran parte s'han trobau en a naturaleza, fendo parte de substancias simplas u de compuestos quimicos. Atros s'han creyau artificialment en acceleradors de particlas u en reactors atomicos. Istos zaguers elementos gosan estar instables y nomás existen que mientres bellas milesimas de segundo.

Os elementos quimicos se troban clasificatos en a tabla periodica d'os elementos. Contino se detallan os elementos conoixius, ordenaus seguntes o suyo numero atomico.

Numero atomico Nombre Simbolo Periodo,
Grupo
Masa atomica
(g/Mol)
Densidat
(g/cm³)
a 20°C
Fusión
 (°C)
Ebullición
 (°C)
Anyo d'o suyo
descubrimiento
Descubridor
1 Hidrocheno H 1, 1 1.00794(7)(2) (3) (4) 0.084 g/l -259.1 -252.9 1766 Cavendish
2 Helio He 1, 18 4.002602(2)(2) (4) 0.17 g/l -272.2 -268.9 1895 Ramsay y Cleve
3 Litio Li 2, 1 6.941(2)(2) (3) (4) (5) 0.53 180.5 1317 1817 Arfwedson
4 Berilio Be 2, 2 9.012182(3) 1.85 1278 2970 1797 Vauquelin
5 Boro B 2, 13 10.811(7)(2) (3) (4) 2.46 2300 2550 1808 Davy y Gay-Lussac
6 Carbonio C 2, 14 12.0107(8)(2) (4) 3.51 3550 4827 Prehistoria Desconoixito
7 Nitrocheno N 2, 15 14.0067(2)(2) (4) 1.17 g/l -209.9 -195.8 1772 Rutherford
8 Oxicheno O 2, 16 15.9994(3)(2) (4) 1.33 g/l -218.4 -182.9 1774 Priestly y Scheele
9 Fluor F 2, 17 18.9984032(5) 1.58 g/l -219.6 -188.1 1886 Moissan
10 Neón Ne 2, 18 20.1797(6)(2) (3) 0.84 g/l -248.7 -246.1 1898 Ramsay y Travers
11 Sodio Na 3, 1 22.98976928(2) 0.97 97.8 892 1807 Davy
12 Magnesio Mg 3, 2 24.3050(6) 1.74 648.8 1107 1755 Black
13 Aluminio Al 3, 13 26.9815386(8) 2.70 660.5 2467 1825 Oersted
14 Silicio Si 3, 14 28.0855(3)(4) 2.33 1410 2355 1824 Berzelius
15 Fosforo P 3, 15 30.973762(2) 1.82 44 (P4) 280 (P4) 1669 Brand
16 Ixufre S 3, 16 32.065(5)(2) (4) 2.06 113 444.7 Prehistoria Desconoixito
17 Cloro Cl 3, 17 35.453(2)(2) (3) (4) 2.95 g/l -34.6 -101 1774 Scheele
18 Argón Ar 3, 18 39.948(1)(2) (4) 1.66 g/l -189.4 -185.9 1894 Ramsay y Rayleigh
19 Potasio K 4, 1 39.0983(1) 0.86 63.7 774 1807 Davy
20 Calcio Ca 4, 2 40.078(4)(2) 1.54 839 1487 1808 Davy
21 Escandio Sc 4, 3 44.955912(6) 2.99 1539 2832 1879 Nilson
22 Titanio Ti 4, 4 47.867(1) 4.51 1660 3260 1791 Gregor y Klaproth
23 Vanadio V 4, 5 50.9415(1) 6.09 1890 3380 1801 del Río
24 Cromo Cr 4, 6 51.9961(6) 7.14 1857 2482 1797 Vauquelin
25 Manganés Mn 4, 7 54.938045(5) 7.44 1244 2097 1774 Gahn
26 Fierro Fe 4, 8 55.845(2) 7.87 1535 2750 Prehistoria Desconoixito
27 Cobol Co 4, 9 58.933195(5) 8.89 1495 2870 1735 Brandt
28 Níquel Ni 4, 10 58.6934(2) 8.91 1453 2732 1751 Cronstedt
29 Arambre Cu 4, 11 63.546(3)(4) 8.92 1083.5 2595 Prehistoria Desconoixito
30 Zinc Zn 4, 12 65.409(4) 7.14 419.6 907 Prehistoria Desconoixito
