O palacio de Cnosos (griego Ανάκτορο Κνωσού) ye o mas important d'os palacios minoicos de Creta (Grecia). Se troba situau en a localidat de Cnosos, a bels 5 km a o sudeste de l'actual ciudat d'Irákleio. Fue construyiu arredol d'os anyos 2000-1900 aC y tornau a reconstruyir dimpués de sofrir dos destruccions entre 1700 y 1450 aC. Amás d'estar a residencia d'os reis, probablement cumpliba funcions relichiosas y redistribuyiba recursos economicos. A complexidat d'a suya estructura y abundancia de cambras y corredors ha feito que beluns lo identifiquen con o mitico laberinto de Creta.

Palacio de Cnosos
Ανάκτορο Κνωσού

Acceso norte con o fresco d'o toro
Situación cheografica
Estau
País
'
Situación Cnosos (Creta, Grecia)
Adreza
Coordenatas
Archidiocesi
Diocesi
Arcipestrau
Advocación
Culto
Orden
Rector
Vicario parroquial
2.º Vicario parroquial
Mosen
Propietario
Administrador
Director
Coste {{{coste}}}
Visitable
Altaria
Pisos
Amplaria
Largaria
Superficie
Diametro
Aforo
Altaria s.l.m.
Atras
Alcance
Iluminación
Potencia
Arquitectura
Tipo Palacio
Estilo
Función
Catalogación
Materials
Construcción
Construcción 2000-1900 aC
Fundador
Inicio
Fin
Inauguración
Destrucción 1380 aC
Arquitecto
Incheniero estructural
Incheniero de servicios
Incheniero civil
Atros
Premios
Pachina web
Localización
Palacio de Cnosos ubicada en Grecia
Palacio de Cnosos
Palacio de Cnosos
Palacio de Cnosos en Grecia

Historia

editar
 
Plan d'o palacio

Fue construyiu ta allá enta l'anyo 2000 u 1900 aC, ya organizau arredol d'un gran patio central y con sistemas d'abastecimiento y evacuación d'augua. Dimpués d'estar destruyiu sobre 1700 aC, fue reconstruyiu en os siguients anyos. A iste segundo palacio perteneixen a mayoría d'as restas arqueolochicas conservadas. Dimpués d'atra destrucción que arredol d'o 1450 aC estió l'unico d'os grans palacios cretenses que fue reconstruyiu y astí s'establioron os micenicos, dica a suya destrucción en últimas arredol d'o 1380 aC. Dimpués bellas d'as suyas cambras fuoron reutilizadas pa convertir-se en viviendas particulars y almadacens.[1]

Excavacions arqueolochicas y conservación

editar

As primeras excavacions que redescubrioron l'ala ueste d'o palacio de Cnosos fuoron reyalizadas en 1878 por o griego Minos Kalokairinós, pero estió Arthur Evans qui, dende l'anyo 1900, dirichió as excavacions d'o palacio a gran escala, mas que mas dica 1902, encara que tamién fació investigacions adicionals en anyos posteriors dica 1931. Dimpués d'a Segunda Guerra Mundial, as excavacions en o palacio fuoron dirichidas por a Escuela Britanica d'Atenas.

Debiu a la frachilidat d'os materials d'o palacio, Evans y o suyo equipo miroron en primeras de protecher as restos d'a influyencia de l'orache pero a partir de 1925 prencipió un proceso radical de reconstrucción tanto d'as pinturas como d'os elementos arquitectonicos emplegando materials como o fornigón. Istas reconstruccions han estau motivo de controversia, ya que no son reversibles. Belún las ha avaluau positivament por a necesidat de protección d'as restas y porque aduyan a os vesitants a capir millor a estructura y caracteristicas d'o palacio. Manimenos, se critica que en muitas partis d'as restauracions no se distinguen clarament as partis antigas d'as restauradas, asinas como que a exactitut de belunas d'istas reconstruccions no pareixen estar prou refirmadas por as prebas arqueolochicas.

A o largo d'a segunda metat d'o sieglo XX y primerías d'o sieglo XXI s'han habiu de fer diferents treballos de conservación tanto d'as restas antigas como d'as estructuras de fornigón reyalizadas por Evans.[1]

 
Reconstrucción extensa d'o «fresco d'a procesión». As partis orichinals antigas son nomás una chicota fracción d'a pintura. Trobau en o palacio de Cnosos, se expone en o Museu Arqueolochico d'Irákleio.

