Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Iste articlo ye sobre a ciudat occitana. Ta atros emplegos se veiga Tolosa (desambigación)

Tolosa (Tolosa [tuˈluzɔ] en occitán; Toulouse [tuluz] en francés) ye por a suya población o cuatreno municipio (commune) de Francia dimpués de París, Marsiella y León del Roine. Seguntes o censo de 1999 tien una población de 439.553 (2008) habitants en una superficie de 118,3 km², 1.202.889 habitants incluyindo a suya aria metropolitana en o 2008.

Tolosa
Toulouse
Comuna de Francia
Bandera Escudo d'armas

Le Capitole, seu d'o concello municipal de Tolosa
Estau
 • País
 • Rechión
 • Departam.
 • Districto
 • Cantón
 Francia
Occitania
Occitania (prefectura)
Alta Garona (prefectura)
Tolosa (capital)
Capital de 11 cantons:
Tolosa-1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 y 11
Mancomunidat Mancomunidat d'a Gran Tolosa
Superficie 118,30 km²
Población
 • Total
 • Densidat

504 078 hab. (2013)
3.716 hab/km²
Altaria
 • Meyana
 • Maxima
 • Minima

141 m
263 m
115 m
Alcalde Jean-Luc Moudenc
Codigo postal 31000, 31100, 31200, 31300, 31400, 31500
Codigo INSEE 31555
Chentilicio Tolosano/a[1]
Coordenadas
Tolosa ubicada en Francia
Tolosa
Tolosa
Tolosa en Francia

Ye trescruzada por o río Garona (Garonne en francés). Ye localizata a lo sudueste d'o país, a 100 km. d'os Pireneus aragoneses. Ye capital d'o departamento d'Alta Garona y d'a rechión d'Occitania, y ye tamién a capital historica d'a provincia d'o Lenguadoc (en occitán Lengadòc).

Historia

editar

A zona de Tolosa yera ocupata por pueblos d'o grupo d'os ligurs que heban preso a cultura iberica por contactos con a costa mediterrania.

Tolosa estió a capital d'os volcos tectosaches u tolosates, un pueblo galo provinient d'a cuenca danubiana que invadió ista zona de cultura iberica, y la tornó celta y de cultura de La Tène.

Os romanos prenioron Tolosa cuan yeran en guerra contra os cimbros y teutons. Obligoron a que os tolosates lis dasen l'oro maldato de Delfos, que seguntes una leyenda se leboron os tectosaches d'orichen danubián dimpués d'una incursión en Grecia. Tolosa yera en a Gallia Narbonensis u Galia Narbonés, a primera rechión gala ocupata por os romanos, ya en tiempos d'a Republica Romana.

En tiempos d'a caita de l'Imperio Romano d'Occident os romanos permitioron que os visigodos s'establisen en Aquitania y prenesen Tolosa en virtut d'un foedus. A la muerte d'o zaguer emperador romano Romulo Augusto Tolosa se convertió en a capital d'un Reino Visigodo independient.

Demografía

editar
Datos de población
1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
47.899 50.558 51.689 52.328 59.639 77.372 90.225 94.227 96.564

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
103.144 113.714 126.936 124.852 88.105 140.289 147.617 149.791 149.963

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
149.841 149.438 149.576 175.434 180.771 194.564 213.220 264.411 268.863

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2011
323.724 370.796 373.796 347.995 358.688 390.350 437.715 439.453 -

Ta os censos dende 1962 dica 1999, a población legal corresponde a la población sin duplicidaz seguntes define l'INSEE.
Fuent: Cassini

Localidaz achirmanatas

editar

Personalidaz naixitas de Tolosa

editar

Referencias

editar
  1. (an) Diccionario aragonés-castellano-catalán. Versión preliminar. Estudio de Filología Aragonesa. Edacar num. 14. Zaragoza. Edicions Dichitals de l'Academia de l'Aragonés. ISSN 1988-8139. Octubre de 2024.


Comunas d'o cantón de Tolosa-7
Bracs | Colomèrs | Pibrac | Tolosa (parte)


Comunas d'o cantón de Tolosa-8
Launaguet | Tolosa (parte)


Comunas d'o cantón de Tolosa-9
Sent Joan le Nòu | Sent Joan le Vièlh | Tolosa (parte)



Comunas d'o cantón de Tolosa-11
Ramonvila e Sent Anha | Tolosa (parte)