31 Galio Ga 4, 13 69.723(1) 5.91 29.8 2403 1875 Lecoq de Boisbaudran
32 Chermanio Ge 4, 14 72.64(1) 5.32 937.4 2830 1886 Winkler
33 Arseni As 4, 15 74.92160(2) 5.72 613 613
(sublimación)
ca. 1250 Albertus Magnus
34 Selenio Se 4, 16 78.96(3)(4) 4.82 217 685 1817 Berzelius
35 Bromo Br 4, 17 79.904(1) 3.14 -7.3 58.8 1826 Balard
36 Criptón Kr 4, 18 83.798(2)(2) (3) 3.48 g/l -156.6 -152.3 1898 Ramsay y Travers
37 Rubidio Rb 5, 1 85.4678(3)(2) 1.53 39 688 1861 Bunsen y Kirchhoff
38 Estroncio Sr 5, 2 87.62(1)(2) (4) 2.63 769 1384 1790 Crawford
39 Itrio Y 5, 3 88.90585(2) 4.47 1523 3337 1794 Gadolin
40 Zirconio Zr 5, 4 91.224(2)(2) 6.51 1852 4377 1789 Klaproth
41 Niobio Nb 5, 5 92.906 38(2) 8.58 2468 4927 1801 Hatchett
42 Molibdeno Mo 5, 6 95.94(2)(2) 10.28 2617 5560 1778 Scheele
43 Tecnecio Tc 5, 7 [98.9063](1) 11.49 2172 5030 1937 Perrier y Segrè
44 Rutenio Ru 5, 8 101.07(2)(2) 12.45 2310 3900 1844 Klaus
45 Rodio Rh 5, 9 102.90550(2) 12.41 1966 3727 1803 Wollaston
46 Paladio Pd 5, 10 106.42(1)(2) 12.02 1552 3140 1803 Wollaston
47 Archent Ag 5, 11 107.8682(2)(2) 10.49 961.9 2212 Prehistoria Desconoixito
48 Cadmio Cd 5, 12 112.411(8)(2) 8.64 321 765 1817 Strohmeyer y Hermann
49 Indio In 5, 13 114.818(3) 7.31 156.2 2080 1863 Reich y Richter
50 Estanyo Sn 5, 14 118.710(7)(2) 7.29 232 2270 Prehistoria Desconoixito
51 Antimonio Sb 5, 15 121.760(1)(2) 6.69 630.7 1750 Prehistoria Desconoixito
52 Telurio Te 5, 16 127.60(3)(2) 6.25 449.6 990 1782 von Reichenstein
53 Yodo I 5, 17 126.90447(3) 4.94 113.5 184.4 1811 Courtois
54 Xenón Xe 5, 18 131.293(6)(2) (3) 4.49 g/l -111.9 -107 1898 Ramsay y Travers
55 Cesio Cs 6, 1 132.9054519(2) 1.90 28.4 690 1860 Kirchhoff y Bunsen
56 Bario Ba 6, 2 137.327(7) 3.65 725 1640 1808 Davy
57 Lantán La 6 138.90547(7)(2) 6.16 920 3454 1839 Mosander
58 Cerio Ce 6 140.116(1)(2) 6.77 798 3257 1803 von Hisinger y Berzelius
59 Praseodimio Pr 6 140.90765(2) 6.48 931 3212 1895 von Welsbach
60 Neodimio Nd 6 144.242(3)(2) 7.00 1010 3127 1895 von Welsbach
61 Prometio Pm 6 [146.9151](1) 7.22 1080 2730 1945 Marinsky y Glendenin
62 Samario Sm 6 150.36(2)(2) 7.54 1072 1778 1879 Lecoq de Boisbaudran
63 Europio Eu 6 151.964(1)(2) 5.25 822 1597 1901 Demarçay
64 Gadolinio Gd 6 157.25(3)(2) 7.89 1311 3233 1880 de Marignac
65 Terbio Tb 6 158.92535(2) 8.25 1360 3041 1843 Mosander
66 Disprosio Dy 6 162.500(1)(2) 8.56 1409 2335 1886 Lecoq de Boisbaudran
67 Holmio Ho 6 164.93032(2) 8.78 1470 2720 1878 Soret
68 Erbio Er 6 167.259(3)(2) 9.05 1522 2510 1842 Mosander
69 Tulio Tm 6 168.93421(2) 9.32 1545 1727 1879 Cleve
70 Iterbio Yb 6 173.04(3)(2) 6.97 824 1193 1878 de Marignac
71 Lutecio Lu 6, 3 174.967(1)(2) 9.84 1656 3315 1907 Urbain
