Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Provenzals
Provençaus
Provenzals
Rechions con comunidaz importants
Francia
Idiomas
Occitán en a suya variant provenzal
Relichión
Catolicismo.
Pueblos relacionaus
Pueblos latinos
Mapa

Provenza

Os provenzals[1] (en occitán provenzal provençaus) son os habitants autotonos d'a Provenza (Occitania, Francia), y se diferencian d'atros franceses y occitans por una cultura tradicional diferent con un marcato caracter mediterranio. A mayoría parlan francés y una minoría encara conserva a occitana tradicional, dita provençau ("provenzal"). Son de relichión catolica.

Historia editar

Os provenzals son os continadors d'a población romanizata d'orichen celtoligur y celta d'a parte oriental d'a Provintia Narbonensis, l'aria mes romanizata de Galia, en a que o desembolique economico y tecnico estió asaber-lo de gran. En a Edat Meya o recuerdo d'esta antiga provincia perduraría en o toponimo Provença, (a vegatas escrito en aragonés Proença).

Provenza fació part d'o reino Ostrogodo d'Italia. Dimpués fue conquiesto por os francos. Cuan se dividió l'Imperio Carolinchio a Provenza s'adhibió a lo territorio de l'antigo Reino Burgundio d'a cuenca alta d'o Roine formando o Reino d'Arles-Borgonya.

Provenza se deseparó de Borgonya y s'amanó politicament a Tolosa y Barcelona, fendo part d'a Corona d'Aragón bel tiempo. Dimpués fue a parar a mans d'os Anchú con o rei Carlos I, pa rematar adhibita a lo patrimonio reyal con o tiempo.

En a Revolución Francesa a Provenza perdió a suya traza tradicional de gobernar-se.

En o sieglo XX Provenza ha recibiu emigración dende Archelia, primero os pieds noirs refuchiaus, que han contibuito a la francesización de la zona, y dimpués una inmigración masiva archelina d'arabes y berbers con creiximiento demografico mes gran que a población nativa.

Referencias editar

Bibliografía editar