Dominio (biolochía)
![]() |
Iste articlo ye escrito con as normas graficas EFA. Si quiers, puez aduyar cambiando a la grafía oficial de Biquipedia y sacando dimpués ista plantilla. |
En biolochía, dominios (también ditos superreinos u imperios) son cadaguna d'as tres prencipals cuaternacions d'os sers vivos: Eubacteria (u Bacteria), Archaea y Eukarya.

Dica fa pocos anyos encara se clasificaban os sers vivos en reinos sin garra atra clasificación superior que no fuese la de procariotas u eucariotas en pendendo d'a suya manca u posesión de nuclio, respectivament. Agora, os modernos estudeos d'o nivel molecular (especialment d'a estructura de lipidos, proteínas y acidos nucleicos) han amostrato que, tamién a dintro d'as procariotas bi ha diferencias prou grans como ta deseparar-ne dos grans agrupacions, que poderban estar consideraus tan diferents d'entre ellos como en yeran d'antes as bacterias y eucariotas.
Actualment, os dominios son os taxons més alters d'a clasificación biolochica, y sin de dar-les importancia a os significatos d'os suyos nombres, reflectan as diferencias evolutivas esencials que bi han escaitas en os chenomas d'os organismos mientres a historia d'a vida en a Tierra, dica l'actualidat.
Este sistema, dito d'os Tres Dominios, estió disenyato per Carl Woese en l'anyo 1990 ta sustituir os antigos sistemas cladisticos d'os Dos Dominios (o primer en esistir) y d'os Seis Reinos (emplegato dica fa poquetz anyos).
- O Sistema d'os Dos Dominios, estió lo primer de presentar-se, quan os scientificos d'o sieglo XIX treballaban ta trobar nuevas clasificacions d'os sers vivos alazetadas en o sistema d'a nomenclatura binominal de Carl von Linné. En os suyos primers anyos clasificaba un "dominio" dito Mineralia (os minerals) que se contraposaba con o "dominio" que deciban Biota u d'os sers vivos. Dimpués d'ixa clasificación, quan que os minerals se deseparoron, s'incluyoron os dominios Cytota (ta os sers vivos formatos per como minimo una celula, lo que significa tal y como consideramos huei) y Acytota ta os sers vivos sin de celulas (virus, virions, prions...). Fuera d'as polemicas actuals sobre la pertenencia d'ixas zagueras "particlas" a lo mundo d'os sers vivos, este sistema fue reformato per as escuelas "bi-doministas" de cladistica, a mayoría nortamericanas, que encara huei se resisten a albandonar-lo, y as qualas miran de fer-lo acceptable considerando dos solos dominios actuals: procariota y eucariota.
- O Sistema d'os Seis Reinos ye una modificación, feita en a decada de 1980, de l'anterior sistema d'os Cinco Reinos de Robert Whittaker (1969), que no feba deseparacions d'os sers vivos més alteras que os reinos, d'os quals orichinalment en consideraba cinco: Plantas, Animals, Fongos, Protistas y Moneras, pero que dimpués se reclasificoron os Moneras en Eubacteria y Archaeobacterias.
Actualment, o Sistema d'os Tres Dominios de Carl Woese redefine las agrupacions mayors d'os sers vivos como se veye en a figura, y define que només que os Eukarya tienen reinos (Plantae, Animalia, Fungi y Protista) mientres que lo taxón inmediatament inferior d'o dominio a dintro de Archaea y Eubacteria ye lo filo.
Diferents cuaternacions historicasEditar
Haeckel (1894) Tres reinos |
Whittaker (1969) Cinco reinos |
Woese (1977) Seis reinos |
Woese (1990) Tres dominios |
Cavalier-Smith (1998) Dos imperios y seis reinos | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Animal | Animal | Animal | Eucariota | Eucariota | Animal | |
Planta | Fongo | Fongo | Fongo | |||
Planta | Planta | Planta | ||||
Protista | Protista | Cromista | ||||
Protozou | Protozou | |||||
Monera | Arqueobacteria | Procariota | Arqueobacteria | Procariota | Bacteria | |
Eubacteria | Eubacteria |