72 Hafnio Hf 6, 4 178.49(2) 13.31 2150 5400 1923 Coster y de Hevesy
73 Tantal Ta 6, 5 180.9479(1) 16.68 2996 5425 1802 Ekeberg
74 Tungsteno W 6, 6 183.84(1) 19.26 3407 5927 1783 Elhuyar
75 Renio Re 6, 7 186.207(1) 21.03 3180 5627 1925 Noddack, Tacke y Berg
76 Osmio Os 6, 8 190.23(3)(2) 22.61 3045 5027 1803 Tennant
77 Iridio Ir 6, 9 192.217(3) 22.65 2410 4130 1803 Tennant
78 Platín Pt 6, 10 195.084(9) 21.45 1772 3827 1557 Scaliger
79 Oro Au 6, 11 196.966569(4) 19.32 1064.4 2940 Prehistoria Desconoixito
80 Mercurio Hg 6, 12 200.59(2) 13.55 -38.9 356.6 Prehistoria Desconoixito
81 Talio Tl 6, 13 204.3833(2) 11.85 303.6 1457 1861 Crookes
82 Plomo Pb 6, 14 207.2(1)(2) (4) 11.34 327.5 1740 Prehistoria Desconoixito
83 Bismuto Bi 6, 15 208.98040(1) 9.80 271.4 1560 1540 Geoffroy
84 Polonio Po 6, 16 [208.9824](1) 9.20 254 962 1898 Marie y Pierre Curie
85 Astato At 6, 17 [209.9871](1) 302 337 1940 Corson y MacKenzie
86 Radón Rn 6, 18 [222.0176](1) 9.23 g/l -71 -61.8 1900 Dorn
87 Francio Fr 7, 1 [223.0197](1) 27 677 1939 Perey
88 Radio Ra 7, 2 [226.0254](1) 5.50 700 1140 1898 Marie y Pierre Curie
89 Actinio Ac 7 [227.0278](1) 10.07 1047 3197 1899 Debierne
90 Torio Th 7 232.03806(2)(1) (2) 11.72 1750 4787 1829 Berzelius
91 Protoactinio Pa 7 231.03588(2)(1) 15.37 1554 4030 1917 Soddy, Cranston y Hahn
92 Uranio U 7 238.02891(3)(1) (2) (3) 18.97 1132.4 3818 1789 Klaproth
93 Neptunio Np 7 [237.0482](1) 20.48 640 3902 1940 McMillan y Abelson
94 Plutonio Pu 7 [244.0642](1) 19.74 641 3327 1940 Seaborg
95 Americio Am 7 [243.0614](1) 13.67 994 2607 1944 Seaborg
96 Curio Cm 7 [247.0703](1) 13.51 1340 1944 Seaborg
97 Berkelio Bk 7 [247.0703](1) 13.25 986 1949 Seaborg
98 Californio Cf 7 [251.0796](1) 15.1 900 1950 Seaborg
99 Einsteinio Es 7 [252.0829](1) 860 1952 Seaborg
100 Fermio Fm 7 [257.0951](1) 1952 Seaborg
101 Mendelevio Md 7 [258.0986](1) 1955 Seaborg
102 Nobelio No 7 [259.1009](1) 1958 Seaborg
103 Laurencio Lr 7, 3 [260.1053](1) 1961 Ghiorso
104 Rutherfordio Rf 7, 4 [261.1087](1) 1964/69 Flerov
105 Dubnio Db 7, 5 [262.1138](1) 1967/70 Flerov
106 Seaborguio Sg 7, 6 [263.1182](1) 1974 Flerov
107 Bohrio Bh 7, 7 [262.1229](1) 1976 Oganessian
108 Hassio Hs 7, 8 [265](1) 1984 GSI (*)
109 Meitnerio Mt 7, 9 [266](1) 1982 GSI
110 Darmstadtio Ds 7, 10 [269](1) 1994 GSI
111 Roentguenio Rg 7, 11 [272](1) 1994 GSI
112 Copernicio Cn 7, 12 [285](1) 1996 GSI
113 Ununtrio Uut 7, 13 [284](1) 2004 JINR (*), LLNL (*)
114 Flerovio Uuq 7, 14 [289](1) 1999 JINR
115 Moscovio Uup 7, 15 [288](1) 2004 JINR, LLNL
116 Livermorio o Flyorovium Uuh 7, 16 [290](1) 2006 JINR, LLNL(**)
117 Teneso Uus 7, 17 (1) 2009 JINR
118 Oganesón Uuo 7, 18 [294](1) 2006 JINR, LLNL(**)

