Academia Aragonesa d'a Luenga

institución cultural aragonesa responsable d'a regulación d'as luengas aragonesa y catalana
No entivocar-se con l'Academia d'a Luenga Aragonesa, institución publica precedent y desapareixida en l'actualidat, ni con l'Academia de l'Aragonés, nombre rechistrau por o Estudio de Filología Aragonesa, institución de caracter privau.
Academia Aragonesa d'a Luenga
Academia Aragonesa de la Lengua

Datos chenerals
Tipo
Siglas AAL
Embotada
Lema '
Establimiento 9 de mayo de 2013
Fundador
Localización
Adreza Carrera Sant Antonio Abad, 38, pl. 3
Ciudat Zaragoza
País Aragón
Estato
Coordenatas
Atras seus
Campus
Profesors
Estudiants
 • Bachillerato
 • Pregrau
 • Postgrau
 • Doctorato
 • Atros
Treballadors
Funcionarios
Administrativos
Mascota
Colors
 •Academicas
 •Esportivas
Administración
Rector
Vicerrector
Canciller
Vicecanciller
President Javier Giralt Latorre
Director
Degán
'
Afiliacions
Financiamiento
Sitio web oficial

L'Academia Aragonesa d'a Luenga (oficialment Academia Aragonesa de la Lengua) ye una institución cientifica de caracter oficial y publico, creyada por a Lei 3/2013, de 9 de mayo, d'uso, protección y promoción d'as luengas y modalidaz lingüisticas propias d'Aragón[1] como autoridat lingüistica de l'aragonés y o catalán. Substituye a l'Academia d'a Luenga Aragonesa y a l'Academia Aragonesa d'o Catalán, creadas con l'anterior lei, as cuals no se constituyeron.

Os suyos estatutos fueron aprebaus por o Gubierno d'Aragón o 10 d'abril de 2018, estando publicaus en o Boletín Oficial d'Aragón o 20 d'abril de 2018[2].

Tien personalidat churidica propia y exerce as suyas funcions con autonomía organica, funcional y presupuestaria, ta guarenciar a suya obchectividat y independencia.

Estructura

editar

L'Academia ye compuesta por dos institutos: l'Instituto de l'Aragonés y l'Institut Aragonès del Català, que podrán proposar a o Pleno de l'Academia as normas d'uso correcto de l'aragonés y catalán en Aragón, respectivament.

Competencias

editar

Seguntes a Lei 3/2013 y os suyos propios estatutos, son fins de l'Academia Aragonesa d'a Luenga:

  • Estableixer as normas referidas a l'uso correcto d'as luengas y modalidaz lingüisticas propias d'Aragón, por os suyos institutos.
  • Asesorar, por os suyos institutos, a os poders publicos y institucions sobre temas relacionaus con l'uso correcto d'as luengas y modalidaz lingüisticas propias y con a suya promoción social.
  • Desembolicar aquellas fainas que, en l'ambito d'a suya competencia, l'encargue o Gubierno d'Aragón.

Academicos

editar

Seguntes os suyos estatutos, l'Academia Aragonesa d'a Luenga podrá tener dica un maximo de 30 academicos de numero, y un numero indeterminau d'academicos correspondients y academicos d'honor. Os academicos habrán d'estar personas de reconoixito prestichio en l'ambito d'a filolochía, literatura y lingüistica, preferenment doctors, y con preferencia de nativos, que cuenten con una larga trachectoria en a practica y o fomento d'os valors lingüisticos y literarios propios d'a comunidat aragonesa, y en a que ye representaus as luengas y modalidaz lingüisticas propias d'Aragón.

Academicos de numero

editar

En l'actualidat tiene 16 academicos de numero, que son os siguients[3][4]:

Academicos falleixius

editar

Academicos d'honor

editar

Chunta de Gubierno

editar

La primera Chunta de Gubierno estió eslechida l'1 d'otubre de 2021, con os siguients miembros:[5]

La Chunta de Gubierno de l'Academia se completa con dos vocals triaus per l'Instituto de l'Aragonés y atros dos per l'Institut Aragonès del Català. Lo 21 de marzo de 2022 se contituyioron los plenarios d'os dos institutos, que eslichioron a los siguients vocals[6]:

Instituto de l'Aragonés y Institut Aragonès del Català

editar

Seguntes los Estatutos de l'Academia[2], esta ye composada per dos institutos: l'Instituto de l'Aragonés y l'Institut Aragonès del Català, que s'encargarán de proposar las normas de l'uso correcto de l'aragonés y d'o catalán en Aragón. Tamién tienen, entre atras, las competencias d'inventariar y actualizar lo suyo lexico, estimular lo suyo uso, la ensenyanza y difusión d'a luenga, la de colaborar en a formación d'o profesoau u la d'asesorar a los poders publicos y institucions sobre temas relacionaus con estas dos luengas.

Los Plenarios d'os institutos se constituyioron lo 21 de marzo de 2022[6], día en que tamién s'eslichioron los cargos d'as suyas Comisions Permanents, que son los siguients:

Comisión Permanent de l'Instituto de l'Aragonés

editar

Comisión Permanent de l'Institut Aragonès del Català

editar

Referencias

editar

Se veiga tamién

editar

Vinclos externos

editar