Ilesia de Sant Chuan d'os Panez de Zaragoza
A ilesia de Sant Chuan d'os Panez ye un templo u ilesia de culto catolico de estilo barroco situato en Zaragoza, Aragón. Se troba a man d'a Plaza d'o Pilar —u Plaza d'as Seus— y d'a Fuent d'a Hispanidat. Tamién se troba amanata a o torretón d'a Zuda. A suya localización exacta ye: c/ de Salduba, 3, Plaza d'o Pilar, Zaragoza. Ye Bien d'Intrés Cultural y Molimento Nacional.
Ilesia de Sant Chuan d'os Panez | |
---|---|
Situación cheografica | |
Estau | |
País | |
' | |
Situación | Zaragoza, Aragón |
Adreza | |
Coordenatas | |
Archidiocesi | Zaragoza |
Diocesi | |
Arcipestrau | Santa Engracia |
Información cheneral | |
Advocación | Sant Chuan Baptista |
Culto | Ilesia catolica |
Orden | Sant Chuan de Cherusalem |
Rector | |
Vicario parroquial | |
2.º Vicario parroquial | |
Mosen | |
Propietario | |
Administrador | |
Director | |
Coste | {{{coste}}} |
Visitable | |
Altaria | |
Pisos | |
Amplaria | |
Largaria | |
Superficie | |
Diametro | |
Aforo | |
Altaria s.l.m. | |
Atras | |
Alcance | |
Iluminación | |
Potencia | |
Arquitectura | |
Tipo | Ilesia |
Estilo | Barroco |
Función | |
Catalogación | Bien d'Intrés Cultural |
Materials | |
Construcción | |
Construcción | Sieglo XVI-1725 |
Fundador | Vicente de Oña |
Inicio | |
Fin | |
Inauguración | |
Destrucción | |
Arquitecto | |
Incheniero estructural | |
Incheniero de servicios | |
Incheniero civil | |
Atros | |
Premios | |
Pachina web | |
Localización | |
A suya construcción remató en 1725, coincidindo con o periodo de mayor esplendor d'o barroco en a ciudat y l'animo de millorar las alavez decadents muestras d'atros estilos —gotico y mudéchar—, lo que fació que s'esviellasen as seus d'o Salvador y d'o Pilar. A principal enchaquía d'a renovación estió substituyir a destruita ilesia d'a Orden de Sant Chuan de Cherusalem.
Historia
editarA Orden de Sant Chuan de Cherusalem s'asentó en Zaragoza entre os sieglos XII y XIII.[1] Ta marcar a suya presencia, facioron construyir una ilesia en o puesto a on que sieglos dimpués se trobaría a ilesia de Sant Chuan d'os Panez,[2] dita asinas en honor a Sant Chuan de Cherusalem, patrón d'a orden.[3] Manimenos, en primerías d'o sieglo XVI a ilesia fue cremata en un incendio, que destruyó a mayoría de l'archivo eclesiastico y a mayor parti d'o tresoro d'a ilesia, conservando-se nomás o calvario d'o sieglo XVI. Dimpués d'iste desastre, os ciudadans de Zaragoza decidioron edificar una nueva ilesia en o puesto a on que se trobaba o templo d'a Orden.
A edificación de Sant Chuan d'os Panez prencipió a meyatos d'o sieglo XVI, dimpués d'haber-se aprebato o prochecto de construcción. O principal promotor d'a construcción estió o Gran Castellano d'Amposta Vicente de Oña. Dimpués de cuantas contumancias, Francisco Gaspar Lafriguera remató as obras feitas en o solar romanico y a iglesia se consagró en 1725.
En 1933 a ilesia fue declarata Molimento Historico-Artistico d'intrés nacional y en 1935 tenío un incendio. Dende 1960, o gubierno —como ha feito con atros molimentos d'a ciudat— prencipió plans ta esviellar Sant Chuan d'os Panez, mas que mas ta tornar a suya color y textura natural a las parez. Entre atras cosas, s'han limpiato as pilastras y adornos d'estuco.
Descripción
editarEn Sant Chuan d'os Panez se troba una torre octogonal feita con ladriello, que conta con una curiosa inclinación parellana a la d'a Torre de Pisa. Ista torre fue edificata en o sieglo XVI, estando un d'os primers elementos en construyir-se. A suya influencia ye mas que mas mudéchar aragonés con un toque renaixentista. Ye rematata por un chapitel bulboso y a suya forma ye una mica inclinata enta o Pilar.
Existe una portalada barroca de dos cuerpos. En o primero se troba una capilleta con a imachen d'o santo patrón d'a ilesia, Sant Chuan Baptista, de talla barroca.
O segundo cuerpo d'o frontispicio consta d'un sencillo arco de meyo punto, pilastras a os cantos. Finalment ye rematata por un frontón recto que tien un oculo.
En l'interior no existe cosa que pueda remerar o pasato romanico d'a ilesia. O templo s'articula en tres naus d'igual grandaria y altaria. As suyas bovedas son decoratas a la barroca d'o sieglo XVII, con forma de lunetos. A cupula se troba sobre o crucero y sobre o sulero se troban dispersas cuantas cruces de Malta, en clarisma alusión a l'origen maltesco d'ista iglesia en haber estato a Orden de Sant Chuan de Cherusalem —filial d'a de Malta— mecenas d'a suya primitiva construcción.
A verticalidat implicita de Sant Chuan d'os Panez se contrimuestra en as grans pilastras de ladriello caravista situatas en a frontera. D'arquitectura clasica, constituyen una important muestra de l'arte clasico en Aragón.
O crismón d'a ilesia
editarYe l'unico que s'alza de l'antiga ilesia romanica. Seguntes Matarredona-Olañeta, o crismón ye d'estilo navarro y fue feito entre os sieglos XII y XIII. Se troba sobre o candaliello de meyo punto d'a portalada sud d'o templo, especificament en una candal. Un aro dorato circumscribe o finament decorato crismón y un lazo achunta os suyos brazos. As letras alfa y omega son talladas en posición ortodoxa mientres que a grafía «P» leva inscrita una tilla. A «S» ye rodiata de flors de lis que se porlongan en os suyos extremos.
Galería
editar-
En primer plan, as murallas romanas de Zaragoza, o torretón d'a Zuda y Sant Chuan d'os Panez.
-
Aspecto de l'interior.
-
Crucificato.
-
Retablo.
-
Cupula d'o crucero.
Bibliografía
editar- 100 motivos para enseñar tu ciudad. Conoce la Zaragoza monumental folleto editato por a Casa d'a Villa de Zaragoza
- Fatás, Guillermo, (coord.) Guía histórico-artística de Zaragoza, Concello de Zaragoza (Servicio d'acción cultural), 1991. ISBN 84-86807-76-X.
- Izquierdo, Pascual, Guía total. Zaragoza, Madrit: Anaya, 2006 ISBN 84-9776-256-7
Referencias
editar- ↑ LEDESMA RUBIO, María Luisa: La encomienda de Zaragoza de la Orden de San Juan de Jerusalem y la desamortización de sus bienes, Zaragoza, 1986. ISBN 84-7479-465-X.
- ↑ Ledesma Rubio, p.507.
- ↑ Ledesma Rubio, p.508.
Vinclos externos
editar- Se veigan as imáchens de Commons sobre Ilesia de Sant Chuan d'os Panez.
- (es) O crismón d'a ilesia.
- (es) Patrimonio barroco de Zaragoza.
- (es) Principals molimentos d'a ciudat.
- (es) Información d'o templo.
- (en) Ficha en gcatholic.org