Divisions etnicas chodigas
As divisions etnicas chodigas fan referencia a las diferents comunidaz chodigas d'o mundo que pueden distinguir-sen dentro d'os pueblos de relichión chodiga. No totas as comunidaz chodigas comparten costumbres culturals, relichiosas, culinarias, lingüisticas, etcetera. Unas y atras amuestran diferencias locals y bellas formas d'interpretar bels preceptos.
Dimpués de tornar d'o exilio en Babilonia en Tierra Santa i heba una diferenciación entre samaritanos y los que se consideroron a ellos mesmos los chodigos de verdat.
En tiempos de l'Imperio Romano a diaspora chodiga se partiba en dos ambitos culturals: Diaspora occidental en l'Imperio Romano y Diaspora oriental en l'Imperio Persa Sasanida. En a Edat Meya la división prencipal yera entre chodigos de paises cristianos u europeus y chodigos de países musulmans. Los chodigos de países musulmans yeran mes numerosos y i heba comunidaz d'orichen oriental chunto con comunidaz de l'antiga diaspora occidental d'Hispania y Africa. Una clasificación d'as comunidaz historicas de relichión chodiga puet estar:
- Chodigos orientals: descendients d'a diaspora oriental y d'ixas comunidaz d'a diaspora occidental en zonas que s'islamizoron.
- Comunidaz persas: en Irán y Afganistán, charran persa.
- Bukharans: en Asia Central, charran tachico.
- Comunidaz de Cheorchia, charran cheorchiano.
- Dagh Chufuti: entre Daghestán y Acerbaichán, charran tat.
- Mizrajim: chodigos de Siria, Irak y estaus d'arredol. Charran arabe, y os d'o Kurdistán charran tradicionalment neoarameu.
- Comunidaz d'o desierto d'Arabia: desapareixitas.
- Chodigos yemenins:
- *Comunidaz d'Echipto.
- Chodigos occidentals: descendients d'a diaspora occidental en zonas europeas y cristianas:
- Chodigos bizantins: en Grecia y Anatolia dende antigo, charraban griego.
- Chodigos italianos: en Italia dende antigo, charraban griego dimpués latín y italiano.
- Sefarditas: descendients d'as comunidaz d'a peninsula iberica. En 1492 los forachitoron y en os paises on plegoron asimiloron atras comunidaz.
- Megorachin u forachitatos: chodigos sefarditas d'o Norte d'Africa.
- Domnaz: sefarditas de l'antigo Imperio Otomán convertitos a o islam y probablement criptochodigas.
- Askenazís: comunidaz de chodigos d'Alemanya forachitatas ta Europa centro-oriental en la Edat Meya y que conservoron o yiddisch.
- Crimchacos: mezcla poblacional que se fació entre comunidaz askenazís y sefarditas en Crimea en tiempos d'o Khanato de Crimea. Charran o tartaro de Crimea.
- Comunidaz d'a periferia: comunidaz que s'han desembolicato fuera d'os ambitos cristiano-europeu y islamico-afroasiatico, los atros chodigos los consideran heterodoxos u menos chodigos.
- Falaixas: chodigos d'Etiopía, no almiten o Talmut.
- Caraís de Crimea u caraitas de Crimea: chodigos que charran un idioma pareixito a lo tartaro de Crimea y no admiten o Talmut.
- Chodigos d'a India: comunidaz que tamién son dividitas en castas.
- Chodigos de Caifeng: antigos chodigos d'ixa ciudat de China, ya no bi n'ha.
Vinclos externos
editar
Se veigan as imáchens de Commons sobre as divisions etnicas chodigas.
Datos: Q2509271- Multimedia: Jewish ethnic groups / Q2509271