Caracteristicas

editar

A suya superficie ye d'uns 17 000 pero a causa de que en muitas partis constaba de cuantas plantas, s'estima que a suya aria total yera de 22.000 m². Disposaba de mas de 1500 cambras. A l'ueste y sud un muro lo delimita, pero no yera una muralla esfensiva. Teneba puertas d'acceso a o norte, ueste y sud. Yera construyiu sobre un chicot tozal, con piedra caliza sobre un armazón de fusta. Entre os suyos elementos caracteristicos pueden destacar-se a existencia de portegaus con columnas y pilars, grans losas de piedra en a parti inferior d'os muros, lucernas, escalas, patios pa proporcionar luz y ventilación y sistemas de drenache d'augua.[2]

Ala ueste

editar
 
Un d'os pozos d'a zona occidental que probablement estase destinau a estar un silo de grano.

En un gran patio u plaza occidental pavimentada se troban tres pozos (kouloures) a on probablement s'almagacenaba grano. En ista zona se trobaba l'acceso prencipal d'o palacio, conoixiu como «propileu occidental». Iste conduciba a o «corredor d'a procesión» —que tien iste nombre a causa d'a pintura en o muro que representaba portadors d'ofrendas— que se puet veyer en parti por una reproducción ya que l'orichinal ye en o Museu Arqueolochico d'Irákleio. Un corredor estreito que va de norte ta sud desepara en dos partis l'ala ueste d'o palacio. En a parti mas occidental i heba 18 almagacens. Cuan s'excavoron, beluns yeran cuasi vuedos y en atros se troboron grans vaixillas y fragmentos de pinturas murals. Se sabe que i heba unatra planta dencima d'istos almagacens. A l'atro costau d'o corredor se trobaban cuantas cambras con funcions de santuarios —«santuario d'as tres columnas» y «santuario tripartito»— y tamién o denominau «salón d'o trono».[3][4][5] O santuario tripartito pareixe haber estau o santuario prencipal d'o palacio. Constaba d'una cripta de pilars, una cambra a on fue trobada una graniza charra y a dita «sala d'o tresoro», u «repositorio».[6] En o repositorio se troboron, entre atros obchectos, unas figuriellas de fayenza que son conoixidas como «diosas d'as sirpients».[7]

O salón d'o trono

editar
 
O salón d'o trono.

A sala d'o trono, a l'ueste d'o patio central, yera precedida por una antecambra. Tanto l'antecambra como o salón teneban bancos de piedra en os que podría haber-se posau un tercenal de personas. Un fresco con dos grifos simetricos decora a paret, flanqueyando o trono de piedra. D'atra man, Evans reconstruyió en l'antecambra un atro trono, iste de fusta. A o fundo i heba un annexo que podría haber teniu una función de capiella. Debant d'o trono de piedra se troboron bels fragmentos de charras que se suposa que se emplegaban pa cerimonias.[8] Tamién debant d'o trono, pero a un livel inferior y deseparau por columnas y un banco, se troba un espacio conoixiu como banyo lustral, que talment servise pa bel ritual de purificación encara que a suya función no ye guaire clara porque no teneba desauguadero.[6][9]

Aria sud-ueste

editar
 
Grans pithoi expuestas chunto a o propileu d'o sud.

L'aria d'o sud d'o palacio se troba a o canto d'o curso d'o río Vlyjiá.[6] Chunto a o debantdito «corredor d'as procesiones», ye o «corredor d'o prencipe d'os lidios», a on se trobaba o fresco conoixiu como «prencipe d'os lidios», cuala reconstrucción ha estau polemica. Istos corredors remataban en un atro propileu, que s'ha dito «gran propileu» u «propileu d'o sud». Astí se troba o fresco conoixiu como «os ritoforos». Demde astí una escala leva ta o «santuario d'as tres columnas».[5][10] A la dreita d'a escala i hai una cambra rectangular que, debiu a la troballa d'obchectos perteneixients a la epoca historica griega, probablement estió un santuario construyiu muito dimpués d'a destrucción d'o palacio.[6]

Ala este

editar
 
O «megaron d'a reina».

