Nazismo

a ideyolochía y practicas d'o Partito Nazi d'Adolf Hitler
(Reendrezau dende Nacionalsocialismo)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

O nazismo u nacionalsocialismo (de l'alemán Nationalsozialismus[1][2][3][4]) ye a ideolochía y practicas d'o Partiu Nazi d'Adolf Hitler; y as politicas adoptatas por o gubierno de l'Alemanya Nazi dende l'anyo 1933 dica 1945, un periodo tamién conoixito como Tercer Reich.[5][6][7][8] O nombre oficial d'o partiu yera Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei (NSDAP) — “Partiu Nacional Socialista d'os Treballadors Alemans”. O nacionalsocialismo yera relacionato con o faixismo, encara que bels autors l'han considerato a versión mas radical y violenta d'iste, sobre tot por as consideracions racistas,[9] especialment antisemitas. Belatros elementos definidors d'ista ideolochía son l'antiparlamentarismo, o nacionalismo etnico, a oposición a lo liberalismo social, politico y economico, l'anticomunismo, u a euchenesia de "vida no mereixedora de vida" que remató con l'Holocausto.

A esvastica, simbolo indoeuropeu adoptato por o nazismo

O termin nazi lo creyó lo ministro de propaganda Joseph Goebbels, fendo-lo servir ta referir-se a los miembros d'o suyo partiu, o Partiu Nacionalsocialista d'os Treballadors Alemans (NSDAP), mientres un d'os suyos descursos. Dende allora, a palabra nazi prencipió a emplegar-se ta tot o que se relacionaba con o rechimen e a ideolochía nacionalsocialistas. O descurso nazi promulgaba a conquiesta de Lebensraum ("espacio vital") ta la raza aria, amás d'a desaparición de toz os individuos, grupos y etnias consideratos indeseyables por o Tercer Reich, que remató con un chenocidio a gran escala, con a creyación de campos de concentración y campos d'exterminio.

Referencias editar

  1. National Socialism Encyclopædia Britannica.
  2. National Socialism Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2007
  3. Walter John Raymond. Dictionary of Politics. (1992). ISBN 1-55618-008-X p.327
  4. National Socialism The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition. 2001-07.
  5. Fritzsche, Peter. 1998. Germans into Nazis. Cambridge, Mass.: Harvard University Press.
  6. Kele, Max H. (1972). Nazis and Workers: National Socialist Appeals to German Labor, 1919–1933. Chapel Hill: The University of North Carolina Press.
  7. Payne, Stanley G. 1995. A History of Fascism, 1914–45. Madison, WI: University of Wisconsin Press.
  8. Eatwell, Roger. 1996. “On Defining the ‘Fascist Minimum,’ the Centrality of Ideology”, Journal of Political Ideologies 1(3):303–19. Eatwell, Roger. 1997. Fascism: A History. New York: Allen Lane.
  9. Ferran Gallego: (2001) De Múnich t'Auschwitz. Una historia de l'Alemanya Nazi, Plaza & Janés Editores ISBN 84-01-53044-X

Se veiga tamién editar