Basilica de Santa Engracia de Zaragoza

A basilica de Santa Engracia ye una basilica situata en a ciudat de Zaragoza (Aragón).

Basilica de Santa Engracia
A basilica de Santa Engracia
Situación cheografica
Estau
País
'
Situación	Zaragoza, Aragón
Adreza	C/ Tomás Castellano, 1
Coordenatas
Archidiocesi	Zaragoza
Diocesi
Arcipestrau	Santa Engracia
Información cheneral
Advocación	Santa Engracia
Culto	Ilesia catolica
Orden
Rector
Vicario parroquial
2.º Vicario parroquial
Mosen
Propietario
Administrador
Director
Coste	{{{coste}}}
Visitable
Altaria
Pisos
Amplaria
Largaria
Superficie
Diametro
Aforo
Altaria s.l.m.
Atras
Alcance
Iluminación
Potencia
Arquitectura
Tipo	Basilica
Estilo	Renaixentista
Función
Catalogación	Biens d'Intrés Cultural
Materials
Construcción
Construcción	Sieglos III-IV
Fundador
Inicio
Fin
Inauguración
Destrucción
Arquitecto
Incheniero estructural
Incheniero de servicios
Incheniero civil
Atros
Premios
Pachina web
Localización
Basilica de Santa Engracia Basilica de Santa Engracia en Aragón

O suyo orichen se troba en una capiella cristiana d'o sieglo III-IV a on que se rendiba culto a las restas mortals de Santa Engracia y atros mártirs zaragozanos. D'iste periodo se conserva en a cripta d'a ilesia dos sarcofagos paleocristianos feitos por tallers romanos d'a primera metat d'o sieglo IV: o d'a Receptio animae (restaurato en 1998) y o d'a Trilochía petrina (restaurato en 1991).

Iste puesto de culto cristiano permaneixió como ilesia mientres o periodo visigodo. En ella estudeó Uchenio de Toledo baixo o machisterio de Sant Braulio. Mientres a dominación islamica, fue centro d'un barrio de población mozarabe.

En a segunda metat d'o sieglo XV, Chuan II d'Aragón quiso promover un monesterio en honor a Santa Engracia dimpués d'a suya curación d'una malautía de cataractas, pero a construcción d'o mismo no s'encetó dica o reinato de Ferrando o Catolico. O monesterio d'estilo plateresco quedó en estato de ruena y fue esboldregato de tot dimpués d'os Setios de Zaragoza, encara que se salvó d'a destrucción a portalada renaixentista d'a ilesia, obra creyata y realizata dica 1514 por Chil Morlans o Viello, y rematata por o suyo fillo Chil Morlans o Choven.

Historia

Asalto d'as tropas francesas a o Monesterio de Santa Engracia o 8 de febrero de 1809 mientres os Setios de Zaragoza.

Dita basilica nomás conserva a portalada renaixentista d'un anterior Reyal Monesterio de Santa Engracia, destruito en 1808 debito a o Setio de Zaragoza y que a la vegata se construyó dencima d'una cripta a on que se trobaban as restas de Santa Engracia y atros deciueito mártirs d'os sieglos III y IV y que estió templo mozarabe mientres a dominación musulmana d'a Taifa de Saraqusta, con o nombre d'"ilesia d'as Santas Masas", estando asinas cabeza de l'arrabal mozarabe, barrio situato extramuros d'a medina y que, por tanto, mantenió culto cristiano dende o sieglo III dica a iglesia actual, pasando o suyo periodo de mas esplendor con o establimiento d'o monesterio mudéchar-renaixentista. Hue encara aculle, en a cripta, un sarcofago paleocristiano d'o sieglo IV.

Descripción

A portalada d'alabastro fue feita entre 1512 y 1515 por Chil Morlans o Viello y rematata por Chil Morlans o Choven y fue restaurata por o escultor Carlos Palao, que completó y substituyó bellas feguras, con a construcción d'o nuevo templo en zaguerías d'o sieglo XIX. Ye una portalada renaixentista en forma de retablo adornata con medallons y esculturas de diferents personaches y santos. Cuatre capilletas a os costatos d'a puerta representan os pais d'a Ilesia occidental. As capilletas superiors contienen a Virchen d'as Santas Masas con os Reis Catolicos a os suyos costatos, promotors d'a construcción.

O retablo actual ye d'o sieglo XIX y fue realizato por os escultors barceloneses Josep Llimona y Eusebi Arnau.

Antigo monesterio

Ta más detalles, veyer l'articlo Reyal Monesterio de Santa Engraciaveyer os articlos [[{{{2}}}]] y [[{{{3}}}]]veyer os articlos [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] y [[{{{6}}}]]veyer os articlos [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] y [[{{{10}}}]].

Aspecto d'o monesterio de Santa Engracia en 1808 dimpués d'o Setio de Zaragoza.

D'o conchunto d'o Reyal Monesterio de Santa Engracia nomás se'n ha conservato a portalada, que ye d'a primera metat d'o sieglo XVI.

O Monesterio Hieronimo de Santa Engracia fue fundato por Chuan II d'Aragón, pai de Ferrando o Catolico, en agradeiximiento por a cura d'unas cataractas a mans d'un medico chodigo. Pai, fillo y biznieto, Carlos I d'Aragón, construyoron un magnifico conchunto monastico en estilo mudéchar renaixentista sobre una ilesia soterrana, que dende o sieglo IV aculliba o "Santuario d'as Santas Masas", a on que s'alzaban as restas de Santa Engracia y atros 18 mártirs d'os sieglos III y IV. As choyas d'o monesterio yeran o Claustro Gran (imachen d'a dreita), o mayor d'os dos que poseyeba, y a portada, que s'ha conservato. D'o esplendor d'o monasterio parla Cheronimo Zurita, que diz que bi heba en o sieglo XVI una biblioteca con 2.000 libros.