L'ala este, que yera l'aria residencial d'o palacio, probablement constara de cuatre pisos, dos d'éls a livel inferior a o patio central, uno a o mesmo livel d'o patio y un atro piso superior. L'ala yera dividida por un corredor que va d'este ta ueste; a o norte i heba tallers d'artesanos y, a o sud, cambras residencials. Una gran escala —que s'ha considerau como una obra mayestra de l'arquitectura minoica—, iluminada por una lucerna, levaba ta as cambras reyals. Un corredor levaba ta a «cambra d'os estrals dobles» —que prene o nombre d'o simbolo d'o doble estral grabau en as parez—, que yera dividida por un politiron.[5] En ista sala, a on probablement o rey exerceba as suyas funcions, s'ha restaurau un trono.[5] Una puerta a o sud d'a sala d'os estrals dobles leva a o «megaron d'a reina» a on se troban o fresco d'os delfins y o d'a bailarina. A l'ueste d'o megaron se troba a sala de banyo d'a reina que tamién teneba una lucerna y un sistema pa a circulación de l'augua.[5] A o costau d'a sala de banyo, una puerta permite l'acceso a un corredor, y debant i hai una chicota sala conoixida como «cambra d'o sofá de cheso», a on amás d'una tarima de cheso tamién yera lo que Evans creyió que yera una latrina. A o costau i hai un chicot patio, dito «patio d'as ruecas» por a suya similitut con os simbolos que son grabaus en o muro.[11] En l'aria oriental d'o palacio tamién fuoron trobaus o fresco d'a taurocatapsia[5] y, entre as restas d'una caixa carbonizada, cuantos fragmentos de boire, d'os que belún permitió reconstruyir a estatueta conoixida como l'acrobata, que s'ha interpretau como un blincador de toros.[12] En a zona mas enta o sud d'o megaron d'a reina se troba o «santuario d'os dobles estrals». Ista sala fue transformada pa iste uso dimpués d'a destrucción d'o palacio y funcionó alto u baixo entre os anyos 1380 y 1200 aC. En una esquina d'iste santuario i hai un chicot banyo lustral.[6] En l'aria nord-este i heba espacios destinaus a tallers, entre éls o d'o marmbrista, almagacens de grans charras y tamién o «corredor d'o zatrikion», asinas dito porque en iste puesto fue trobau un obchceto singular dito zatrikion u tablero de chuego de Cnoso.[6]

Zona norte

editar
 
Lo pórtico d'o norte, en primer plano, con o fresco d'un toro furioso. En segundo plano se troba un espacio conoixiu como piscina lustral.

En o norte se trobaba unatra puerta de dentrada con un propileu. Astí se troba una pintura d'un toro furioso.[13] Chunto a ista dentrada, en a parte exterior d'os muros d'o palacio se construyió un santuario. En esta aria se trobó o fresco d'o «recolector de zafrán»[6] y unatro fresco que probablement representase un banquet cerimonial d'o que feba parti a fegura conoixida como «la parisienne».[14] A puerta norte conduciba dreitament dica a «sala hipostila», d'a cuala s'ha sucheriu que podría estar un puesto de control d'as mercaderías que plegaban a lo palacio. En a cantonada d'o nordueste se trobaba un recinto que s'ha identificau como un banyo lustral.[6]

Tamién en a zona norte ye l'aria teatral, a l'aire libre, a on as gradas forman una L. A suya función no ye d'o tot clara, encara que podría estar albergar bel tipo de cerimonia, reunión u espectaclo.[4][5]

Una «vía reyal», pavimentada, partiba d'o propileu norte y levaba ta os dos puertos de Cnosos: Katsambás y Amnisos.[5]

Patio central

editar

O patio central, arredol d'o que yera estructurau tot o palacio, yera un gran espacio rectangular de 53 x 28 m a l'aire libre, con una orientación norte-sud. Ye posible que amás d'estar un puesto de reunión, estase un puesto de celebración de espectaclos, entre éls, d'a taurocatapsia,[6] encara que no i hai alcuerdo entre os especialistas sobre ista cuestión.[15]

Camín sagrau

editar

L'aria teatral d'o palacio yera conectada por una vía pavimentada dica o dito «chicot palacio de Cnosos», un edificio situau a bels 230 m d'o palacio prencipal que teneba un especial carácter relichioso. S'ha sucheriu que por iste camín discurriba una procesión en a que se tresladaban obchectos sagraus dende un edificio enta atro debant d'a estallera.[16]

As tauletas de linial B

editar
 
Una d'as tauletas con inscripciones en linial B (KN Fp 13) de Cnosos.