(**)O descubrimiento de l'elemento 118 por un equipo d'o Lawrence Berkeley National Laboratory en 1999 fue dimpués retractau porque no se podio repetir de nuevas o experimento. [1] Retractación d'o LBNL por o escubrimiento de 1999. [2] Experimento de JINR/LLNL (2005)

Acronimos incluyius en a tabla editar

  • GSI, Gesellschaft für Schwerionenforschung (Sociedat t'a Investigación d'Ions Pesatos), Wixhausen, Darmstadt, Alemania
  • JINR, Joint Institute for Nuclear Research (Instituto Unito t'a Investigación Nucleyarñ), Dubna, Moskvá Oblast, Rusia
  • LLNL, Lawrence Livermore National Laboratory (Laboratorio Nacional Lawrence de Livermore) Livermore, California, Estados Unitos
  • LBNL, Lawrence Berkeley National Laboratory (Laboratorio Nacional Lawrence de Berkeley) Berkeley, California, Estados Unitos

Notas sobre a tabla editar

  • Plantilla:Fnb L'elemento no tiene un nuclioide estable, y a valura entre gafez, (por eixemplo, [209]), indica o numero masico de l'isotopo d'ixe elemento con mayor durada.
  • Plantilla:Fnb A composición isotopica de bels elementos presents en bels fragmentos cheolochicos puet cambear d'a que se da en a tabla.
  • Plantilla:Fnb A composición isotopica puet cambear en os materials comercials, por o que o peso atomico puede cambiar significativament.
  • Plantilla:Fnb A composición isotopica de cuantos metals terrestres que amenistan una precisión mayor en o suyo peso atomico no se puede dar.
  • Plantilla:Fnb O peso atomico d'o litio comercializau puede variar entre 6.939 y 6.996.

Procedencia d'os nombres d'elementos químicos editar

Os nombres d'os elementos proceden d'os suyos nombres en griego, latín, anglés u levan o nombre d'o suyo escubridor u ciudat en que s'escubrioron.

