Seu de Santa María de l'Asumpción de Balbastro

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

A seu de Santa María de l'Asumpción de Balbastro ye una seu situada en a ciudat de Balbastro (Uesca) y construyida en estilo gotico entre os anyos 1517 y 1533.

Seu de Santa María de l'Asumpción

Seu de Balbastro
Situación cheografica
Estau
País
'
Situación Balbastro, Aragón
Adreza C/ Palacio, 1
Coordenatas
Archidiocesi
Diocesi Balbastro-Monzón
Arcipestrau Semontano
Información cheneral
Advocación Asumpción de Santa María
Culto Cristianismo
Orden Clero secular
Rector
Vicario parroquial
2.º Vicario parroquial
Mosen
Propietario
Administrador
Director
Coste {{{coste}}}
Vesitable
Altaria
Pisos
Amplaria
Largaria
Superficie
Diametro
Aforo
Altaria s.r.m.
Atras
Alcance
Iluminación
Potencia
Arquitectura
Tipo Seu
Estilo Gotico tardano, renaixentista
Función
Catalogación
Materials
Construcción
Construcción 1517-1533
Fundador
Inicio
Fin
Inauguración
Destrucción
Arquitecto
Incheniero estructural
Incheniero de servicios
Incheniero civil
Atros
Premios
Pachina web
Localización
Seu de Santa María de l'Asumpción ubicada en Aragón
Seu de Santa María de l'Asumpción
Seu de Santa María de l'Asumpción
Seu de Santa María de l'Asumpción en Aragón
Interior d'a seu

Ye de tipo salón, con tres naus de igual altaria con vueltas de crucería estrelada sustentadas por seis esveltas columnas fasciculadas. O retablo mayor ye feito d'alabastro y madera policromada, treballando en parti d'o suyo basamento Damián Forment, o millor mayestro escultor d'o suyo tiempo en a Corona d'Aragón.

Descripción editar

L'actual seu de Balbastro se construyió entre os anyos 1517 y 1533 y fue financiada por o Consello d'a Ciudat con o obchetivo d'edificar un magnifico edificio que contribuyera a recuperar pa la ciudad a categoría de seu bispal que heba perdiu en 1149. Ista condición la recuperó en 1573.

D'antis mas existió en o mesmo puesto atro edificio consagrau en l'anyo 1101 por o primer bispe de Balbastro, Sant Poncio, dimpués d'a conquiesta d'a ciudat por o rei d'Aragón Pero I, construyiu a la vegada en o bago que d'antis mas heba ocupau a mezquita mayor musulmana.

En una inscripción que recorre os muros d'a ilesia, a l'altaria d'o prencipio d'as vueltas, se puet leyer: toda polida yes, amiga mía, y en ti no bi ha defecto (···) Sinyor, a tuya casa ye perfectament construyida sobre roca firme.

Encara que os elementos formals son goticos, a concepción d'o espacio interior ye muito mas amanau a la nueva estetica d'o renaiximiento. As seis polidas columnas que sustentan a suyas tres naus, con bels 15 metros d'altaria, continan en arcos y niervols formando vueltas de crucería estrelada sin cupula ni crucero. Intervinioron os arquitectos Chuan de Segura y Chuan de Sarinyena.

O retablo mayor adedicau a la Asumpción de Santa María ye realizau en alabastro, material abundant en Aragón, y madera policromada. Parti d'o basamento ye obra de Damián Forment, o millor mayestro escultor que bi habió en a Corona d'Aragón en o sieglo XVI, y que estió qui ficó en istas tierras as nuevas formas renaixentistas. O suyo discíplo Chuan de Liceyre remató o conchunto con escenas adedicadas a la Pasión y Muerte de Cristo: a Oración en o huerto, Prendimiento, Ecce Homo, Cristo camín d'o Calvario y a Piedat. En 1560 se remataría ista parti d'o retablo, que quedaría incompleto dica que, entre 1600 y 1602, se ferían os cuerpos superiors. Un equipo integrau por Chuan Miguel Orliens, Pero Martínez de Calatayú, y Pero d'Aramendia remataría a obra, ya en un estilo prou distinto, y moderau, que responde a la nueva estetica romanista. A os dos cantos de l'altar mayor se devantan atros dos retablos, uno d'o sieglo XVII, adedicau a Sant Remón, bispe de Balbastro, y atro realizau en o sieglo XVIII por o escultor balbastrense Antonio Malo adedicau a Sant Pero Apóstol.

Entre os sieglos XVII y XVIII, familias nobles d'a ciudat, bispes, personaches relevants d'a curia y cuantas cofadrías, enamplarían as capiellas d'a Seo dando-les polidas portaladas. De todas ellas destacan as dos ubiertas a os piez: a d'o Santo Cristo d'os Miraglos y l'antiga capiella de Sant Carlos Borromeu, as dos construyidas en a primera metat d'o sieglo XVIII en estilo barroco. En ista zaguera chace o cuerpo incorrupto d'o bispe Florentino Asensio Barroso, asasinau mientres a Guerra Civil Espanyola.[1]

A sillería d'o coro, obra renaixentista d'os escultors Jorge Comón y Juan Jubero, se troba actualment repartida entre o presbiterio y a capiella d'a Dormición.

En l'exterior, chunto a la puerta oriental se troba a torre campanal, exenta de planta poligonal y posiblement devantada sobre os alazez de l'antiguo alminar. Ye una talaya dende a que s'alufra toda a población y ye l'autentico símbolo d'a ciudat. Presenta tres fases constructivas: a obra medieval, formada por os dos cuerpos inferiors; a reforma d'o sieglo XVII feita por Pero de Ruesta y a reforma d'o capitel, ya en o sieglo XVIII.

En a torre s'ha manteniu a o largo d'os sieglos un sistema de reloch mecanico que en l'actualidad ha estau definitivament desinstalau. O zaguer reloch, operativo dende 1908 dica 1994, poliu una vegada esviellau, se puet veyer, a o menos provisionalment, en o Museu Diocesano.

Dito Museu Diocesano reúne, antimás, importants obras d'arte medieval.

Se veiga tamién editar

Referencias editar

  1. (es) "Los primeros 479 santos y beatos mártires del siglo XX en España. Quiénes son y de dónde vienen" Conferencia Episcopal Española. Oficina para las Causas de los Santos. 2008. González Rodríguez, María Encarnación. Editorial EDICE, Madrid. ISBN 978-84-7141-635-3. Pach. 273-274

Bibliografía editar

Vinclos externos editar


 
Seus d'Aragón
 

Basilica d'o Pilar | Nuestra Sinyora d'a Huerta de Tarazona | O Salvador d'Albarracín | O Salvador de Zaragoza | Sant Vicent de Roda d'Isabana | Sant Per de Chaca | Santa María de Teruel | Santa María de Uesca | Santa María de l'Asumpción de Balbastro | Santa María d'o Romeral de Monzón