Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Talio
MercurioTalioPlomo
In

Tl

Nh
Información cheneral
Nombre, simbolo, numero Talio, Tl, 81
Serie quimicaMetal d'o bloque p
Grupo, periodo, bloque 136, p
Colorblanco archent
Peso atomico 204.3833 g·mol−1
Configuración electronica [Xe] 4f14 5d10 6s2 6p1
Electrons por capa 2, 8, 18, 32, 18, 3
Propiedaz fisicas
Fasesolido
Densidat (a t.a.)11.85 g·cm−3
Densidat en liquido en o p.f.11.22 g·cm−3
Punto de fusión577 K
(304 °C, 579 °F)
Punto d'ebullición1746 K
(1473 °C, 2683 °F)
Entalpía de fusión4.14 kJ·mol−1
Entalpía de vaporización165 kJ·mol−1
Calor especifica(25 °C) 26.32 J·mol−1·K−1
Presión de vapor
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T/K 882 977 1097 1252 1461 1758
Propiedaz atomicas
Estructura cristalinahexagonal
Estatos d'oxidación3, 1 (oxido meyo basico)
Electronegatividat1.62 (escala de Pauling)
Enerchías d'ionización 1ª: 589.4 kJ·mol−1
2ª: 1971 kJ·mol−1
3ª: 2878 kJ·mol−1
Radio atomico170 pm
Radio covalent170±8 pm
Radio de van der Waals196 pm
Atra información
Ordenación magneticadiamagnetico[1]
Resistividat electrica(20 °C) 0.18 µΩ·m
Conductividat termal(300 K) 46.1 W·m−1·K−1
Dilatación(25 °C) 29.9 µm·m−1·K−1
Velocidat d'o sonito(20 °C) 818 m/s
Modulo d'elasticidat8 GPa
Mod. elast. transversal2.8 GPa
Modulo de compresión43 GPa
Coeficient de Poisson0.45
Dureza Mohs1.2
Dureza Brinell26.4 MPa
Numero CAS7440-28-0
Isotopos mas estables
iso AN Vida MD ED (MeV) PD
203Tl 29.524% 203Tl ye estable con 122 neutrons
204Tl sin 119 Ms
(3.78 a)
β 0.764 204Pb
ε 0.347 204Hg
205Tl 70.476% 205Tl ye estable con 124 neutrons

O talio ye un elemento quimico d'a tabla periodica de simbolo Tl y numero atomico ye 81. Iste metal griso y maleable se pareixe a l'estanyo pero se descolora cuan s'exposa a l'aire. O talio ye extremadament toxico y s'usa en raticidas y insecticidas, pero dende que se piensa que probablement produce cáncer, o suyo uso s'ha limitato muito u mesmo s'ha eliminato en muitos países. Tamién ye usato en detectors d'infrarroyos. Tamién ha estato usato en bels asasinatos.

Caracteristicas notables editar

 
1 g de talio

Iste metal ye muit tovo y maleable y se puet tallar mesmo con un cuitiello. Cuan s'exposa a l'aire, primero tien un brillo metalico pero a escape se torna d'una color grisa azulenca que remera a o plomo (ixo s'evita conservando-lo en petrolio). Una pesata capa d'oxido se forma en a superficie d'o metal en deixar-lo en contacto con l'aire. En presencia d'augua, o talio forma o hidroxido de talio.

Referencias editar

  1. Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press.

Vinclos externos editar

 
Commons
Se veigan as imáchens de Commons sobre o talio.