Morrena de Senegüé
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
A morrena de Senegüé ye una morrena terminal glacial situada chunto a la localidat de Senegüé, en o municipio de Samianigo. La creyó o glaciar d'o Galligo que baixaba dende a val de Tena dica iste puesto. Ye un tozal alargau con forma de meya luna y, encara que data de fa mas de 35.000 anyos, ye prou bien conservada.
Formación
editarMientres o maximo d'o Pleistoceno, o glaciar d'o Galligo gosaba tener una lorgaria de dica 44 km, estendillando-se dende os altos picos d'a val de Tena dica a plana entre Senegüé y Samianigo. A suya fondaria en bels puntos yera de dica 400 metros. L'amplaria, entre Gavín y Sobremont plegaba a os 4 kilometros.
En depositar-sen aquí os materials arrocegaus por o glaciar facioron d'entibadera d'as auguas de fusión d'ista, formando-se un laco entre Biescas y Senegüé que tenió un relleno de depositos lacustres de cuasi 100 metros a l'altaria d'Oliván. A erosión de l'agua remató por crebar o cordón morrenico con o paso d'o tiempo, liberando-se asinas as auguas.
Centro d'Interpretación d'os Glaciars de Senegüé
editarDende fa bels anyos se troba en Senegüé o Centro d'Interpretación d'os Glaciars, situau en a Torre Esfensiva d'os Baguer, edificio d'o sieglo XVI, y l'antiga casa d'o Mayestro, edificios restauraus por l'Asociación de Vecins de Senegüé.
O centro d'interpretación se divide en 4 salas distribuyidas en tres plantas. En a primera d'as salas se pueden trobar mapas y fotografías aerias d'o puesto a on se troba a morrena. A continación bi ha una segunda sala a on s'esplanica a traviés d'un vidio o fenomeno d'o glaciarismo. A tercera sala, en o segundo piso, ye adedicada a conceptos chenerals sobre glaciars, periodizacions y dinamicas. En a zaguera sala bi ha información sobre os glaciars d'o Pireneu aragonés, especialment o glaciar d'o Galligo.
Se veiga tamién
editarVinclos externos
editar- (es) Centro de Interpretación Glaciares de Senegüé en Huesca
- (es) El glaciar del Gállego y los erráticos de Susin. Revista Serrablo.
- (es) Geología. La morrena de Senegüé y el plutón de Panticosa. Ansar Aragón.
- (es) El valle glaciar del Gállego. Peña Guara. Club de Montaña de Huesca