Entre as troballas destacadas d'o palacio, se troban uns 3000 fragmentos de tauletas d'archila con inscripcions en linial B. Fuoron trobadas en cinco arias diferents: l'aria amanada a la dentrada d'o norte d'o palacio; l'aria occidental —tanto en os almagacens occidentals como en atras cambras, y mesmo belunas pueden haber cayiu d'un piso superior—; a «cambra d'as tauletas de carros»; l'aria oriental —que tienen mas que mas relación con as uelladas— y «l'arsenal» —istas relacionadas con carros y armamento.[17]

Ya que o linial B ye una forma arcaica d'o griego y que nomás ha puesto conservar-se por haber-se cueto por o fuego, as tauletas perteneixen a la destrucción d'a fase micenica d'o palacio, pero s'ha discutiu muito a calendata exacta en a que ista se produció. Bels autors, entre os que ye Evans, as sitúan enta 1400 aC y atros, como Leonard Robert Palmer, arredol d'o 1200 aC. D'atra man, un estudio de Jan Driessen identifica diferents livels de destrucción relacionaus con as tauletas .[18][19]

Referencias

editar
  1. 1,0 1,1 (gr) Palacio de Cnosos en knossosdocumenta.gr
  2. Marina Martos Fornieles (2015), El palacio de Cnosos, pp.374,378,379, en Thamyris, nova series: Revista de Didáctica de Cultura Clásica, Griego y Latín, (6), pp. 365-397.
  3. (gr) Mantenimiento-restauración d'os almagacens occidentals en a pachina knossosdocumenta.gr.
  4. 4,0 4,1 (es) «Arquitectura minoica. Edificios conectados en un paisaje vivo». John C. McEnroe (2018). Arqueología e historia. Madrit: Desperta Ferro Ediciones, 17. p.36. ISSN 2387-1237.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 (es) Grecia. Guía de arqueología, Furio Durando, pp.203-208, Madrit, Libsa, 2005, ISBN 84-662-1106-3.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 6,8 (fr) Les ruines du palais de Cnossos à Héraklion en Crète, en la pachina viagallica.com
  7. (es) Lugares de culto y santuarios de época postpalacial en la Creta Minoica: una revisión crítica, Carmen Poyato Holgado (1989), p.122.
  8. (es) La Diosa del sol y la realeza en la Antigua Creta, Nanno Marinatos, pp.91,92,94,99, Madrid: Machado (2019), ISBN 978-84-7774-331-6.
  9. (es) El palacio de Cnosos, Marina Martos Fornieles (2015), p.389.
  10. (gr) Propileus d'o sud en a pachina knossosdocumenta.gr
  11. (en) El palacio de Cnosos: los apartamentos reales, en a pachina odysseyadventures.ca
  12. (en) The ROM ‘Minoan’ Goddess: The Minoan Relations, en a pachina d'o Museu Reyal d'Ontario
  13. (en) Knossos, en a pachina smarthistory.org, Serta German
  14. (en) Minoan woman or goddess from the palace of Knossos (“La Parisienne”), Senta German
  15. (es) «Arthur Evans. El hombre que creyó en la leyenda de Minos». Francisco Gracia Alonso. Arqueología e historia. Madrid, 2018. Desperta Ferro Ediciones (17): p.14. ISSN 2387-1237.
  16. (gr) O hicot palacio de Cnosos, en a pachina odysseus.culture.gr/
  17. (en) The Classification of the Knossos Tablets, John Chadwick, pp.21-22, en Minos: Revista de filología egea, n.º. 11, 1972, ISSN 0544-3733.
  18. (es) Los orígenes del pueblo griego. Luis García Iglesias, p.92.
  19. (es) Introducción al griego micénico, Alberto Bernabé y Eugenio R. Luján, p.3, Zaragoza, Universidat de Zaragoza, 2006, ISBN 84-7733-855-8.

Vinclos externos

editar