Aragonesismos en occitán

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Os aragonesismos en occitán se troban cuasi toz localizaus en o dialecto gascón. Bi ha aragonesismos mes locals. A vegadas bels presuntos aragonesismos mos hemos de planteyar si no son que parte d'o lexico pirenenco compartiu entre o gascón y l'aragonés.

Son posibles aragonesismos como anhisco, arrufà-s, balhuaco, barràncou (barranco), carrutcho (carrucha), cascarro (carrasca), guito, napou (napo), pardou, sìrsou (lo cierzo), tòtchou.

En a parla gascona biarnesa a forma d'o feminín d'o sufixo -ín ye influita por o navarro-aragonés, talment consecuencia d'o ligallo con o Reino de Navarra que ha teniu o vizcondato. Mientres que en as parolas patrimonials veyemos a regla gascona cheneral de perduga d'a "n" intervocalica: vesin- vesia ("vecín", "vecina"), cosin -cosia ("primo", "prima"), a forma feminina d'o sufixo ye -ina (berogina), amés a pronunciación d'a forma masculina d'este sufixo ye una [-'in] dental y no velar u nasal [-iŋ] como cabría esperar en gascón cheneral, ni tampoco muta como cabría esperar en biarnés, por o que ye probable un orichen no gascón d'o sufixo. De feito o emplego frequent d'o diminutivo ín/ina ye una caracteristica d'as luengas iberorromanicas d'o norte d'a peninsula, incluyindo l'aragonés.[1].

Entre os aragonesismos locals trobamos por eixemplo en o gascón de Barèges que s'emplegan as palabras enroùna y enrounà.

Referencias

editar
  1. LAZÁRO MORA F.A. La derivación apreciativa, in: Gramática descriptiva de la lengua española Vol.1, dirichiu por I. Bosque i V. Demonte. ed. Espasa, 1999


Lo lexico aragonés y los aragonesismos ampraus por atras luengas
en basco | en castellano | en catalán | en occitán | en sardo |


Gramatica de l'occitán
Fonetica Accentuación · Fonetica · Fonolochía · H aspirada en gascón
Morfolochía Adverbios · Articlos definius · Articlos indefinius · Chenero · Conchuncions · Determinants · Numerals · Numero · Pronombres (Pronombre personal) · Pronombres adverbials · Prefixo · Sufixo · Preposicions · Verbos · Conchugación verbal (Conchugacions incoativas) · Locucions verbals · Perifrasis verbals
Sintaxi Concordancia · Negación · Sintagma adchectival · Sintagma nominal · Sintagma verbal · Oracions con infinitivo · Oracions impersonals · Orden de pronombres · Voz pasiva
Lexicolochía Antroponimia · Cultismos · Fitonimia · Lexico (Anglicismos · Arabismos · Aragonesismos · Castellanismos · Catalanismos · Celtismos · Chermanismos · Escandinavismos · Eslavismos · Galicismos · Goticismos · Helenismos · Italianismos · Lusismos · Neerlandismos · Persismos · Superstrato francico · Tudesquismos · Turquismos) · Nominalización · Oronimia · Semicultismos · Toponimia · Zoonimia
Ortografía Normas ortograficas de l'occitán