Frisón septentrional

idioma
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Frisón septentrional
Nuurdfresk
Variedaz d'o frisón

   Frisón septentrional

Localización cheografica
Estau {{{estau}}}
País {{{país}}}
Rechión {{{rechión}}}
Parlau en Alemanya
Lugars principals
Estatus
Atras denominacions Frisio septentrional
Charradors 10.000
Oficial en Frisia Septentrional
Helgoland
Reconoixiu en {{{reconoixiu}}}
Regulau por
Vitalidat Baixa
Escritors principals
Rasgos dialectals
Clasificación lingüistica
Indoeuropea
Codigos
ISO 639-1 fy
ISO 639-2 frr
ISO 639-3 frr
SIL

O frisón septentrional u frisio septentrional (en frisón septentrional Nuurdfresk) ye una variedat d'o frisón, parlada en o estau de Schleswig-Holstein (Alemanya), en a parti d'a costa entre os ríos Eider a o sud y Wiedau a o norte y en as islas amanadas de Föhr (Fering), Amrum (Öömrang), Sylt (Sölring), Nordstrand (Noordströön), Pellworm, as dos islas d'o grupo Halligen y a isla de Helgoland (Halunder), en o districto de Frisia Septentrional. Tien alto u baixo 10.000 parlants.

Divisions editar

Bi ha dos prencipals divisions dialectals: as d'a parti continental (mooring, goesharder, wiedingharde, karrharder, halliger) y os dialectos insulars (fering, Öömrang, söl'ring). No bi ha una variedat stándard, encara que beluns han sinyalau como tal a o dialecto mooring continental.

Situación editar

O frisón septentrional ye una luenga en periglo d'extinción, ya que en muitos puestos os ninos ya no l'aprenden. As excepcions son uns poquez lugarons en as islas de Föhr y Amrum y l'aria de Risum-Lindholm. Muitas personas son trilingües (frisón septentrional, alemán stándard y baixo alemán) u, mas que mas a o largo d'a muga danesa, cuatrilingües (frisón septentrional, alemán stándard, baixo alemán y del chutlandico meridional, un dialecto danés).

O 24 d'aviento de 2004 una lei estatal que entró en vigor en Schleswig-Holstein reconoixe a o frisón septentrional como oficial en o districto de Frisia Septentrional y a isla de Helgoland.

Bi ha cuantas asociacions culturals y politicas que esfensan os suyos dreitos y cultura. A prencipal asociación d'os frisons septentrionals ye a Nordfriesischer Verein ("Asociación de frisons septentrionals"). A Nordfriesischer Verein aduya a mantener l'idioma y a cultura de Frisia septentrional.

Vinclos externos editar

 
Wikipedia
Ista luenga tien a suya propia Wikipedia. Puetz vesitar-la y contribuir en Wikipedia en Frisón septentrional.


Familia chermanica
- Diasistema norrén occidental: Islandés | Feroés | Norn | Noruego (Nynorsk)
- Diasistema norrén oriental: Noruego (Bokmål) | Danés | Sueco | Gotlandés
- Diasistema occidental anglico: Anglés | Escocés
- Diasistema occidental frisón: Frisón occidental | Frisón septentrional | Frisón oriental
- Diasistema occidental baixo franco: Afrikaans | Neerlandés
- Diasistema occidental baixo alemán: Baixo alemán
- Diasistema occidental alto alemán: Alemán stándard | Alamanico | Bavaro | Limburgués | Luxemburgués | Yiddisch
- Diasistema oriental: Gotico