Alfoceya

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Alfoceya (en castellano Alfocea) ye un barrio rural situato a l'ueste de Zaragoza (Districto rural). Se troba a o canto de l'Ebro a bels 15 km d'a ciudat de Zaragoza.

Alfoceya Alfocea
Barrio rural de Zaragoza
Entidat  • País  • Ciudat	Barrio rural Aragón Zaragoza
Superficie  • Total	Pos. 9 11,31 km²
Población  • Total (2018)	Pos. 13 166 hab.
Codigo postal	50071
Nº distrito	13
Altaria	221

D'antis mas bi heba chesas y furnos de cheso que yeran una d'as prencipals fuents economicas d'o lugar. Tamién se reculliban en os suyos terrenos artos que s'emplegaban en muitos fogarils d'a ciudat de Zaragoza. Tamién yera important a suya huerta por trobar-se en a ribera de l'Ebro, actualment a mayor parti d'esta superficie ha estato urbanizata.

Amán d'Alfoceya se troba tamién o galacho de Chuslivol, formato en l'anyo 1961 dimpués d'una creixita de l'Ebro, y actualment espacio natural protechito.

Historia

A zona ye habitata dende fa muitos sieglos. Bi ha un chacimiento romano, auguas entalto de l'Ebro, amán de l'actual Alfoceya. Dimpués d'a epoca musulmana que remató con a conquiesta de Zaragoza en l'anyo 1118 por o Batallero, y dimpués d'a muerte d'o monarca o lugar estió propiedat d'os templers. S'han trobato restas d'una antiga ilesia romanica d'ixa epoca.

En os siguients sieglos o lugar pasó a mans d'a nobleza, estando una zona de gran actividat ganadera y agricola. A decadencia prencipia en l'anyo 1609 cuan forachitan a los moriscos que yeran a mayor parti d'a man de obra en a zona.

Toponimia

O toponimo "Alfoceya" tien orichen arabe y viene d'al-Hauz que significa "puesto de descanso". A forma con epentesi antihiatica la podemos veyer escrita coexistindo con a forma sin epentesi en bel texto medieval como uno de 1306 d'os "Cartularios de Sant Salvador de Zaragoza":

A todos sia manifiesto presentes e avenideros qu yo don Garcia Valles rector de las eglesias de Alfoceya e de Miranda puesto en enfermedat empero puesto en mi seso e memoria, fago mi postrero testament e ordinación de todos mis bienes...

Molimentos

• Destaca a ilesia parroquial d'a Inmaculata Concepción, una ilesia establita en 1683 por Juan Francisco Montemayor y Córdoba de Cuenca.
• D'antis mas existiba una ilesia romanica d'a que hue se puet veyer nomás de parti d'un abside, que fue derribada en 1974, a Ilesia de Sant Cristofo.
• Restas d'o castiello.

Espacios naturals

• Galacho de Chuslivol.
• Barranco de Los Leiteros.

Fiestas

Se celebran a prencipios d'octubre en honor a la Virchen d'o Rosario. Os danzants van ta la ilesia fendo un palotiau debant d'a imachen barroca d'a virchen.

Figuras de protección

• ZEPA Sotos y mechanas de l'Ebro.
• ZEPA Monts de Zuera, Castillón de Valdechasa y Lo Castellar.
• PIC Lo Castellar.
• PIC Sotos y mechanas de l'Ebro.

Ditos y mazadas

• mas bruto qu'el sinyor d'Alfocea.

Bibliografía

• "Alfocea". Folleto informativo. (AV "El Castellar" y Alcaldía de Alfocea)