Castiello d'o Elsón

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Iste articlo tracta sobre o castiello d'o Elsón. Ta atros articlos que contienen «o Elsón» en ista Biquipedia, se veiga O Elsón (desambigación).

O castiello d'o Elsón ye un castiello d'Aragón que se troba en o lugar d'o Elsón, en o termin municipal de l'Aínsa-Sobrarbe, en a zona en sud de a comarca de Sobrarbe que se conoix como Viello Sobrarbe.

Castiello d'o Elsón

O castiello d'o Elsón, con boira preta
Situación cheografica
Estau Espanya
País Aragón
'
Situación O Elsón (l'Aínsa-Sobrarbe, Sobrarbe, Aragón)
Adreza
Coordenatas 42°17′59.12″N 0°09′38.26″E
Archidiocesi
Diocesi
Arcipestrau
Advocación
Culto
Orden
Rector
Vicario parroquial
2.º Vicario parroquial
Mosen
Propietario
Administrador
Director
Coste {{{coste}}}
Vesitable
Altaria
Pisos
Amplaria
Largaria
Superficie
Diametro
Aforo
Altaria s.r.m.
Atras
Alcance
Iluminación
Potencia
Arquitectura
Tipo Castiello
Estilo Romanico funcional.
Función Militar, defensiva
Catalogación
Materials Piedra
Construcción
Construcción Sieglo XI
Fundador
Inicio
Fin
Inauguración
Destrucción
Arquitecto
Incheniero estructural
Incheniero de servicios
Incheniero civil
Atros
Premios
Pachina web
Localización
Castiello d'o Elsón ubicada en Aragón
Castiello d'o Elsón
Castiello d'o Elsón
Castiello d'o Elsón en Aragón

Se troba en o tozal que domina a población d'o Elsón, chusto dezaga d'a ilesia de Santa Olaria conforme se i puya. Por a suya posición, tiene envistas sobre toda a valle d'o Susía, por o que se suposa que debeba tener una función estratechica en a protección d'os intereses en a dita valle.

Arquitectura editar

O castiello o debantón en bel momento desconoixiu, anque bel autor como l'historiador Adolfo Castán han dau como valida la probable epoca de o reinau de Remiro I,[1] cuan que se nombró o primer tinent que se saba: Fortún Velázquez, en 1055.[1]

Se troba en o punto mas altero d'un tozal que sinyorea o nuclio d'Elsón, de forma que, caso d'atacar-lo, os hostigadors hesen d'arremeter abant t'alto por cualsiquier d'os cuatro costaus.

Se conserva un perimetro de bels 15x15 metros[1] d'enrunas de o que pudon estar os muros exteriors d'o recinto. En o recolón mas en sudeste ye a on se troba os solos muros que encara i ha en piet, con bels 2,05 metros d'altaria. En a resta d'o perimetro, o lienzo u bien ha desapareixiu en bels trozos u no se'n aguanta sique pocas fileras de piedras, en cheneral en muit mal estau.

As restas de a torre, que debeba estar de planta cuadrada,[1] concaben una cambra baixa con teito de vuelta de canyón ta la cual se dentra por una portiecha con arco de meyo punto.[1][2] Diz que os vecinos d'Elsón creyen que ixa cambra se fizo servir de prisión en sieglos recients.[2]

Historia editar

O primer tinent conoixiu ye Fortún Velázquez, que gubernó lo castiello dende 1055 dica 1074.[2] Belatros tinents fuen Fortún Galíndz,[2] Don Frontín de Bergua,[2] y Pero de Sant Vicente[2] (1178-1182).

En l'anyo 1083, Sancho Remíriz se trobó en o castiello de «Eleson» con don Raimundo Dalmacio, o bispe de Roda, ta concertar as condicions d'una paz en o conflicto que confrontaba a iste segundo con o bispe de Chaca.[2] Tamién Don Remiro lo Monche vesitó lo castiello de «lo Elson» en 1135.[2] En 1295 yera una propiedat directa d'o rei.[3]

Dende o sieglo XV apareix en os documentos como posesión d'os barons de Monclús,[3] anque igual como pasó con o castiello de Trillo, en 1458 Chuan II ordenó que l'ocupasen as tropas reyals[3] y deposasen a'l tinent que a par d'alavez i heba. Como tamién pasó con Trillo, dimpués d'ixo le'n vendión a Rodrigo de Rebolledo,[3] que en contando con a simpatía d'o rei ostentó istes dos y belatros castiellos.

Imáchens editar

Se veiga tamién editar

Belatras fortificacions en a redolada editar

Atros edificios singulars en a redolada editar

Referencias editar

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 (es) «Castillo de Olsón» en CastillosDeAragon.es; consultada o 5 de septiembre de 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 (es) «Castillo de Olsón» en a web de Patrimonio Cultural d'Aragón, d'o Gobierno de Aragón y Ibercaja; consultada o 5 de septiembre de 2011.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 (es) «Castillo de Olsón»; consultada o 5 de septiembre de 2011.

Vinclos externos editar