Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Lo Condau d'Aranda ye un títol nobiliario aragonés y dimpués espanyol, concedito en 1508 por Ferrando I d'Aragón a Lope Ximénez de Urreya, casato con Catarina d'Íxar. En 1640, Felipe IV d'Espanya anyadiba a lo títol contal la Grandeza de Espanya, en la persona de Don Antonio Ximénez de Urreya, cinqueno tetular. Lo deceno y zaguer conte d'Aranda estió lo Pedro Pablo Abarca de Boleya y Ximénez de Urreya celebre ministro de Carlos III d'Espanya.


Condau d'Aranda


Corona condal

Información cheneral
Primer titular Lope Ximénez d'Urreya
Concesión Ferrando I d'Aragón
19 de chinero de 1508
Linache(s) Ximénez d'Urreya
Casa d'Íxar
Casa d'Alba
Actual titular María del Rosario Cayetana Fitz-James Stuart y Silva

En 1488 Ferrando II d'Aragón dará lo títol de Contes d'Aranda a un miembro d'esta familia: Lope IV Ximénez d'Urreya, que ya yera bezconte de Rueda, sinyor d'Almonecir, Epila, Trasmoz, la Mata de Castelviello, Saliellas de Xalón y Casanueva y que por l'adquisición de Lumpiac y Sunyén en 1482 s'aseguró lo dominio cuasi absoluto de la Ribera Baixa de lo río Exalón y las vals d'Aranda y la Isuela.

A la muerte de Pedro Pablo Abarca de Boleya y Ximénez d'Urreya sin descendencia lo títol de Conte d'Aranda pasó a la Casa d'Íxar.

Alfonso de Silva Fernández de Híjar y Fernández de Córdoba Campbell se casó con María Rosario Gurtubay y González de Castejón, con qui tenió a Maria Rosario de Silva y Gurtubay, que se casó con Jacobo Stuard Fitz-James y Falcó Osorio, lo XVII duque d'Alba. La filla d'estos zaguers, (la celebre duquesa d'Alba Cayetana Fitz-James Stuart) heredó los títols de "Conte d'Aranda" y "Duquesa d'Íxar" cuan succedió a lo suyo lolo Alfonso en l'anyo 1956.

Lista de contes d'Aranda de lo linache de los Ximénez d'Urreya: