Benidorm

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Benidorm (Benidorm en catalán y oficialment; Benidorm en castellano) ye un municipio valenciano, situato en a comarca d'a Marina Baixa, provincia d'Alicant y partiu chudicial de Benidorm (en ye a suya capital). Muga a l'este con os municipios de L'Alfàs del Pi, La Nucia y Polop, a o norte con Benimantell e a l'ueste con Finestrat.

Benidorm
Municipio d'o País Valenciano
Envista de Benidorm.
Entidat  • Estau  • Comunidat  • Provincia  • Comarca	Municipio  Espanya  País Valenciano Alicant Marina Baixa
Superficie	38,51 km²
Población  • Total	72 342 hab. (2013)
Altaria  • Meyana	15 m.
Distancia  • 17 km  • 48,9 km  • 140 km	enta La Vila Joiosa enta Alicant enta Valencia
Codigo postal	03501–03503
Patrons	Virchen d'o Sufrachio
Coordenadas
Benidorm Benidorm en País Valenciano
Web oficial

Conoixita per tot o mundo per as suyas plachas, rascacielos y ambient nocturno y per estar un destín turistico de chents de tota parti d'Europa. Ye o municipio mes denso y populoso d'a Marina, estando a suya población 71.198 habitants (2010) y a suya superficie 38,51 km², con una densidat de población de 1.848,82 hab/km². A suya comarca forma l'Aria Metropolitana de Benidorm, formata per Benidorm, Finestrat, la Nucia, Polop, l'Alfàs del Pi, Altea y La Vila Joiosa con 182.302 habitants y ye en o numero 28 en o ranking de l'Estato.

Toponimia

Lo toponimo Benidorm presenta un formant beni- común en la toponimia valenciana. Bel autor interpreta que n'este caso Beni- ye l'arabizacion por etimolochías populars d'a secuencia latín-romance PĬNNA-penna-penya, representando una tautolochía por tener un segundo formant tormo.

Cheografía

A localidat de Benidorm se troba situata a 15 metros d'altaria sobre o livel d'a mar, a una distancia de 17 km d'a ciudat de La Vila Joiosa, a capital d'a suya comarca, de 48,9 km d'a ciudat d'Alicant, a capital d'a suya provincia, y a 140 km d'a ciudat de Valencia, a capital d'o País Valenciano.

Historia

Empecipiallos e primera Carta de Población

As restas iberas d'o tozal de la Cala evidencian que entre os sieglos III e I a.C. ya existiba población. D'o paso d'os romanos bi ha muestras en as partidas d'o Moralet i Murtal y en naufrachios trobatos en a bayía. Durando a epoca arabe bi hubo un asentamiento instable dito Beni Darhim y yera chus a churisdicción de l'alquería de Lliriet. En tot caso, a población estarba de poqueta importancia, pus no aparixe o nombre de Benidorm en o Llibre del Feyts de Chaime I, qui entre 1245 e 1249 cristianiza la zona e repartió as tierras. Iste reparto dixó como propietario d'o puesto e d'o castiello a l'almirant barcelonín Bernado de Sarriá, considerato como verdadero fundador d'o lugar, visto que o 8 de mayo de 1325 atorgó una carta de población ta que s'establise una población en o turón d'Alfalig, actual punta d'o Canfali, encara que no con masiato exito. A función d'iste documento consistió en sinyalar as buegas d'o nuevo municipio yendo dende a Torre de n'Aguiló dica o río Algar mugando con Alteya (Altea la Vella), Polop, o Castell de Finestrat e La Vila Joiosa (deseparando-se administrativament d'a baronía de Polop), asinas como prebar d'atrayer l'establimiento de chent cristiana de Catalunya, Aragón y Occitania. Estratechicament, l'orichen d'a villa sirvió ta frenar, per parti de Bernardo de Sarriá, l'enanto d'o poder de Rocher de Lauria, sinyor d'Alteya, a o sud d'o Reino de Valencia.

Demografía

Evolución demografica

1749 1787 1842 1857 1860 1877 1887 1897 1900 - 2.526 - 3.720 - 2.905 3.498 - 3.417

1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1981 1991 3.113 2.976 2.726 2.955 2.726 6.259 12.124 25.544 42.442

1992 1994 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 - - 50.040 - - - - 51.873 -

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 - - - 67.267 69.058 70.280 71.034 71.198 -

2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 - - 69.738 - - - - - - -

1749-1981: población de feito; 1990- : población de dreito. Fuent: Intercensal en l'INE, Series de población en l'INE y Relación d'unidaz poblacionals en l'INE.

Administración

Reparto de concellers

Eleccions municipals
Partiu	1979	1983	1987	1991	1995	1999	2003	2007
Partido Popular							14	13
Partit Socialista del País Valencià-PSOE							11	12
Total							25	25

Alcaldes

Lista d'alcaldes

Lechislatura	Nombre	Partiu politico
1979–1983	José Such Ortega	Unión de Centro Democrático
1983–1987	Manuel Catalán Chana	Partit Socialista del País Valencià-PSOE
1987–1991	Manuel Catalán Chana	Partit Socialista del País Valencià-PSOE
1991–1993	Manuel Catalán Chana	Partit Socialista del País Valencià-PSOE
1993–1995	Eduardo Zaplana	Partido Popular
1995–1999	Vicente Pérez Devesa	Partido Popular
1999–2003	Vicente Pérez Devesa	Partido Popular
2003–2006	Vicente Pérez Devesa	Partido Popular
2006–2007	Manuel Pérez Fenoll	Partido Popular
2007–2009	Manuel Pérez Fenoll	Partido Popular
2007–2011	Agustín Navarro	Independient

Cultura

En a ciudat de Benidorm se i celebraba cada anyo`entre 1956 y 2006 o Festival Internacional d'a Canción de Benidorm, encara que no se celebró dende 1986 dica 1992. Dende 2021 se celebra lo Benidorm Fest.

Vinclos externos

• Se veigan as imáchens de Commons sobre Benidorm.
• Pachina web oficial municipal de Benidorm.
• Información de Benidorm en a pachina web d'a Deputación Provincial d'Alicant.
• Información de Benidorm en a pachina web d'a Cheneralidat Valenciana.

Referencias

• Datos: Q487981
• Multimedia: Benidorm / Q487981