Castiello Mayor
|
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
- No entivocar-se con o Castiel Mayor (1.110 m). situau en Bailo
| Castiello Mayor | |
 | |
Situación
| |
| Situación |  Puértolas (Uesca)
|
| Latitut | 42º 31' 14" Norte |
| Lonchitut | 0º 14' 10" Este |
| Vértiz cheodesico | 17894 |
Cheografía
| |
| Cordelera | Sierras interiors pirenencas |
| Sierra | |
| Macizo | |
| Altaria | 2014 m |
Alpinismo
| |
| Primera puyada | |
| Ruta mas fácil | Dende Puértolas, por o camín d'a solana d'o Castiello. |
Mapa
| |
.png)  | |
O mallo d'o Castiello Mayor[1] (tamién Castiel Mayor ocasionalment) ye una formación calsinera que se troba d'entre la valle de Puértolas y la de Tella, anque por suerts d'a partición municipal, está de raso adintro d'o municipio de Puértolas, pos éste incluye mesmo los lugars d'o canto meridional (Puértolas, Bestué, Santa Chusta) como los d'a man norte (Biés y Escuaín) anque éstes zagueros se troban abocatos en a valle de Tella. Cheolochicament ye un sinclinal pendito en una klippe aislada por erosión d'a lamina cabalgant de Cotiella.[2]
O Castiello Mayor tiene dos puntons prencipals: o Castiello Mayor propiament dito, con 2.014 m, y la penya de l'Hombre (1.989 m), en o cabo nordueste.
Per o surueste, las gleras d'As Col·laruelas en fan la baixada enta los barrancos de l'Arrés per la man puertolasa. Perque ye tan ferioso per os cantos, environato cuasi en os 360º per cillos y penyas que fan d'ir como que son murallas (per ixo ye que tiene l'apelativo castiello), ye una montanya bien particular, pos nomás permite de puyar-ie per una canal que tiene per o canto de Puértolas, la dita solana d'o Castiello, ésta ye tan estreita que ta trancar-la no cal sique un baranato simple, de poquez metros, que deixa tota la montanya convertida en una corral chigantiza, y asinas s'ha emplegato tradicionalment.
O paco d'esta montanya, d'a parte per on s'encieta lo Cillo de Mallarruego dica lo garrot de la "Traslapenna" (se veiga la etimolochía tras-la-penna) ye una d'as zonas de selvas caducifolias mes diversas d'os arredols d'o Parque Nacional d'Ordesa y d'as Tres Serols, con puestos como la clamor de la Font Frida (ta part d'Escuaín) a on lo sol nunca no alcanza a tocar mica.
En a suya cima bi ha un vértiz cheodesico.
Referencias
editar- ↑ (es) Toponimos oficials de Sobrarbe en www.lenguasdearagon.org
- ↑ (es) Ánchel Belmonte Ribas: Guía Geológica del Pirineo, Editorial Pirineo, p. 91, p 67.
Vinclos externos
editar
Se veigan as imáchens de Commons sobre Castiello Mayor.- (es) Fuella d'o vértiz cheodesico
Datos: Q13048660- Multimedia: Castiello Mayor / Q13048660
