Carapapakhes

Carapapakhes
Karapapaklar, Terekemeler
Karapapak.jpg
Carapapakhes en Irán en 1913
Población total
100.000
Rechions con comunidatz importants
Trascaucasia
Flag of Georgia.svg Cheorchia
Flag of Azerbaijan.svg Azerbaichán
Flag of Turkey.svg Turquía
Relichión
Islam

Os carapapakhes (en azerín Qarapapaqlar, Tərəkəmələr; en turco Karapapaklar, Terekemeler) son un pueblo que habita a lo sud d'o Caucas en l'antiga Trascaucasia, (Cheorchia y Azerbaichán), en o noreste de Turquía (en as provincias d'Ardahan, Kars y Igdir), y tamién en o norueste d'Irán. No se sabe quantos individuos pueden estar, pero se calcula que o menos en son 100.000. Son musulmans y parlan una luenga turquica d'a branca oguz. Dende os anyos 30 d'o sieglo XX s'ha ito asimilando a os turcos anatolians y os azerins, fueras d'os carapapakh de Meskh (zona de Cheorchia que muga con Turquía), d'on fuoron forachitatos t'Asia Central por as autoridatz sovieticas quan o stalinismo y esdebinioron turcos meskhi.

HistoriaEditar

A vegatas mencionatos como Terekeme u Tarakama (u siga "turquemans"), os carapapakhes a sobén son identificatos como una facción d'os azerins,[1] encara que en o Brockhaus and Efron Encyclopedic Dictionary figuran a vegatas como un grupo etnico diferent.[2]

Autors como Fahrettin Kırzıoğlu y Zeki Velidi Togan han postulato teorías que veyen l'orichen d'os carapapakhes en os cumicos d'o Daguestán.[3] Os Terekeme poblaban orichinalment territorios de l'actual Cheorchia, norueste d'Armenia, sud de Daghestán y centro-norueste d'Azerbaichán,[4] pero quasi totz emigroron t'o Imperio Otomán y Persia a causa d'a conquiesta rusa d'o sud d'o Caucas entre 1813 y 1828. Alavez ellos recibioron a denominación de Carapapakh ("gorro negro") por os turcos anatolians sinyalando o atuendo d'os Terekeme que los distinguiba d'a población local.[3]

En 1878 a expansión rusa dica a provincia de Kars (actual este de Turquía) como resultato d'a Guerra Ruso-Turca de 1877-1878 fació que bellas localidatz poblatas por Carapapakhes esdevenisen part de l'Imperio Ruso. En os inestables anyos d'o periodo d'entreguerras os Carapapakhes de Kars y Ardahan quedoron por un tiempo dentro d'as mugas de Trascaucasia y d'Armenia, dica que un alcuerde entre os gobiernos de Kemal y Stalin se repartioron Armenia y Kars esdevinió part de Turquía pa cutio. Os carapapakhes que quedoron en as republicas sovieticas de Cheorchia, Armenia y Azerbaichán esdevinioron una nueva nacionalidat etnica en a Unión Sobietica. En as zagueras anyatas d'a decada de 1930 o gobierno royo deixó de clasificar-los como un grupo etnico deseparato y en 1944 os carapapakhes de Mesk fuoron incluitos en a deportación en masa baixo a denominación común de "turcos meskhetas".[5]

ReferenciasEditar

  1. (ru) Azerins. Great Soviet Encyclopedia
  2. (ru) Kavkazski Krai. Brockhaus and Efron Encyclopedic Dictionary
  3. 3,0 3,1 (ru) Kumyk Communities Abroad by Kamil Aliyev
  4. (tr) Karapapaklar. Karapapak.com
  5. Ronald Wixman.(1984).The Peoples of the USSR: An Ethnographic Handbook.