  • Hidrocheno (H): d'o griego ‘chenerador d'augua’.
  • Helio (He): de l'atmosfera d'o Sol (o dios griego Helios). S'escubrió por primera vegada en o espectro d'a corona solar mientres un eclipse en 1868, encara que a mayoría d'os cientificos no lo acceptoron dica que se isoló en a Tierra.
  • Litio (Li): d'o griego lithos, ‘roca’.
  • Berilio (Be) de beriio, esmeralda de color verda.
  • Boro (B): de l'arabe buraq.
  • Carbonio (C): carbón.
  • Nitrocheno (N): en griego nitrum, ‘chenerador de nitratos’
  • Oxicheno (O): en griego ‘chenerador d'oxidos’ (oxys).
  • Fluor (F): d'o latín fluere.
  • Neón (Ne): nuevo (d'o griego neos).
  • Sodio (Na): d'o latín sodanum (sosa). O símbolo Na viene d'o latín nátrium (nitrato de sodio).
  • Magnesio (Mg): de Magnesia, comarca de Tesalia (Grecia).
  • Aluminio (Al): d'o latín alumen.
  • Silicio (Si): d'o latín sílex, silice.
  • Fosforo (P) d'o griego phosphoros, ‘portiador de luz’ (o fosforo emite luz en a escuridat porque se crema en combinar-se lentament con l'oxicheno de l'aire).
  • Ixufre (S) d'o latín sulphurium.
  • Cloro (Cl) d'o griego chloros (amariello verdoso).
  • Argón (Ar) d'o griego argos, ‘inactivo’ (debiu a que os gases nobles son poco reactivos).
  • Potasio (K): de l'anglés pot ashes (‘cenisas’), ya que as cenisas de bellas plantas son ricas en potasio. O simbolo K proviene d'o griego kalium.
  • Calcio (Ca) d'o griego calx, ‘calsina’. A calsina ye formada por Ca2CO3.
  • Escandio (Sc) de Scandia (Escandinavia).
  • Titanio (Ti): d'os Titans, os primers fillos d'a Tierra segunte a mitolochía griega.
  • Vanadio (V): d'a diosa escandinava Vanadis.
  • Cromo (Cr): d'o griego chroma, ‘color’.
  • Manganés (Mn): de magnes, magnetico.
  • Fierro (Fe): d'o latín ferrum.
  • Cobol (Co): segunte una versión, proviene d'o griego kobalos, ‘mina’. Unatra versión diz que provién d'o nombre d'un espritu maligno d'a mitolochía chermanica.
  • Niquel (Ni): provién d'o termino sueco koppar nickel y de l'alemán kupfer nickel, ‘arambre d'o dimonio Nick’ u arambre falso (metal que amaneix en as menas d'arambre, pero no pas ye arambre).
  • Arambre (Cu): d'o latín aeramen, bronce.
  • Zinc (Zn): de l'alemán zink, voz d'orichen fosco.
  • Galio (Ga): de Gallia (nombre latín de Francia).
  • Chermanio (Ge): de Chermania (nombre latín d'Alemanya).
  • Arseni (As): arsenikon, orpiment (auripigmentum) amariello.
  • Selenio (Se): de Selene (nombre griego d'a Luna).
  • Bromo (Br): d'o griego bromos, ‘hedor’.
  • Criptón (Kr): d'o griego kryptos, ‘oculto, secreto’.
  • Rubidio (Rb): d'o latín rubidius, royo muit intenso (a la flama).
  • Estroncio (Sr): de Strontian, ciudat d'Escocia.
  • Itrio (Y): de Ytterby, pueblo de Suecia.
  • Zirconio o Zirconio (Zr): de l'arabe zargun, ‘color dorau’.
  • Niobio (Nb): de Níobe (filla de Tantal).
  • Molibdeno (Mo): de molybdos, ‘plomo’. (Pareixe que os primers quimicos creyeban que yera mena de plomo).
  • Tecnecio (Tc): de technetos, ‘artificial’, porque fue un d'os primers sintetizaus.
  • Rutenio (Ru): d'o latín Ruthenia (nombre romano de Rusia).
  • Rodio (Rh): d'o griego rhodon, color rosau.
  • Paladio (Pd): d'a diosa griega d'a sabiduría, Palas Atena.
  • Archent (Ag): d'o latín argentum.
  • Cadmio (Cd): d'o latín cadmia, nombre antigo d'o carbonato de cinc. (Probablement porque cuasi tot lo cadmio industrial s'obtiene como subproducto en o refinau d'os minerals de cinc).
  • Indio (In): debiu a la color indigo que se veye en o suyo espectro.
  • Estanyo (Sn): d'o latín stannum.
  • Telurio (Te): de tel-lus, ‘tierra’.
  • Antimonio (Sb): d'o latín antimonium. El símbolo Sb, del latín stibium.
  • Yodo (I): d'o griego iodes, violeta.
  • Xenón (Xe): d'o griego xenon, ‘forano, raro’.
  • Cesio (Cs): d'o latín caesius, color azul celeste.
  • Bario (Ba): d'o griego barys, ‘pesau’.
  • Lantán (La): d'o griego lanthanein, ‘chacer oculto’.
  • Cerio (Ce): por l'asteroide Ceres, descubierto dos anyos antis que l'elemento O cerio metalico se troba mas que mas en una aliación de fierro que se fa servir en as piedras d'os briquez.
  • Praseodimio (Pr): de prasios, ‘verde’, y dídymos, ‘chemelo’.
