Glaciar d'el Besiberri

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Glaciar d'el Besiberri
Glacera del Besiberri
Situación
País Catalunya
Comarca Alta Ribagorza
Provincia Leida
Municipio La Vall de Boí y Vilaller
Cheografía
Aria protechida Parque Nacional d'Aigüestortes y Estanyo de Sant Maurici
Cordelera Pireneu
Macizo Macizo d'el Besiberri
Val Val de Boí
Datos
Tipo Glaciar de montanya
Estau En retacule
Frent
Pai
Derivaus
Altaria
Largaria 735 m
Superficie 6 ha
Fondura
Velocidat
Cimas Besiberri Sud (3.023 m)
Ríos
Mapa

O glaciar d'Aneto (en catalán glacera del Besiberri) ye un glaciar de roca pirenenco situau entre os municipios de la Vall de Boí y Vilaller, en a comarca de l'Alta Ribagorza.[1] Con una superficie de 6 ha y una largaria maxima de 735 metros,[2] ye l'unico glaciar de Catalunya. O glaciar se troba en a versant norueste d'o Besiberri Sud (3.023 m).

O glaciar, igual que toz os glaciars pirenencos, se troba en recesión, encara que muito menyos agresiva comparada con atros glaciars d'a zona.

Descripción cheografica

editar

O macizo d'el Besiberri, a on s'enclava iste glaciar ye formau por a granodiorita d'a Maladeta y entallau vigorosament en circos glaciars seguntes as prencipals pautas morfo-tectonicas. D'ixo y d'una brusca elevación en sale una ariesta-eixe dominant, de dirección N-S, extendida mas de dos km sobre os 2.900 m d'altaria y con mas de 1.500 m de deslivel sobre a immediata val d'a Noguera Ribagorzana, estando o suyo cobalto a 3.030 m en o pico meridional. Chunto a iste y ubierto a o norueste s'ubre o circo occidental, trobau entre parez escarposas y trencadas, con 450 m de deslivel. Astí se i troba una forma bien debuixada de glaciar rocoso con luenga incipient, que chustament desborda iste ambito, y que en o contacto d'a parti superior con as versants enlaza con os glaciars y as erosions d'o fundo d'o circo.[3]

A tamas d'estar localizau a l'este d'a Noguera Ribagorzana, iste macízo amuestra encara un glaciar activo en o extremo oriental d'o glacialismo actual pirenenco. D'atra man, a suya forma rocosa s'emparenta con atros numerosos d'iste mesmo tipo, pero tamién en atros sectors mas occidentals y, en consecuencia, en millors condicions respecto a las precipitacions nivals. As frecuents formas parellanas en o Pireneu oriental, de cuantas edaz, pareixen endicar, manimenos, una tendencia policronica enta ista morfolochía en iste sector d'a cordelera.

Se veiga también

editar

Referencias

editar
  1. (es) Los glaciares de los Pirineos Españoles. Gubierno d'Espanya
  2. (es) A l'aparell glacial del Besberri, al Pirineu Català (Lleida). CANTARINO, GARCÍA, SERRANO. Universitat Politècnica de València
  3. (es) La glacera nord-occidental del Besberri (Pirineu de Lleida). E. SERRANO*, E. MARTINEZ DE PISÓN, R. MARTÍNEZ, I. CANTARINO, J. Pach. 96-97