Tauro (constelación)

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Tauro (en aragonés toro) ye una d'as constelacions d'o zodiaco, situada entre a constelación d'Aries a l'Ueste y a de Cheminis a l'Este. A lo Norte se troban Perseu y Auriga, a lo Sudueste Orión y a lo Sudeste Eridano y Ballena.

Tauro
Información cheneral
Abreviadura:	Tau
Simbolo:
Nombre en latín:	Taurus
Chenitivo:	Tauri
Significato:	o toro
Datos astronomicos
Ascensión recta:	4 h
Declinación:	15°
Vistero ta latitutz:	entre -65° y +90°°
Millor visibilidat:	en chinero
Estrelas con m.a. < 3:	3
Estrela mas luminosa:	Aldebarán (α Tau)
- Magnitut aparent:	0.9
Plevia de meteoritos:	Tauridas Tauridas Beta
Constelacions mugants:	Auriga Perseu (Perseus) Aries Ballena (Cetus) Eridano (Eridanus) Orión (Orion) Cheminucos (Gemini)

Caracteristicas

En o centro d'ista constelación, se i troba una d'as pocas estrelas de primer magnitut d'o cielo, a luminosa y roya Aldebarán. Os cuernos d'o toro s'estendillan enta l'Ueste, formaus per Elnath (Beta Tauri, compartiu tradicionalment con Auriga) y Zeta Tauri.

Obchectos

A l'Este d'a constelación, bi ye un d'os carrazos estelars ubiertos mas conoixius, vistero a simple uello: as Crapetas.

Dezaga d'Aldebarán, bi son as Iadas, o carrazo estelar ubierto mas amanau, que farchan en chunto a V en o cielo que constituye a capeza d'o toro.

Unaltro obchecto, visible que per telescopio, ye a Nebulosa d'o Cangrillo (M1), resto d'una supernova a lo nord-este de Zeta. A explosión, vista en a Tierra lo 4 de chulio de 1054, estió prou luminosa ta alufrar-se de días, y ne fan mención bels textos d'historia chineses y obchectos de ceramica d'os pueblos nativos d'America.

Mitolochía

En a mitolochía griega, s'identifica con a forma de toro que adoptó Zeus ta conquerir a Europa, una mitica princesa fenicia. Tamién s'asocía con o Minotauro. Devez, cuan o Sol recorre o zodiaco, ha d'esnavesar a francha d'o cielo conoixida como lo Mar ta plegar en Tauro, o que constituye l'orichen d'o mito d'o Toro de Creta, a cazata d'o cual estió un d'os doce treballos d'Heracles.

Astrolochía

Representación medieval de Tauro

En l'astrolochía occidental, o sino de Tauro (20 d'abril-20 de mayo) ye asociau con l'elemento tierra; ye, pues, un d'os tres signos de tierra, chunto con Virgo y Capricorno. En Tauro tien o suyo domicilio Venus y a suya exaltación a Luna. Ye un d'os cuatre signos fixos, chunto con León, Escurpión y Acuario. O suyo oposau ye Escurpión. D'entre as partis d'o cuerpo, Tauro gubierna o cuello y os huembros.

As cualidatz que os astrologos acostumbran a acumular-li son os d'un caracter practico, pacient, leyal y sensual, devez que materialista, tozoludo, posesivo y coflón.

Tauro en fuents aragonesas

Se puet leyer Taurus en o "Libro d'el Trasoro":

e cuando el ha aquel pasado, el sende entra en el otro signo, yes a saber, Taurus, e pues en el otro