  • Neodimio (Nd): de neos-dýdimos, ‘nuevo chemelo (d'o lantán)’.
  • Prometio (Pm): d'o dios griego Prometeu.
  • Samario (Sm): d'o ruso samerskite (`mineral de samario´).
  • Europio (Eu): d'Europa.
  • Gadolinio (Gd): d'o finés Gadolin (antroponimo).
  • Terbio (Tb): de Ytterby, lugar de Suecia.
  • Disprosio (Dy): d'o griego dysprositos, de dificil acceso.
  • Holmio (Ho): de Holmia (nombre latín d'Estocolmo).
  • Tulio (Tm): de Thule, nombre antigo de Escandinavia.
  • Lutecio (Lu): de Lutetia, antigo nombre de París.
  • Hafnio (Hf): de Hafnia, nombre latín de Copenaguen.
  • Tantal (Ta): de Tantalo, un personache d'a mitolochía griega.
  • Tungsteno (W): d'o sueco tung sten, ‘piedra pesada’.
  • Renio (Re): d'o latín Rhenus (nombre latín d'o Rin).
  • Osmio (Os): d'o griego osme, olor (debito a la pudor que fa o OsO4).
  • Iridio (Ir): d'o iris.
  • Oro (Au): d'aurum, ‘aurora resplandecient’.
  • Platín' (Pt): d'o castellano platina, ‘lamina d'archent’.
  • Mercurio (Hg): o suyo nombre se debe a la planeta d'o mismo nombre, pero a suya abreviadura ye Hg porque Dioscorides le deciba «archent acuatico» (en griego hydrárgyros, hydra: ‘augua’, gyros: ‘archent’).
  • Talio (Tl): d'o griego thallos, tallo.
  • Plomo (Pb): d'o latín plumbum.
  • Bismuto (Bi): de l'alemán weisse masse, masa blanca.
  • Polonio (Po): de Polonia, en honor a o país d'orichen de Marie Curie, co-descubridora de l'elemento, chunto con o suyo mariu Pierre.
  • Astato (At): d'o griego astatos, instable.
  • Radón (Rn): de l'anglés radium emanation (‘emanación radiactiva’).
  • Francio (Fr): de Francia.
  • Radio (Ra): d'o latín radius, ‘rayo’.
  • Actinio (Ac): d'o griego aktinos, ‘rayo’.
  • Torio (Th): de Thor, dios d'a guerra escandinavo.
  • Protoactinio (Pa): d'o griego protos (primer) y actinium (nombre latín de l'actinio).
  • Uranio (U): d'a planeta Urano.
  • Neptunio (Np): d'a planeta Neptuno.
  • Plutonio (Pu): d'o planetoide Plutón.
  • Americio (Am): d'America.
  • Curio (Cm): en honor de Pierre y Marie Curie.
  • Berkelio (Bk): de Berkeley, a on se troba una important universidat californiana.
  • Californio (Cf): d'o estau estausunidense de California.
  • Einsteinio (Es): en honor d'Albert Einstein.
  • Fermio (Fm): en honor d'Enrico Fermi.
  • Mendelevio (Md): en honor d'o quimico ruso Dmitri Ivánovich Mendeléiev, precursor de l'actual tabla periodica.
  • Nobelio (No): en honor d'Alfred Nobel.
  • Laurencio (Lr): en honor d'E. O. Lawrence.
  • Rutherfordio (Rf): en honor a Ernest Rutherford, cientifico colaborador d'o modelo atomico y fisica nucleyar.
  • Dubnio (Db): en honor a o Joint Institute for Nuclear Research, un centro de investigación ruso localizado en Dubna.
  • Seaborguio (Sg): en honor a Glenn T. Seaborg.
  • Bohrio (Bh): en honor a Niels Bohr.
  • Hassio (Hs): se debe a o estau alemán de Hesse a on se troba o grupo d'investigación alemán Gesellschaft für Schwerionenforschung (GSI).
  • Meitnerio (Mt): en honor a Lise Meitner, matematica y fisica d'orichen austriaco y sueco.
  • Darmstadtio (Ds): en honor a lo puesto a on fue descubierto, Darmstadt, a on se localiza o GSI.
  • Roentguenio (Rg): en honor a Wilhelm Conrad Roentgen, descubridor d'os rayos X.

A partir d'o numero atómico 112, se nombra a os elementos con a nomenclatura temporal d'a IUPAC, an que a cada elemento le corresponde como nombre o suyo numero en latín.

Se veiga tamién editar

Vinclos externos editar

Referencias editar

F. Rodés Orquín. Proposa d'una metodolochía lesicochica de l'aragonés estándar ta zenzias esperimentals con un eixemplo: a tabla periodica d'os elementos, en Luenga & fablas, num 8-9 (2004-2005). Consello d'a Fabla Aragonesa. ISSN:1137-8328.


Elementos quimicos
Tabla periodica | Nombre | Simbolo atomico | Numero atomico
Grupos:   1 -  2 -  3 -  4 -  5 -  6 -  7 -  8 -  9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18
Periodos:  1  -  2  -  3  -  4  -  5  -  6  -  7
Series:   Metals alcalins  -  Alcalinoterrios  -  Lantanidos  -  Actinidos  -  Metals de transición  -  Metals d'o bloque p  -  Metaloides  -  No metals  -  Halochenos  -  Gases nobles
Bloques:  bloque s  -  bloque p  -  bloque d  -  bloque f  -  bloque g