Carinyena (uga)

A carinyena (en francés carignan) ye una uga tinta aragonesa que ha estau plantada mas que mas en a Mediterrania Occidental, encara que tamién se troba hue en a resta d'o mundo. Igual que l'aramón, os suyos vins fan parti por un regular d'os excedents vinicolas de Francia y ha estau muit emplegada pa producir vin de garrafa en a Val Central de California.

Dibuixo d'un carrazo d'ugas carinyena en o libro Viala & Vermorel.

En Aragón ye una d'as variedaz tintas autorizadas en os vins d'as denominacions d'orichen protechidas Calatayú, Campo de Borcha, Carinyena y Urbezo y en as indicacions cheograficas protechidas vins d'a Tierra Baixo Aragón, Ribera d'o Galligo-Cinco Villas, Ribera de Xiloca, Valle d'a Cinca y Val de Xalón.

Historia

Os ampelografos creyen que ista uga s'orichinó en Carinyena, Aragón, y que fue levada posteriorment ta Cerdenya, ta a peninsula italica, Francia, Alcheria y o Nuevo Mundo. A variedat ha estau habitual historicament en o vin de mezcla de Rioja. A radíz d'a influyencia espanyola, ganó importancia en Alcheria, que a la vegada exportaba ixe vin ta Francia. Cuan Alcheria s'independizó de Francia en 1962, se talló o suministro de carinyena a o país galo y os productors d'o sud de Francia s'adedicoron a plantar mas hectarias d'ista vit.