Basco stándard

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Basco stándard Euskara batua
Variedaz d'o basco
Porcentache de parlants en as zonas a on ye oficial o euskara batua
Localización cheografica
Estau	{{{estau}}}
País	{{{país}}}
Rechión	{{{rechión}}}
Parlau en	Euskal Herria
Lugars principals	Alta
Estatus
Atras denominacions	{{{atras denominacions}}}
Charradors
Oficial en	País Basco Navarra
Reconoixiu en	{{{reconoixiu}}}
Regulau por	Euskaltzaindia
Vitalidat
Literatura
Escritors principals
Rasgos dialectals	Navarro, labortán y central,
{{{familia1}}}
ISO 639-1	{{{iso1}}}
ISO 639-2	{{{iso2}}}
ISO 639-3	{{{iso3}}}
SIL	{{{sil}}}

O basco stándard u basco unificau (en basco euskara batua) ye o modelo unificau de basco proposau por Euskaltzaindia, dita unificacion encomenzó a cocer-se en a Reunion d'Arantzazu (Santuario d'Arantzazu, Oñati) entre o 3 y 5 d'octubre de l'anyo 1968.

29 de chulio de 1972. Bels euskaltzainas u miembros de Euskaltzaindia, en l'inte d'aprobar o prochecto de Aditz batua ("Verbo unificau"). D'ezquierda a dreita, de piet: Koldo Mitxelena, Iratzeder, Jean Haritschelhar, Alfonso Irigoien, Luis Villasante, Jose Mari Satrustegi, Patxi Altuna y Imanol Berriatua. Acachatos, Juan San Martin, Jose Luis Lizundia, Joseba Intxausti y Xabier Kintana.

D'antis mas ya s'heban produciu prebatinas de creyar un basco stándard, culto y unificau, ta uso literario, administrativo y oficial, como heba esdeveniu en los sieglos XVI, XVII, XVIII y XIX prenendo como base a dialectos con tradicion literaria (labortán, guipuzcuán, en menor mesura l'alto navarro, dialectos que teneban un prestichio literario que no teneban os atros dialectos d'o basco u bien creyando una nueva gramatica y vocabulario como ocurrio con o basco basau en a gramatica creyada por Sabino Arana, prenendo como base o dialecto vizcaino y adhibindo-ne neolochismos creaus por él, que estió muit emplegau en a primera metat d'o sieglo XX, y especialment en os cerclos culturals y literarios d'entre os anyos 1900 y 1936. Hue en día debiu a l'exito y amplo uso d'o euskara batua, iste "basco sabiniano" ye en desuso y nomás ye posible leyer-lo en textos literarios, administrativos, politicos y historicos d'o periodo 1900-1975, muit especialment d'o periodo 1931-1936, ya que estió amplament emplegau por o nacionalismo basco d'ixas envueltas y o primer Gubierno Basco de 1936.

• Datos: Q2719300