Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Escuelas Pías
Scholarum Piarum
Información cheneral
Nombre latín Ordo Clericorum Regularium pauperum Matris Dei Scholarum Piarum
Nombre común Escolapios
Siglas S. P.
Fundador Sant Chusep de Calasanz
Fundación 25 de marzo de 1617
País Roma, Estatos Pontificios
Orichen Reino d'Aragón
Organización
Superior Pedro Aguado
Curia Piazza dei Massimi, 4, 00186 Roma, Italia
Actividatz Amostranza
Personas destacatas Sant Chusep de Calasanz, Estanislau Konarski, Johann Nepomuk Ehrlich, Ernesto Balducci
Web www.scolopi.org

A orden d'as Escuelas Pías u Orden d'os Clericos Regulars Pobres d'a Mai de Dios d'as Escuelas Pías fue establita en Roma en l'anyo 1597 por o mosen aragonés Sant Chusep de Calasanz. Os suyos miembros se conoixen como Escolapios.
Se fundoron con l'obchectivo de dar una educación basada en a fe y en as letras a os ninos pobres y albandonatos. Os mayestros yeran os propios Pais Escolapios.
Hue, as "Escuelas Pías" son espanditas por tot o mundo.

Historia editar

 
A Escuela Pía de Sarrià, en Barcelona (Catalunya).
 
Escuela Pía en Pontevedra (Archentina).

A primer "Escuela Pía" fue fundata en 1597 en a "Parroquia de Santa Dorotea", en o barrio romano de Trastevere, por Sant Chusep de Calasanz. En ella se ubrió a primer Escuela popular gratuita de Europa. Dende ixe inte, l'alumnalla creixió rapedament.
Un anyo dimpués, una creixita d'o río Tíber plegó dica as casas d'os pobres y as dos cambretas an que feban as clases, quedando tot estricallato.
Poco dimpués d'ista desferra morió Mosen Antonio Brandini (o parroco de Santa Dorotea) y o nuevo parroco no querió que continase a escuela en a parroquia. Sant Chusep de Calasanz habió de continar a suya obra con os ninos pobres de Roma, primero en dos casetas amán d'a Fonda d'o Paradiso y dimpués en o Palacio Vestri. En 1601 l'alumnalla blinca d'os 500 escolanos. Cuan o papa Climent VIII conoixe a obra d'estas escuelas, queda impresionato y se fa cargo dica a suya muerte de pagar o loguero d'a escuela.
Sant Chusep de Calasanz decide que o suyo colechio bi habrá "oración contina" dende o maitin dica a tarde en o teimpo de clase. Chusep de Calasanz acompanyaba a os ninos dica casa suya dimpués d'as clases, y organizaba a os mayestros aconsellando-les reunir-sen una vegada por semana ta tractar de temas d'o colechio. Entre os colaboradors d'a Escuela bi yera o Pai Dragonnetti, gran latinista. En 1602 bi heba 700 alumnos, y habioron de mudar-sen ta o "Edificio Mannini".

D'astí naixió a ideya d'establir una congregación relichiosa de sacerdoz que fue aprebata por Pavlo V en 1617. O fundador fue nomenato Superior y redactó as Constitucions que fuoron hemologatas en 1622 por o papa Gregorio XV, qui li atorgó o carácter d'orden relichioso mendicant. Actualment bi ha comunidaz escolapias en Europa, America, Asia y Africa.

As Escuelas Pías en Aragón editar

Antiparte d'a relación especial con Aragón, como país an que naixió o fundador d'a Orden, as Escuelas Pías son estatas muito presents en Aragón. O primer colechio escolapio establito en Espanya estió o de Balbastro, en 1677. Dimpués s'ubrioron escuelas por tot o Reino: Benabarre (1681 y 1729), Peralta de la Sal (1695), Daroca (1728), Alcanyiz (1729), Zaragoza (1732), Albarracín (1732), Chaca (1735) y Tamarit (1741). En 1742 se creyó a provincia escolapia d'Aragón, a mas antiga d'a Peninsula Iberica, que incluiba tamién bellas comunidaz en os reinos de Castiella y Valencia y as posteriors fundacions en o País Basco y Archentina. Dimpués se creyoron os colechios de Sos (1760), Albelda y Fraga (1827), Casp (1858) y Molina (1867). Con a expansión territorial, s'esgalloron d'a Provincia d'Aragón cuatro nuevas provincias: Castiella (1753), Valencia (1826), Basconia (1933) y Archentina (1964). Actualment, os escolapios d'Aragón treballan tamién en La Rioja, Soria, Nueva York, Camerún y Puerto Rico. En Peralta de la Sal se i troba o noviciato, en a mesma casa an que naixió y creixió Chusep de Calasanz.

Ideolochía editar

A ideolochía d'as Escuelas Pías se resume en o suyo lema: "Piedat y Letras", que deixa veyer os prencipals obchectivos de Sant Chusep de Calasanz cuan establió esta nueva obra.

Mira que o nino quite o suyo maximo potencial intelectual y espiritual a traviés d'una educación de calidat y d'una espiritualidat basada en a moral d'a Ilesia.

Se veiga tamién editar

Vinclos externos editar