Lepiota
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Lepiota | ||||||||||||||||
Bels potrecons d'o chenero Lepiota. | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
|
Lepiota (Pers.) ye un chenero de fongos basidiomicez, a dintro d'a orden Agaricales. Anque totas as especies d'o chenero producen esporas de color blanca, son familiars d'os champinyons (chenero Agaricus), que istos las i tienen de marrons, a partir d'os cuals ye descrita la orden. Per l'usual, tienen aniellos en o trallo, que en os eixemplars mes grans pueden desprender-se. As coronas tienen escratas, a color d'as cuals ye muit important ta determinar-ne la especie exacta.
A especie tipo d'o chenero no ye guaire clatera. Earle referiba la cocoma bateauguas como tal en l'anyo 1909, encara que Singer en 1946 proponsó Lepiota clypeolaria ta impedir as entivocacions con o tamién descrito chenero Macrolepiota, a on que a primera ye actualment concabida. Actualment Lepiota clypeolaria se troba clasificada tamién en un altro chenero, baixo la denominación d'Agaricus columbinus. Asinas, no bi ha garra d'as especies orichinals que s'emplegoron ta describir iste chenero que encara i siga clasificada.
En relación con a suya cullita, os potrecons d'iste chenero contienen amanitinas que éls fan fuertement toxicos. D'entre as especies que se conoix que han gosato causar muertes, u han plegato a man de causar-ne, i hai a Lepiota brunneo-incarnata que se troba en a Peninsula Iberica, a Lepiota helveola y a Lepiota josserandi d'America d'o Norte.
Imáchens
editarEspecies actuals d'o chenero Lepiota
editar- Lepiota aspera (mortal)
- Lepiota brunneo-incarnata (mortal)
- Lepiota castanea (mortal)
- Lepiota clypeolaria (indichesta)
- Lepiota cristata (indichesta)
- Lepiota helveola (mortal)
- Lepiota heteri (mortal)
- Lepiota josserandi (mortal)
- Lepiota scobinella (mortal)
- Lepiota subincarnata (mortal)
Se veiga tamién
editarVinclos externos
editar- Wikispecies tiene un articlo sobre Lepiota.
- Se veigan as imáchens de Commons sobre o chenero Lepiota.