Guerra civil
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
- Iste articlo ye sobre as guerras civils en cheneral. Ta atros usos se veiga Guerra civil (desambigación)
Una guerra civil ye un enfrentamiento belico en o que os suyos participants no son en a suya mayoría fuerzas militars regulars, sino que son formatas u organizatas por personas cheneralment d'a población civil. A suya caracteristica mas común ye que o conflicto armato se desembolica en un mesmo país, enfrentando-sen entre sí personas d'o mesmo puesto: ciudat, lugar, comunidat... esfendendo, cheneralment, dos ideyolochías u intreses diferents. En iste conflicto, bi ha a vegatas a intervención d'unidaz foranas de diferents países, incluso aduyando u colaborando con os diferents bandos d'ixa mesma guerra civil, podendo estar istas unidaz formatas por voluntarios civils que simpatizan a ideya de la un u l'atro bando.
Prencipals Guerras civils en Aragón
editarEn a suya historia Aragón ha vivito cuantas guerras civils. Destacan as siguients:
- Guerra Civil Catalana (1462-1472): Enfrentamiento armato entre Chuan II d'Aragón y as institucions catalanas ta prener o control politico.
- Guerra de Succesión Espanyola (1701-1715): Enfrentamiento entre os austracistas (partidarios d'os Habsburgo) y os borbonicos.
- Guerras carlistas (1833-1876): Conflictos dinasticos entre dos brancas d'a casa de Borbón por a succesión a la corona. D'un costato, Isabel II y, dimpués, o suyo fillo Alifonso XII; d'atro, Carlos María Isidro de Borbón y Parma, chirmán de Ferrando VII y os suyos descendients.
- Guerra Civil Espanyola (1936-1939): Enfrentamiento entre os partidarios d'a Republica Espanyola cuentra os militars de dreitas sulevatos baixo lo mando d'o cheneral Francisco Franco
Guerras d'a Historia
editarEdat Contemporania
editar- Guerra Civil d'os Estaus Unius, Guerra civil americana, Guerra civil estausunidense u Guerra de Secesión dels Estats Units.
- Estió un conflicto belico en forma d'una guerra civil que acayeció entre 1861 y 1865 entre 23 estaus d'o norte d'os Estaus Unius y os Estaus Confederaus d'America.
- Guerras Yugoslavas, Guerra d'os Balcans u Guerras Yugoslavas de Secesión (1991-2001).
- Estioron dos grups de guerras sucesivas en as que estioron implicatas 6 republicas de Yugoslavia.
- Primera (1996-1997) y Segunda Guerra d'o Congo (1998-2003).
- Dimpués d'a caiguda d'o dictador Mobutu Sese Seko por as guerrilas de Laurent Kabila principian enfrentamientos armatos entre os habitants d'a Republica Democratica d'o Congo interviniendo-ie bel atros paises africanos y con un resultato de una mortalera de 3,8 milions de personas.
Actualidat
editar- Guerra de l'este d'Ucraína, (2014-l'actualidat). Ye un conflicto armato como reacción contraria a l'autoproclamación d'independiencia d'as rechions de Donetsk y Lugansk situatas a l'este d'Ucraína.
- Guerra de Siria u Guerra civil Siriana (2011-l'actualidat). Ye un conflicto belico que enfrenta a o Gubierno de Siria y as suyas fuerza armatas con grupos de rebeldes ta derrocar o gubierno y quitar d'o poder a o suyo president actual Bashar Al-Asad, acusando-li de violento, corrupto y fer mortaleras.
Vinclos externos
editar- Se veigan as imáchens de Commons sobre Guerra civil.