Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Os mallos d'Agüero[1] son unas formacions cheolochicas consistents en unas penyas de parez verticals, ditas mallos, situadas en a localidat aragonesa d'Agüero, en a Plana de Uesca, bels 48 km a o norueste de Uesca capital, en as sierras exteriors d'o Prepireneu aragonés.

Mallos d'Agüero
Os mallos d'Agüero
Cheografía
Cordelera Sierras exteriors pirenencas
Sector {{{sector}}}
{{{tpran}}} {{{ran}}}
Maxima altaria
Cimas importants
Largaria
Amplaria
Superficie
Vértiz cheodesico
Subsistemas
Administración
Estau
País Aragón
Comarca Plana de Uesca
Edat
Materials
Tipo
Mapa

En noviembre de 2016, o Gubierno d'Aragón aprebó a declaración d'o Molimento Natural d'os Mallos de Riglos, Agüero y Penya Rueba.[2]

Cheolochía

editar

Igual que atras formacions parellanas d'a redolada como os mallos de Riglos, os mallos d'Agüero son formaus mas que mas d'almendrons d'entre l'Eocén y o Miocén, orichinaus por l'acumulación por sedimentación de particlas solidas procedents d'a destrucción d'os relieus pirenencos, depositaus aquí por o río Galligo, formando un gran cono de dechección. Posteriorment o viento y l'augua erosionoron istos materials deixando as formas que veyemos en l'actualidat.

Toponimia

editar

Os prencipals mallos son:

  • Penya Sola, con mas de 200 metros d'altaria en a suya versant ueste ye un monolito visible mesmo dende Riglos.
  • Penya Salinero.
  • Mallo d'o Castiello, por trobar-se a o suyos piez o castiello d'Agüero.
  • Mallo d'as Crabas.
  • Cabezón de Mosén Pedro.

En as suyas parez se troban a cueva d'a Reina, que fería referencia a Berta d'Aragón, y a cueva d'os chitanos.

Referencias

editar

Vinclos externos

editar