Castiello de Sant Esteban de Mont Chardín

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Lo castiello de Sant Esteban de Mont Chardín u Castiello de Sant Esteban de Deyo ye un castiello de lo sieglo X, situado cerca de Villamayor de Mont Chardín (Navarra), en un pueyo de 890 m clamau Mont Chardín.

Sant Esteban de Mont Chardín

Envista de la muralla
Situación cheografica
Estau
País
'
Adreza
Coordenatas
Archidiocesi
Diocesi
Arcipestrau
Advocación
Culto
Orden
Rector
Vicario parroquial
2.º Vicario parroquial
Mosen
Propietario
Administrador
Director
Coste {{{coste}}}
Vesitable
Altaria
Pisos
Amplaria
Largaria
Superficie
Diametro
Aforo
Altaria s.r.m.
Atras
Alcance
Iluminación
Potencia
Arquitectura
Tipo
Estilo
Función Defensivo
Catalogación
Materials
Construcción
Construcción Sieglo X
Fundador
Inicio
Fin
Inauguración
Destrucción
Arquitecto
Incheniero estructural
Incheniero de servicios
Incheniero civil
Atros
Premios
Pachina web
Localización
Sant Esteban de Mont Chardín ubicada en Navarra
Sant Esteban de Mont Chardín
Sant Esteban de Mont Chardín
Sant Esteban de Mont Chardín en Navarra

De lo recinto medieval de lo castiello quedan nomás que los viellos muros de piedra d'arena y lo viello alchub, drentro d'una casa de teito abovedau. Las murallas creyan un recinto plano a on se troba una ermita de construcción tardana. Tamién bi ha restas de la torre de l'homenache. Lo castiello mide bels setanta y dos metros de largo y en la suya parte mes ampla bels trenta.

Historia editar

Existe cronica de que lo asitioron las fuerzas de Carlos Magno cuan se'n tornaban de Saraqusta.

La leyenda diz que i ye apedecau lo rei Sancho Garcés I de Navarra, qui prenió este castiello a los moros en 908. Este castiello yera estratechico por estar la puerta pa poder meter exercitos navarros en la val d'Ebro.

Toponimia editar

Lo nombre Mont Chardín tamién ye lo de lo mont que manda la población, mont que teneba como nombre mes antigo Deyo, clamando-se lo castiello tamién Sant Estevan de Deyo.

La tradición diz que lo nombre mes actual provién de lo rei Sancho Garcés, que i ye apedecau; Mont Jardín sería una contracción de Monte Garcini u Mont de Garcés. Bel autor como Mikel Belasco en lo suyo Diccionario etimológico de los nombres de los montes y ríos de Navarra (Pamplona: Pamiela, 2000) consideran que Mont Chardín ye nomás un compuesto de Mont y Chardín.

En los textos medievals lo claman Castiello de Sant Estevan de Mont Iardin (por eixemplo en 1223, en la donación de lo bispe de Pamplona a lo rei) con atras variants graficas, emplegando las grafías navarras yll, ill.