Diocesi de Balbastro-Roda
|
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
A diocesi de Balbastro-Roda (en latín Dioecesis Barbastrensis-Rotensis) ye una antiga diocesi aragonesa, predecesora d'a diocesi de Balbastro y de l'actual diocesi de Balbastro-Monzón.
| Diocesi de Balbastro-Roda Dioecesis Barbastrensis-Rotensis | |
| Antiga diocesi d'Aragón | |
| Entidat • Provincia |
Antiga diocesi Tarragona |
| Capital | Balbastro y Roda |
| Seu bispal | Asumpción de Santa María Sant Vicent de Roda |
| Fundación | 1100 |
| Desaparición | 1149 |
Historia
editarEn l'anyo 1100, Ponz de Roda (1097-1104) consagrau bispe de Roda por o Papa Urbán II tresladó a diocesi de Roda ta Balbastro dimpués d'a conquiesta d'ista ciudat, creyando-se asinas a diocesi de Balbastro-Roda.
Dimpués d'a conquiesta de Uesca en 1096, o bispe Pero de Chaca (1087-1099) s'heba apresurau a prener posesión d'a seu oscense y o suyo succesor, o intrepido bispe Istevan de Uesca (1099-1130) miró de recuperar, en clara rebeldía contra a Santa Sede, a zona entre l'Alcanadre y a Cinca.
Con o nuevo rei Alifonso I d'Aragón (1104-1134) o partiu indichenista d'o clero y o bispe Esteban teneban a favor d'o rei perdida en tiempos d'o bispe infant García de Chaca, obtenendo una victoria que se tradució en una acción conchunta d'o rei, o bispe Istevan y os nobles balbastrenses que, de común alcuerdo, forachitoron violentament de Balbastro a o bispe Remón Guillén (1104-1126), conoixiu como Sant Remón de Roda, reducindo-lo a la sola seu de Roda y incorporando a Uesca as tierras entre l'Alcanadre y a Cinca.
O bispato rotense tresladó a suya seu ta Lerida dimpués d'a suya conquiesta en 1148, lo que trayió aparellada a paulatina desaparición d'a desapartada seu ribagorzana, encara que a ilesia de Roda d'Isabana conservó o títol de seu catedralicia y un capítol catedralicio de ueito miembros baixo a dirección d'un prior.
Conlevó tamién l'annexión o bispato de Leida d'as comarcas de Ribagorza, Litera y a ribera d'a Cinca.
Edat Meya
editarEn o sieglo XIV Roda perdió definitivament o carácter de seu episcopal, y lo que i remaniba de l'antiga seu fue dau ta Leida, quedando astí nomás un priorato con dominio sobre una parti d'as tierras y parroquias d'a redolada. Convertida en canonica, a metat d'o sieglo XIX perdió a comunidat y pasó a estar una parroquia mas d'a diocesi de Leida.
O suyo territorio inicial coincidiba con os condatos de Pallars y Ribagorza, que comprendeba a parti no sumisa a los moros d'as comarcas de l'Alta Ribagorza, Baixa Ribagorza, Pallars Chusán y Pallars Sobirán, y gosó estender-se dica Sobrarbe. Agora bien, as constants barallas a o largo d'os anyos fuoron retallando a suya (en primeras) ampla rechión. Asinas, a diocesi d'Urchel s'annexionó ascape a cuasi totalidat d'os dos Pallars, y dimpués a val de Bohí y a val de Barrabés, y en 1040 una parti de Sobrarbe, con a val de Chistau, fue unida a Uesca. En 1203, a radíz d'o treslau ta Leida, a zona de Balbastro, a Barbatania, tamién fue annexionada a Uesca.
Cronolochia episcopal
editar| Num. | Bispe | Inicio d'o cargo | Final d'o cargo |
| 1. | Ponz | 1100 | 1104 |
| 2. | Remón | 1104 | 1126 |
| 3. | Istevan | 1126 | 1130? |
| 4. | Pero Guillén | 1130 | 1134 |
| 5. | Remiro lo Monche | 1134 | 1135 |
| 6. | Chufré | 1135 | 1143 |
| 7. | Guillén Pérez | 1143 | 1148? |
Se veiga tamién
editar
Datos: Q49488606
