Diftongación debant de Yod
Yod ye un sonito palatal dito asinas por a pronunciación d'a letra ebreya "yod" y que influye en a evolución d'as palabras latinas enta as lenguas romances. L'orichen d'este sonito ye variato.
Os romances navarro-aragonés y asturleyonés diftongan as vocals curtas latinas O y E porque yeran más ubiertas, y tamién diftongan debant de Yod. O mozarabe central y de bellas rechions como a val de l'Ebro tamién diftongaba debant de YOD.
O castellán y bel dialecto suritaliano no diftongan debant de Yod encara que diftonguen as vocals curtas latinas O y E en totz os atros casos.
O francés medieval diftongaba a vocal O debant de Yod, y saliban triftongos que en francés actual son reducitos a ui. (Nueit > nuit).
Trobamos estas mesmas formas en catalán medieval: huit, nuit, hui. Y existe a hipotesi seguntes a qual o catalán medieval diftongaba debant de yod, manimenos no ye documentato.
I derivata de DY, TYEditar
- HODIE > HOYE > huei
- PODIUM > POYO > pueyo
I deribata de K en o grupo latín -KT-Editar
- OCTU > ueito
- NOCTE > nueit > nuei
LL derivata d'os grupos -C'L-, -G'L-, -T'L-, -LY- latinsEditar
N debant de IEditar
- TENIO > tiengo
- VENIO > viengo