Berenguer de Bardaixí

(Reendrezau dende Berenguer de Bardaxí)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Berenguer de Bardaixí

1424 – 1432
Precediu por Chuan Ximénez Cerdán
Succediu por Francisco Zarzuela
Naiximiento ¿1365?
Benás (Reino d'Aragón)
Muerte 1432
Barcelona, Condau de Barcelona (Corona d'Aragón)
Conchuche Isabel de Ram
Fillos Chuan, Berenguer, Chorche y María.

Berenguer de Bardaixí y López de Sesé (Benás, ¿1365? - Barcelona, 1432) estió caballero y chusticia d'Aragón (1424- 1432), y sinyor de Zaidín.

Oríchens familiars editar

Yera o chermano chicot d'Arnau de Bardaixí, o cabeza d'a familia con seu en Benás.

Se casó con Isabel de Ram, chermana de Domingo Ram, bispe de Uesca, con qui tenió cuatro fillos: Chuan, o hereu; Berenguer; Chorche, bispe de Tarazona; y María, mai d'o futuro president d'a Cheneralidat Pero Ximénez d'Urreya y de Bardaixí.

Biografía editar

Entre 1389 y 1404 estió procurador d'a reina Violant de Bar (vidua de Chuan I d'Aragón). Asistió a las Corz Chenerals de Maella de 1404. Tres anyos dimpués representó a Martín I debant d'o concilio provincial de Zaragoza.

Mientres d'a crisis succesoria que duró dende 1410 dica 1412 estió un activo achent de Ferrando de Trastamara, d'o que seguntes se denunció allora en cobraba un retoco de 500 florins a lo mes. De feito estió miembro de totas as comisions que se creyoron en o parlamento d'Alcanyiz. Encara que no feba parti d'o estamiento eclesiastico, presidió bella comisión d'o parlamento d'Alcanyiz. Iste parlamento yera reunito ta trobar una salida a la sucesión. En 1412 estió un d'os nombratos ta estar compromisarios en o Compromís de Casp que l'heba de resolver. Votó por o candidato Ferrando de Trastamara.

Ferrando de Trastamara lo nombra chefe d'as suyas fuerzas en o Pireneu cuan os mercenarios foranos contractatos por Chaime d'Urchel dentroron a lo país. Dimpués tamién participo en o setio de Balaguer t'apercazar a l'atro pretendient: Chaume II d'Urchel, que s'heba rebelato. Vencito y contenato iste en 1413, Berenguer estió un d'os que sinyoron a sentencia de prisión perpetua contra él. Berenguer fue recompensato con 60.000 florins d'oro y diversas posesions que fuoron sacatas a lo casal d'Urchel: os castiellos de l'Almolda, Os y Castellfollit.

Mas tardi también estió consellero d'o rei Alifonso lo Magnanimo (fillo de Ferrando), qui en 1424 lo nombró Chusticia d'Aragón. Dende iste cargo reprimió con severidat os principals broz d'oposición a lo poder reyal en Aragón. Morió en 1432, cuan yera una fegura respetata y temita por o suyo alto cargo e por o favor d'o rei; as suyas posesions yeran formatas por os castillos situatos en Urchel, a villa de Zaidín, parti de Viliella d'a Cinca, as baronías d'Antillón y de L'Almolda, y os lugars de Pertusa, Bespén y Letux.

Corz d'Aragón editar

Apareixe nombrau en o resumen d'as actas d'as Corz de Maella de 1423, hue perdidas, feito por Cheronimo de Blancas:

Judex dictarum Curiarum multum honorabilis et circunspectus vir, dominus Berengarius de Bardaxi, Justicia Aragonum
Actas d'as Corz de Maella de 1423[1]

Referencias editar

Se veiga tamién editar


Predecesor:
Chuan Ximénez Cerdán
Chusticia d'Aragón
1424- 1432
Succesor:
Francisco Zarzuela