Võ Nguyên Giáp

(Reendrezau dende Vo Nguyen Giap)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Võ Nguyên Giáp
1911-
Información personal
Embotada
Puesto de naixencia An Xá (provincia de Quảng Bình‎, Indochina francesa)
Puesto de muerte
Información militar
Leyaltat Vietnam
Anyos de servicio 1944-1991
Rango Cheneral
Unidat
Batallas/guerras Segunda Guerra Mundial
Guerra d'Indochina
Batalla de Điện Biên Phủ
Guerra de Vietnam
Premios Medalla d'Oro d'Heroe d'a Unión Sovietica
Orden de Ho Chi Minh
Orden d'a Resolución por a Victoria
Atras funcions Ministro d'Esfensa de Vietnam

Võ Nguyên Giáp,[1] naixito d'An Xá (provincia de Quảng Bình‎) en 1911 u 1912, ye un militar vietnamita, activo mientres a Guerra d'Indochina contra Francia y mientres a Guerra de Vietnam contra Vietnam d'o Sud y os Estaus Unius, que plegó ta o grado de cheneral, y estió o vencedor de l'Exercito francés en 1954 en a batalla de Điện Biên Phủ, que remató a Guerra d'Indochina con a redota francesa. Tamién prenió parte en a Segunda Guerra Mundial en a Resistencia contra l'Exercito Imperial Chaponés.

Primeras anyadas

editar

Võ Nguyên Giáp naixió arredol de 1911 u 1912 en a localidat d'An Xá (provincia de Quảng Bình‎, en ixas calendatas parte d'Annam, en a colonia francesa d'Indochina francesa), fillo d'un mandarín. Dende muit choven, con 14 anyadas, ya se manifestaba contra a presencia colonial francesa en o país.

Estudió en un Liceu en luenga francesa, y partecipó en as actividaz d'o movimiento comunista en Vietnam dende os años 1930. Estudió Historia, Dreito y Economía en Huế y Hanoi, y uno d'os suyos profesors en ista zaguera ciudat estió o poeta d'A Reunión Raphaël Barquisseau. En 1937 Giáp se convertió en profesor en a escuela Thang-Long de Hanoi, y en 1939 pasó a militar en o Partiu Comunista.

A Segunda Guerra Mundial

editar

En 1939, dimpués d'o Pacto Molotov-Ribbentrop entre l'Unión Sovietica y o Tercer Reich, o Parti Communiste Français fue declarau ilegal, y os comunistas d'Indochina fueron tamién ilegalizatos. Giáp partió ta China,a on se convertió en aduyant de Ho Chi Minh. En aviento de 1944, estió o fundador de l'Exercito Popular de Vietnam.

En 1941, l'Exercito Imperial Chaponés heba ocupato Indochina, como parte d'os suyos acuerdos con a Francia de Vichèi, que yera aliata d'o Tercer Reich, y bi mantenió l'administración civil francesa, encara que subordinata a las necesidaz militars chaponesas. Sindembargo, o 9 de marzo de 1945, os chaponeses facioron un golpe y prenioron o poder en a colonia, desplazando a l'administración francesa, y Giáp aprofitó ta millorar a recluta de miembros ta o Viet Minh, luitando contra os chaponeses.

A Guerra d'Indochina

editar

Dimpués d'a rendición d'o Chapón en 1945, Francia miró de recuperar o suyo poder colonial en a Indochina francesa, encara que se i oposó o Viet Minh, con armas estausunidenses, a mas d'as armas incautatas a l'Exercito Imperial Chaponés, y con l'aduya d'instructors militars sovieticos, y prencipió una larga luita colonial de guerrillas, en a cual os vietnamitas teneban d'a suya parte o suyo entrenamiento mientres a guerra contra os chaponeses. Estió a clamata Guerra d'Indochina.

En 1946 Giáp fue nombrato ministro d'Esfensa de Vietnam d'o Norte, y estió o director d'as operacions militars contra l'Exercito francés, incluyindo-ie a batalla de Điện Biên Phủ en 1954, que remató a guerra con a redota francesa, reconoixita en os Acuerdos de Chinevra que reconoixeban a independencia de Vietnam, encara que o país quedó dividito entre o Vietnam d'o Norte, con influencia comunista y Vietnam d'o Sud, con influencia estausunidense, en o marco d'a Guerra Frida.

A Guerra de Vietnam

editar

Con a escalada d'a tensión en a rechión, en 1960 esclató a Guerra de Vietnam, que afrontó d'una parte a Vietnam d'o Norte, con aduya de China y a Unión Sovietica, contra Vietnam d'o Sud, con aduya militar estatoounitense, d'atras nacions occidentals, como Australia u Reino Uniu, y beluns d'os aliaus estausunidenses en Asia, como Corea d'o Sud. En Vietnam d'o Sud bi actuó una guerrilla comunista, clamata Vietcong.

Giáp estió o director d'a politica militar de Vietnam d'o Norte, y a guerra remató en 1975 con a redota de Vietnam d'o Sud, a qui en ixas calendatas ya heban albandonato os suyos aliaus estausunidenses.

A reunificación de Vietnam

editar

Dende 1975, Vietnam remanió reunificato, y Võ Nguyên Giáp estió o ministro d'Esfensa d'o país dica a suya dimisión en 1980.

Se veiga tamién

editar

Vinclos externos

editar

Referencias

editar
  1. Encara que l'apellito, que se fica debant d'o nombre seguntes o sistema onomastico vietnamita, ye , a historiografía occidental considera Giap como o suyo apellito.