Alta Ribagorza (Catalunya)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
- Iste articlo ye sobre a comarca catalana de l'Alta Ribagorza. Ta atros emplegos se veiga Ribagorza (desambigación).
L'Alta Ribagorza (en catalán Alta Ribagorça) ye una comarca pirenenca situata en Catalunya a lo sud d'a Val d'Aran, a l'ueste d'o Pallars Sobirán y a lo norte d'o Pallars Chusán. A ponient muga con a comarca homonima d'Aragón. A comarca la creyoron por lei l'anyo 1987, chunto con o Plan d'Urchel y lo Plan de l'Estanyo.
Alta Ribagorza Alta Ribagorça | |
Comarca de Catalunya | |
Capital •Municipios |
Lo Pont de Suert 3 |
Entidat •País •Provincia |
Comarca Catalunya Leida |
Superficie •Total |
426,86 km² |
Población •Total •Densidat |
(2008) 4.332 hab. 10,15 hab./km² |
Mapa de situación en Catalunya | |
www.altaribagorça.cat |
A suya población ye de 4.332 habitants (2008) en una superficie de 426,86 km², con una densidat de población de 10,15 hab/km².
Representa a mitat oriental d'a Val de Barrabés y vals secundarias que bi ha a l'este. Ye trestallata por os ríos Noguera Ribagorzana y Noguera de Tor (afluent d'o primero), que a trescruzan en l'adreza norte-sud.
A lo nord-este d'a comarca bi ha la parti occidental d'o Parque Nacional d'Aigüestortes i Estany de Sant Maurici.
A suya tuca mas alta ye o Coma lo Forno (3.030 metros d'altaria), en o macizo de Bessiberri.
Parla
editarSe i charra catalán ribagorzano pero con muitos menos aragonesismos que en a Ribagorza aragonesa y mes a mán d'o catalán cheneral. Como en la Val de Castanesa, bi ha muitos microtoponimos en aragonés como la mesma tuca Comaloforno (Coma (de) lo Forno), y concretament en la Vall de Boí: Furniello, Copiello, Els Sarradiells, Bertillo, Estallo, Pago y Vall de Llubriqueto. Como se puet veyer bi ha diftongacions d'a E curta latina en o sufixo latín -ELLU(M), contrastando con a luenga catalana actual d'a val (que no diftonga ixa E curta latina), por o que no son toponimos protorromances.
Demografía
editar
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1497-1553: fuegos; 1717-1981: población de feito; 1990- : población de dreito |
Vinclos externos
editar- (ca) Pachina web d'o Consello d'a comarca.
- (ca) Información d'a Generalitat de Catalunya
- (ca) Información d'o Institut d'Estadística de Catalunya
- (ca) Información de Leida
- (es) Sección de Comarcàlia adedicata a l'Alta Ribagora
Municipios d'a comarca de l'Alta Ribagorza | |
---|---|
Lo Pont de Suert | La Vall de Boí | Vidallé |
Alto Campo | Alto Empordán | Alto Penedés | Alto Urchel | Alta Ribagorza | Anoya | Baches | Baixo Campo | Baixo Ebro | Baixo Empordán | Baixo Llobregat | Baixo Penedés | Baixa Cerdanya | Barcelonés | Berguedá | Cuenca de Barberán | Chironés | Garraf | Garrigas | Garrotxa | Maresme | Montsiá | Noguera | Osona | Pallars Chusán | Pallars Sobirán | Plan d'o Estanyo | Plan d'Urchel | Priorato | Ribera d'Ebro | Ripollés | Segarra | Segrián | Selva | Solsonés | Tarragonés | Tierra Alta | Urchel | Val d'Arán | Vallés Occidental | Vallés Oriental |