O monesterio fue estricallato por as tropas francesas mientres os Sitios de Zaragoza, concretament a nueit d'o 13 a o 14 d'agosto de 1808, cuan se retiraban d'o primer Setio. A portalada fue prou danyata y a resta de l'edificio yera feito ruinas. Lo poco que s'hese puesto conservar fue esboldregato en 1836 por as autoridaz d'a epoca.

Cripta

En 2008 se realizoron una serie de trobos que han feito posible confirmar l'antigüidat d'o primitivo templo, datándo-lo en os primers anyos d'o sieglo IV, poco dimpués d'o Edicto de Milán. Tot fa pensar que se devantó en una necropoli a on que os cristianos yeran apedecatos arredol d'a sepoltura d'a choven mártir, extramuros d'a ciudat.

En as excavacions s'ha trobato o pavimento d'a cripta orichinal, consistent en una nau prencipal en o centro y dos laterals. Como yera costumbre, yera orientata enta Cherusalem (este), por lo que o primitivo baptisterio se troba a la dentrata (ueste). En él estioron baptizatos os neofitos d'a ciudat a o largo d'os sieglos IV a o VII. Por ixas envueltas nomás bi heba un baptisterio por ciudat, isto fa pensar que o templo de Santa Engracia yera ta par d'alavez a seu bispal.

O baptisterio ye una piscina hexagonal que en o caso de Santa Engracia tien a singularidat de tener una rampa en cuentas d'escalons; por ella accedeban os catecumenos ta estar baptizatos y dentrar a fer parti d'a Ilesia. Ya con os vestitos blancos, recibiban a comunión y a confirmación, pues os tres sacramentos se recibiban d'una vegata.

En o sieglo VII por orden d'o Concilio de Toledo fue cubierto, suspendendo-se o baptismo por inmersión ta evitar a confusión con os hereches arrianos.

Sarcofagos

A cripta d'a basilica de Santa Engracia alza dos sarcofagos de marbre d'o sieglo IV paleocristianos especialment sobresalients, heredatos de l'antiga ilesia d'as Santas Masas:

Sarcofago dito Receptio animae u de l'Asumpción, 330-350 d. C.

• O primero, o d'a Receptio animae, ye datato arredol de l'anyo 330.
• O segundo, dito d'a Trilochía petrina, entre o 340 y o 350.

Plegoron ta Caesaraugusta a traviés d'a vía fluvial de l'Ebro procedents de tallers romanos.

Amás poseye atros sarcofagos en os que s'han trobato inscripcions visigodas. Istos fuoron cubiertos en o sieglo XVIII con un muro de ladriello.

Baixo l'altar d'a cripta s'ha meso un chicot sarcofago con as restas d'a santa, a o que fuoron tresladatos dimpués d'a invasión musulmana ta evitar a suya profanación.

Sarcofago Receptio animae

Dito asinas debito a la escena que ocupa o centro d'o relieu d'o frontal d'o sarcofago. Tamién ye conoixito como de l'Asumpción. Son esculpitos o frontal y os dos laterals en marbre d'a Isla de Marmara. A suya elaboración ye vinclata a un taller de Roma estilisticament amanato a o que treballó en l'Arco de Constantín y ye datata arredol d'o 330.

En os anglos apareixen atlants, en a parti debantera s'amostran d'ezquierda ta dreita a curación d'a hemorroísa, un hombre orando acompanyato por atras dos feguras, a receptio animae, a curación d'o ciego y o miraglo d'a conversión de l'augua en vin en as vodas de Caná.

En o lateral ezquierdo apareixe un hombre imberbe —que ha estato identificato con Chesús— que entrega os simbolos d'o treballo (un manullo d'aspigas y un cordero) a Adán y Eva y de contino se representa a expulsión d'o Paradiso.

Sarcofago Trilogía petrina

Sarcófago Trilogía petrina (340-350).

Ye esculpito en marbre de Paros y nomas en a parti debantera, a on que se veyen a la ezquierda escenas relativas a Pero: o miraglo d'a fuent, o prendimiento de Pero y a escena d'o canto d'o gallo. O centro d'o frontal ye ocupato por una muller rezando, y chusto a la dreita ye representata a curación d'o ciego, o miraglo d'o vin de Caná, y o d'a multiplicación d'os pans y os peixes y, ta rematar, a resurrección de Lazaro. Ye datato en o segundo cuatreno d'o sieglo IV y a suya realización s'atribuye a o taller romano que produció o Sarcofago d'os Dos Chirmans.

Se veiga tamién

• Molimentos romanos de Zaragoza
• Molimentos renaixentistas de Zaragoza

Bibliografía

• (es) Fatás, Guillermo (dir.), Guía Histórico-Artística de Zaragoza, Zaragoza, Institución «Fernando el Católico»-Ayto. de Zaragoza, 2008 (4ª ed. revisada y ampliada por Antonio Mostalac Carrillo y María Pilar Biel Ibáñez). ISBN 978-84-7820-948-4.
• (es) «Santa Engracia exhibirá el pavimento y el baptisterio de la basílica original», EFE.

Vinclos externos

• Se veigan as imáchens de Commons sobre a ilesia basilica de Santa Engracia de Zaragoza.
• (en) Ficha en gcatholic.org

• Datos: Q29729
• Multimedia: Basílica of Santa Engracia (Zaragoza) / Q29729